تاثیر انگیزه کامیابی، هوش هیجانی و خلاقیت بر پیشرفت تحصیلی هنرجویان هنرستان‌های کشاورزی استان زنجان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری آموزش کشاورزی/ دانشگاه زنجان

2 استادیار/ ترویج و آموزش کشاورزی/ دانشگاه زنجان

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد/توسعه روستایی/ دانشگاه زنجان و هنرآموز/هنرستان کشاورزی شهید باهنر زنجان

چکیده

عامل‏های چندی بر پیشرفت تحصیلی هنرجویان کشاورزی تاثیرگذارند که با شناخت و استفاده از آن‌ها، برنامه‌ریزی آموزشی اثربخش‌تر می‌شوند. هدف این تحقیق علی- ارتباطی سنجش تاثیر خلاقیت، انگیزه کامیابی و هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی هنرجویان هنرستان کشاورزی بود. جامعه‏ی آماری تحقیق را 187 تن هنرجویان هنرستان‌های کشاورزی استان زنجان در سال ۱۳۹۴ تشکیل ‌دادند که برمبنای جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان و با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی متناسب، ۱۳۵ تن گزینش و بررسی شدند. ابزار تحقیق مشتمل بر پرسشنامه‌ای چهاربخشی بود که روایی آن با نظرسنجی از متخصصان تایید شد و با انجام آزمون پیش‌آهنگ با ۳۰ هنرجو و محاسبه ضریب تتای ترتیبی (82/0-79/0=Ө) برای بخش‌های مختلف پایایی آن تایید شد. داده‏ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS21 پردازش شدند و از آمار توصیفی و تحلیلی برای دست‏یابی به هدف‏های تحقیق استفاده شد. نتیجه نشان داد که متغیرهای تحصیلات مادر، شمار ساعت‏های مطالعه، میزان علاقه به گرایش، خلاقیت، هوش هیجانی و انگیزه کامیابی، دارای همبستگی مثبت و معنی‌داری با پیشرفت تحصیلی هنرجویان بود و از نظر پیشرفت تحصیلی تفاوت معنی‌داری بین هنرجویان گرایش‌های مختلف تحصیلی در هنرستان‌های کشاورزی استان زنجان مشاهده شد. هنرجویان گرایش کشت گیاهان دارویی وضعیت بهتری نسبت به هنرجویان گرایش‌های دیگر داشتند. نتیجه‏ی رگرسیون لجستیک نیز نشان دادند که متغیرهای میزان علاقه به گرایش، انگیزه کامیابی و خلاقیت مهم‌ترین عامل‏های متمایزکننده دو گروه هنرجویان با پیشرفت تحصیلی خوب و ضعیف هستند و در مجموع نشان داده شد که مدل ارایه شده تا 7/80 درصد قادر به تفکیک دو گروه هنرجویان مزبور می‏باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Achievement Motivation, Emotional Intelligence and Creativity on the Academic Achievement of Agricultural High School Students in Zanjan Province, Iran

چکیده [English]

