عامل‌های مؤثر بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان هنرستان‌های کشاورزی استان البرز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز آموزش عالی امام خمینی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

2 دانشیار مرکز آموزش عالی امام خمینی(ره)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

10.22092/jaear.2024.365122.2002

چکیده

جامعه دانش‌آموزی را باید بزرگ‌ترین سرمایه یک کشور قلمداد کرد. از جمله مهم‌ترین انتخاب‌های دانش-آموزان در پایان دوره اول متوسطه، انتخاب رشته تحصیلی برای ادامه تحصیل در دوره دوم متوسطه است. این پژوهش با هدف بررسی عامل‌های موثر بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان رشته‌های کشاورزی هنرستان‌های کاردانش استان البرز در سال تحصیلی 1403-1402 انجام شد. جامعه آماری تحقیق همه‌ی دانش‌آموزان رشته‌های یادشده در استان البرز بودند (127نفر) که مورد سرشماری قرار گرفتند. در این تحقیق انگیزش تحصیلی بر پایه نظریه خودتعیین‌کنندگی مورد سنجش قرار گرفت. روش تحقیق توصیفی- همبستگی بود. ابزار گردآوری داده‌های تحقیق پرسشنامه بود. برای اندازه‌گیری متغیر وابسته تحقیق (انگیزش تحصیلی) از مقیاس والرند و بیسونت به شمار 28 گویه استفاده شد. تحلیل داده‌های گردآوری شده با استفاده از مدل‌سازی معادله-های ساختاری انجام شد. نتایج نشان داد خودپنداره تحصیلی با ضریب 0/22، علاقه به رشته تحصیلی با ضریب 0/245 و نگرش نسبت به ادامه تحصیل با ضریب 0/294 تأثیر مثبت و معنی‌داری بر انگیزش تحصیلی دانش-آموزان داشتند. در مجموع این سه متغیر 41/2 درصد از واریانس متغیر وابسته را پیشبینی می کردند. اِعمال مصاحبه از سوی مرکزهای آموزش جهاد کشاورزی به منظور انتخاب باانگیزه‌ترین دانش‌آموزان برای ادامه تحصیل در رشته‌های کشاورزی از جمله پیشنهادهای این تحقیق است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Factors affecting academic motivation of students in agricultural high school in Alborz province

نویسندگان [English]

  • Abbas Norozi 1
  • seyed davood hajimirrahimi 2
  • hasan Sabzehali 1
1 Imam Khomaini Higher Education Center, Agricultural Research, Education, and Extension Organization, Karaj, Iran
2 Associate Professor of Imam Khomeini Center for Higher Education, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Karaj, Iran
چکیده [English]

The high school student community should be considered as the biggest national capital of a country. Of the most important choices of students at the end of the first period of high school is choosing the field of study to continue studying at the second period of high school. This study was conducted with the aim of studying the academic motivation of agricultural high school students in Alborz province in the academic year of 2023- 2024. The statistical population of the research was all the high school students of the mentioned fields in Alborz province (127 persons) who were selected by census. In this research, academic motivation was measured based on autonomy theory. The research method was descriptive- correlation. The tool for data collection was a questionnaire. Vallerand Bissonnette's 28-item scale was used to measure the dependent variable of the research (academic motivation. The collected data were analyzed using structural equation modeling. The results showed that academic self-concept with a coefficient of 0.22, interest in the field of study with a coefficient of 0.245, and attitude towards continuing education with a coefficient of 0.294 had a positive and significant effect on students' academic motivation. In total, these three variables predicted 41.2 percent of the variance of the dependent variable. Applying interviews on behalf of agricultural training centers in order to select the most motivated students to continue studying in agricultural fields is one of the suggestions of this research.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Academic motivation
  • Agricultural high school
  • Alborz province

مراجع

آبانگاه ازگمی، م. (1398). پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی بر پایه سبک‌های یادگیری و انگیزش تحصیلی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه الزهرا. اصغری، م. و هاشمی، ت. (1399). آسیب‌شناسی گسترش شاخه‌های فنی حرفه‌ای و کاردانش در شهرستان تبریز. فناوری آموزش، 15 (1): 180- 165. افشارزاده، ن.، نادری، ن.، بابایی، م. ح.، خداوردیان، م. ر. و مرادی، ف. (1402). رابطه بین سازه‌های نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده با گرایش نداشتن دانش‌آموزان کرمانشاه به تحصیل در شاخه کاردانش کشاورزی. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی. شماره 65: 147-133. بحرانی، م. (1384). مطالعه انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان متوسطه استان فارس و عوامل همبسته با آن. علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 22 (4): 115- 104. بیابانگرد، ا. (1384). رابطه میان عزت نفس، انگیزه پیشرفت و پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان سال سوم دبیرستان‌های تهران. مطالعات روان‌شناختی، 1 (4 و 5): 18- 5. بیانی، ع.، ا. (1396). امید کار، انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی: وارسی یک مدل علّی در دانشجویان غیر شاغل. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 4 (4): 70- 61. پوردرویش، ا. (1377). بررسی تأثیر شیوه‌های فرزندپروری بر انگیزه پیشرفت دانش‌آموزان پایه سوم راهنمائی شهرستان شیراز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی. پورفرج عمران، م. (1392). رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی، عوامل دانشگاهی و انگیزش تحصیلی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران. پژوهش‌نامه تربیتی. شماره 36: 120- 101. تقی‌زاده، ل. (1395). پیش بینی فرسودگی تحصیلی بر مبنای سبک‌های والدگری، انگیزش تحصیلی و کمال‌گرایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت. حافظی، ع. (1381). بررسی رابطه بین انگیزش تحصیلی و شیوه‌های رویارویی با تنیدگی با پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان مراکز وابسته به سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان شهرستان تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تربیت معلم. خانی‌چلکاسری، ف.، احمدی، ش.، و صالحی، س. (1401). نقش معلم در انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان و راهبردهای افزایش آن. پژوهش و مطالعات علوم اسلامی، 4 (35): 93- 76. رستمی، ب.، معین، ز.، امینی، ک.، فکور، ا.، و رستمی، ح. (1396). انگیزش تحصیلی و برخی عوامل پیش‌بینی کننده آن در دانشجویان داروسازی دانشگاه علوم پزشکی زنجان- سال 1395. توسعه آموزش در علوم پزشکی. 10(28): 38- 27. رشید، خ.، ذاکری، ع. ر.، سلحشوری، ا. و کرد نوقابی، ر. (1391). انگیزه تحصیلی دانش‌آموزان دوره متوسطه در رابطه با عوامل محیطی. فناوری آموزش. 7(2): 108-99. رضاخانی، س. (1386). بررسی انگیزه درونی و بیرونی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان رشته‌های مختلف دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن. اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، 2(2): 106- 86. سیف. ع.، ا. (1396). روان‌شناسی پرورشی نوین: روان‌شناسی یادگیری و آموزش. تهران: نشر دوران. شکرشکن، ح.، برومند نسب، م.، نجاریان، ب.، و شهنی ییلاق، م. (1381). بررسی رابطه ساده و چندگانه خلاقیت، انگیزه پیشرفت و عزت نفس با کارآفرینی در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز. علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، 3 (9): 24- 1. صادقی، م. (1395). مقایسه انگیزش تحصیلی، انگیزش پیشرفت و خودناتوان سازی تحصیلی دختران عادی و بی-سرپرست مقطع دبیرستان شهر مشهد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه فردوسی مشهد. صوفی، ص. و گنجی، ح. (1392). تدوین مدل ساختاری برای پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی از طریق عزت نفس کلی، خودپنداره تحصیلی، راهبردهای یادگیری خودتنظیم و انگیزش تحصیلی خود مختار. مطالعات روان‌شناسی تربیتی، 10(18): 166- 143 کاوسیان، ج.