Several factors affect academic achievement of agricultural high school students and by identifying these factors, the possibility of effective educational planning could be achieved. The purpose of this cause- correlational study was to investigate the impact of creativity, achievement motivation and emotional intelligence on the academic achievement of students. The statistical population consists all 187 agricultural high school students in Zanjan Province which 135 of them were selected based on Krejcie and Morgan sampling table and applying randomized stratified sampling method. The research tool had four sections which its validity was confirmed by a panel of related experts. A pilot study was conducted and calculated ordinal coefficient thetas were at the appropriate level (θ= 0.79- 0.82). Data were analyzed with Spsswin21 by using descriptive and inferential statistics. The results revealed that there was a significant correlation between mother’s education level, interest toward major, daily hours of study, emotional intelligence, achievement motivation and creativity with academic achievement of students. There was a significant difference of students of different majors in terms of academic achievement and student of medicinal plants was in first rank of academic achievement. Results of logistic regression analysis revealed that interest toward major; achievement motivation and creativity in equation are able to predict academic achievement of students in either of the good, or weak to an extent of more than 80.7% correctly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Emotional intelligence
  • Agricultural education
  • Academic Achievement
  • Agricultural students
  • Agricultural High Schools
  1. آبادی، ب و زمانی، غ.ح. (1389). عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان کشاورزی: مطالعه موردی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز. مجله ترویج و آموزش کشاورزی، 5(2)، 43-31.
  2. ابوالقاسمی، م و میرالی رستمی، ا. (1392). بررسی عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشکده‌های فنی مهندسی دانشگاه تهران جهت ارایه مدلی برای پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی آن‌ها. فصلنامه آموزش مهندسی ایران،  15(58)، تابستان، 84-67
  3. ارجمندسیاهپوش، ا مقدس جعفری، م و فربغلانی، محمد. (1390). بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر شوش دانیال (ع). مجله جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، 2(2)، 20-7.
  4. آهنچیان، م.ر.، محمدزاده، ق.ا.، گراوند، ه. و حسینی، ع.ا.(1391).سبک‌های یادگیری غالب دانشجویان پرستاری و مامایی و ارتباط آن با کارکرد سبک‌های تفکر و پیشرفت تحصیلی. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ۱۲(۸)، ۵۷۷-۵۸۸
  5. بابایی امیری، ن. و عاشوری، ج.(1393). ارتباط راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی، خودکارآمدی، خلاقیت و هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی. دو فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 2(3)، 11-127
  6. براتیان، م و بجانی، ح. (1392). بررسی میزان تاثیر برنامه آموزش خلاقیت بر افزایش خلاقیت دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی. مجله آموزش در علوم انتظامی، 1(2)، 116-93.
  7. بنی‌مهد، ب و مهربان، ا. (1393). مقایسه تفکر خلاقانه با موفقیت تحصیلی میان دانشجویان رشته حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه‌های دولتی. فصلنامه دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 3(9)، 12-1.
  8. بیابانگرد، س. (1384). رابطه بین خود پنداره، انگیزه و پیشرفت تحصیلی دانش جویان. مجله علوم روانشناختی، 5، 143-130.
  9. بختیارپور، س. (1387). پیش‌بینی عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه‌های اهواز بر اساس بهره هوشی، سوابق تحصیلی و متغیرهای جمعیت شناختی.‎روان‏شناسی اجتماعی (یافته‏های نو در روانشناسی)، 7(2)، 81-94

10.تمنایی‌فر، م.، صدیقی ارفعی، ف.، سلامی، م و‌ آبادی، ف.(1390). رابطه بین هوش عاطفی، خودپنداره، عزت‌نفس و پیشرفت تحصیلی. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی. 56 (2)، 114-99.

11.حسین‌مردی، ع و حسین‌مردی، ز. (1394). پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی بر اساس هوش هیجانی و انگیزش پیشرفت در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن در سال 1392. مجله علمی پژوهان، 13(3)، 22-15.

12.حسینی نسب، ا و شریفی، ح. (1389). بررسی رابطه بین سبک‌های یادگیری و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان (دختر و پسر) پایه سوم دوره متوسطه شهرستان بوکان در سال تحصیلی 89-1388. مجله علوم تربیتی، 3(12)، 28-7.

13.حمیدپور، ح. (1381). هوش هیجانی مفهوم جدید در روان‌شناسی بالینی. خلاصه مقالات دومین کنگره روان‌شناسی بالینی ایران. تهران، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی ، ص 68.

14.خدیوی، ا.ا و وکیلی مفاخری، ا. (1390). رابطه بین انگیزه پیشرفت، منبع کنترل، خودپنداره و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان سال اول متوسطه نواحی پنج‌گانه تبریز. مجله علوم تربیتی، 4(13)،66-45.

15.ذهبیون، ل و احمدی، غ. (1388). تفکر خلاق و رابطه آن با موفقیت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 1 (21)، 78-61.

16. رئیسون، م.ر.، محمدی، ی.، عبدالرزاق نژاد، م و شریف‌زاده، غ. (1393). بررسی رابطه بین خود پنداره، عزت‌نفس و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی قم، 11(3)، 242-236.

17.سیف، ع.ا. (1390). روان‌شناسی پرورشی مدرن (روان‌شناسی یادگیری و تدریس). چاپ ششم. تهران: انتشارات دوران: صص 583- 611.

18.صالحی، ا.، حجازی، ی. و حسینی، س.م.(1394). رابطه بین سبک یادگیری، ویژگی‌های شخصیتی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان کشاورزی. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 46(3)، 409-416

19.فارسیان، م.ر.، رضائی، ن و پناهنده، س.(1394). رابطه بین انگیزه پیشرفت، هوش هیجانی و اضطراب کلاس زبان خارجی دانشجویان زبان فرانسه دانشگاه فردوسی مشهد. دوماهنامه جستارهای زبانی، 4(25)، 200-183.

20.فرج‌اللهی، م.، نجفی، ح.، نصرتی هشی، ک. و نجفیان، س. (1392). رابطه بین سبک‌های یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانشجویان. دوماهنامه علمی- پژوهشی راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، ۶ (۲)، ۸۳-۸۸

21.فرمانبر، ر.ا.، حسین‌زاده، ط.، اسدپور، م. و یگانه، م.ر.(1392). ارتباط سبک‌های یادگیری بر اساس نظریه کلب با موفقیت تحصیلی دانشجویان پرستاری و مامایی. مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان، ۲۲ (۸۶)، ۶۰-۶۸

22.قادری، م.، نصیری، م.، آیینه حیدری، ع.، پاچنگ، م. و آدرویشی، س. (1393). بررسی ارتباط هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه‌های شهر جیرفت در سال 1392. فصلنامه مرکز مطالعات و توسعه‌ی آموزش علوم پزشکی، 5 (2): 137-147.

23.قارلقی، س.، هماینی دمیرچی، ا. و واعظی، م.ا. (1394). تبیین نقش سبک‌های یادگیری و راهبرد‌های یادگیری در پیشرفت تحصیلی دانشجویان پردیس علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه تهران. فصلنامه پژوهش‌های کاربردی در روان‌شناسی تربیتی، 2(1)، 52-41.‎

24.کیانی، غ.، موسوی، ا و غفارثمر، ر. (1390). رابطه ویژگی‌های شخصیتی و جنسیت و بی‌میلی به برقراری ارتباط در زبان خارجی. فصلنامه پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیق، 4(8)، 144-123.

25.محمدی، ی.، کاظمی، س.، حاجی‌آبادی، م و رئیسون، م. (1393). رابطه سبک‌های یادگیری فیزیولوژیکی و خلاقیت با پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در سال تحصیلی 93-92. فصلنامه مراقبت‌های نوین، 11(4)، 282-275.

26. یاوریان، ر و اعجاز، ه. (1388). بررسی هوش هیجانی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ارومیه بر حسب پاره‌ای از ویژگی‌های فردی و پیشرفت تحصیلی آن‌ها. فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، 7(2)، 119-113.

  1. Arbabisarjou, A., Raghib, M., Rezazade, Sh.(2013).The relationship between emotional intelligence, spiritual intelligence, and students’ academic achievement, World of Sciences Journal, 1(8), 45-51.
  2. Baron, R. M. (2006). The Bar-On model of emotional-social intelligence (ESI). Psicothema, 18(1), 13-25.
  3. Cano Garcia, F. and Hughes, E. (2000). Learning and Thinking Styles: An Analysis of Their Interrelationship and Influence on Academic Achievement, Taylor and Francis Group– Article 2.htm
  4. Chabrak, N., & Craig, R. (2013). Student imaginings, cognitive dissonance and critical thinking. Critical perspectives on accounting, 24(2), 91-104.
  5. Deryakulu, D., Büyük ِ ztürk, Ş., and Ozçınar, H. (2010). Predictors of Academic Achievement of Student ICT Teachers with Different Learning Styles. International Journal of Psychological and Behavioral Sciences, 2(3), 145-151.
  6. Gardner, R.C. and Smythe, P.C. (1981). On the development of the attitude/ motivation test battery. The Canadian modern language review, 37(3), 510- 552.
  7. Jernstedt, G. C., & Chow, W. K. (1980). Lectures and textual materials as sources of information for learning. Psychological Reports, 46(3c), 1327-1339.
  8. Kooker, B. M., Shoultz, J., & Codier, E. E. (2007). Identifying emotional intelligence in professional nursing practice. Journal of Professional Nursing,23(1), 30-36.
  9. Mikolajczak, M., & Luminet, O. (2008). Trait emotional intelligence and the cognitive appraisal of stressful events: An exploratory study. Personality and Individual Differences, 44(7), 1445-1453.
  10. Mlambo, V. (2011).An analysis of some factors affecting student academic performance in an introductory biochemistry course at the University of the West Indies. Caribbean Teaching Scholar, 1(2), 79–92.
  11. Naderi, H., Rohani, A., Tengku Aizan, H., Sharir, J. and Kumar, V. (2010). Relationship between creativity and academic achievement: A study of gender differences. Journal of American Science, 6(1),181-190
  12. Namia, Y., Hossein Marsooli, b. and, Ashouri, M. (2014).The relationship between creativity and academic achievement.4th World Conference on Psychology, Counselling and Guidance WCPCG-2013. Social and Behavioral Sciences 114, 36 – 39.
  13. Olatoye, R., Akintude, S. and Yakasi, M. (2010). Creativity, emotional intelligence and academic achievement of Business Administration Students. Electronics journal of Research in Educational Psychology, 8(2), 763-786.
  14. Parker, J., Laura, DA., Summerfeldt, J., Marjorie, J.H. and Sarah, A.M. (2004). Emotional intelligence and academic success: Examining the transition from high school to university. Personality and individual differences, 36(1), 163-172.
  15. Pekrun, R., Goetz, T., Anne, C., Frenzel, P., Barchfeld, P. and Raymond, P. (2011). Measuring emotions in students’ learning and performance: The Achievement Emotions Questionnaire (AEQ). Contemporary Educational Psychology,36, 36- 48.
  16. Piaw, CH. (2014). Relationship between thinking styles and ability to pay attention of malaysian male and female student teachers. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 116, 4839-4843.
  17. Potters, R.K. (2010). Impact of emotional intelligence in school success, Educational Science, 75(1), 201-225.
  18. Radfar, Sh., Aghaie, M., Motashaker-Arani, M., Noohi, S. and Saburi, A. (2013). Evaluation of Emotional Intelligence and Its Relation to the Academic Achievement in Medical Students. Thrita J Med Sci, 2(2), 113-119.
  19. Saemann, G.P., Crooker, K.J., and Kreissl, L.J. (2007). Perceptions of the profession: Are we succeeding in casting a wider net? Advances in Accounting Education, 8, 167–195.
  20. Salami S. (2008). Demographic and psychological factors predicting organizational commitment among Industrial workers. Anthropoids, 10(1),31-38
  21. Saville, D. (2006). Emotional Intelligence in Policing. Police Chief Magazine, 13(74), 166-181.
  22. Sevlever, M., and Rice, K. (2010). Perfectionism, Depression, Anxiety and Academic Performance in Premedical Students. Canadian Medical Education Journal, 1(2), 96-104.
  23. Smith, J. K. and Smith, L. F. (2010). Educational Creativity. In J. C. Kaufman & R. J. Sternberg (Eds.), The Cambridge Handbook of Creativity (1st ed., pp. 250-264). USA: Cambridge University Press.
  24. Sobhi-Gharamaleki, N. (2012). The prediction of achievement motivation from students’ emotional intelligence. Journal of School Psychology, 1(3), 49-62.
  25. Wästlund, E., Norlander, T., & Archer, T. (2001). Exploring cross-cultural differences in self-concept: A meta-analysis of the self-description questionnaire. Cross-cultural research, 35(3), 280-302.