، فراهانی، م. ن.، کدیور، پ.، هومن، ع.، شهرآرای، م.، و فرزاد، و. (1386). مطالعه عوامل مؤثر بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان دختر و پسر دبیرستان‌های سراسر کشور در سال تحصیلی 84- 1383. روان‌شناسی دانشگاه تبریز. 2 (8): 108- 85. محمدزاده، س. و جابری، س. (1397). تبیین وضعیت نگرش دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه نسبت به ادامه تحصیل در رشته‌های کشاورزی. رویکردهای پژوهشی کارآفرینانه در کشاورزی، 1 (3): 51-41. محمدی، ع.، قدم‌پور، ع.، میردریکوند، ف.، و سپهوندی، م. ع. (1400). رابطه بین عاطفه آموزشگاهی و انگیزش تحصیلی حالتی با هدایت مسیر شغلی: نقش واسطه‌ای خودپنداره تحصیلی. رویش روان‌شناسی، 10(2): 101- 91. محمدیاری، ق. (1384). بررسی رابطة انگیزش پیشرفت تحصیلی و راهبردهای یادگیری خودنظم بخش باکارآمدی شخصیت صوری و پیشرفت تحصیلی دانش‌‌آموزان پسر سال سوم دبیرستان‌های شهر تهران در سال تحصیلی 81- 80. پایان-نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی. مولوی، پ.، رستمی، خ.، فدائی‌نائینی، ع. ر.، محمدنیا، ح.، و رسول‌زاده، ب. (1386). بررسی عوامل مؤثر در کاهش انگیزه تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اردبیل. سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران. 25(1): 58- 53. یوسفی، ی. (1391). فراتحلیلی بر تعیین عوامل مؤثر بر انگیزش تحصیلی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته سنجش و اندازه‌گیری، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
Alikhani Dadoukolaei, M., Chizari, M., Bijani, M. & E. Abbasi (2021). Agricultural Teachers' Professional Competency for Working with Students with Special Needs in Iran. J. Agr. Sci. Tech. 23 (1): 1-15 Bander, R. (2017).Study of most important predictive variables of career guidance.Journal of Academic Studies.78(13), 185- 198.Deci, E.L. & Ryan, R.M. (2002). Overview of self-determination theory: an organismic dialectical perspective. In E. L. Deci., & R. M. Ryan (Eds.), Handbook of self determination research (pp. 3–33). Rochester, NY: University of Rochester Press.Fornell, C. and Larcker, D.F., 1981. Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50. Fuertes, H. G., Evangelista,Jr. I. A., Marcellones, I. J. Y., and Bacatan, J. R. (2023). Studene engagement, academic motivation and academic performance of intermediate level students. International Journal of Novel Research in Education and Learning. 10 (3), 133-149. Hult, G. T. M., Ringle, C., & Sarstedt, M. (2013). A primer on partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM). Sage Publications. Lumsden, L.S. (1994). Student Motivation to Learn. An Eric Full -Text. Eric- No: Ed 370200. Maurer, W.T.; Allen, D.; Bell Gatch, D.; Shankar, P. &Sturges, D. (2013). A comparison of student academic motivations across three course disciplines. Journal of the Scholarship of Teaching and Learning, 77-89. Nunnally J, Bernstein I 1994 Psychometric theory. McGraw Hill, New York. Ruff, S. E., & Boes, S. R. (2014). The Sum of All Fears: The Effects of Math Anxiety on Math Achievement in Fifth Grade Students and the Implications for School Counselors. Georgia School Counselors Association Journal, 21(1), 1-10 Vallerand, R.J., & Bissonnette, R. (1992). Intrinsic, Extrinsic, and Amotivational Styles as Predictors of Behavior: A Prospective Study. Journal of Personality, 60, 599-620.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار