نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مؤسسه آموزش و ترویج کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 استادیار مؤسسه آموزش و ترویج کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 استادیار مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

10.22092/jaear.2024.365997.2018

چکیده

دوره‌های آموزشی تخصصی کارکنان شاغل در بخش های تولیدی در مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی بر مبنای دستورکار عملیات مطلوب تولید (GMP) در جهت بهبود فرآیند تولید فرآورده‌های زیستی برگزار می شوند. هدف این تحقیق ارزشیابی اثربخشی آموزش های تخصصی ضمن خدمت کارکنان شاغل در بخش های تولیدی مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی در جهت بهبود فرآیند تولید فرآورده های زیستی در این مؤسسه می باشد. این تحقیق یک مطالعه با دیدمان کمّی با الگوی غیرآزمایشی است و ابزار گردآوری داده های پرسشنامه ساختارمند محقق ساخته است. در بخش اول، ویژگی های فردی فراگیران از جمله جنس، سن، میزان تحصیلات، رشته تحصیلی و ویژگی های شغلی شامل پست سازمانی، پیشینه کار و پیشینه همکاری در مؤسسه رازی مورد بررسی قرار گرفتند. هم چنین، عنوان-های دوره های آموزشی گذرانده شده توسط فرد پاسخگو و میزان رضایت آنان از دوره‌ها در مؤلفه های آموزشی شامل نیازسنجی و اطلاع رسانی، محتوا و سرفصل، مدرسان، زمان و مکان اجرای دوره آموزشی، رسانه و کمک آموزشی، اموررفاهی، شیوه ارزشیابی پایان دوره و در بخش سوم پرسشنامه میزان بهبود عملکرد شغلی و میزان ارتقای دانش و مهارت در انجام وظایف شغلی مورد سنجش قرار گرفت. نمونه آماری شامل کلیه ی شرکت کنندگان در هشت دوره تخصصی در راستای عملیات مطلوب تولید که در سه سال منتهی به سال 1402 برگزار شده بودند. بر مبنای نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر مبنای متغیر عنوان دوره تخصصی برگزار شده، حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 166تن برآورد شد. روایی شکلی ابزار گردآوری داده‌ها با بررسی نظرها و دیدگاه کارشناسان و پایایی آن پس از آزمون پیشاهنگ با محاسبه ضریب های پایایی آلفای کرونباخ و تتای ترتیبی تأیید شد. داده های گردآوری شده با نرم افزار SPSS پردازش و با استفاده از روش های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار و ضریب تغییرها) و استنباطی (آزمون های من وایتنی و رگرسیون ترتیبی) تحلیل شدند. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان داد که بین همه ارکان و میزان اثربخشی آموزش رابطه مثبت و معنی داری وجود دارند و72 درصد از احتمال واریانس متغیر وابسته اثربخشی آموزش را متغیرهای نیازسنجی و اطلاع رسانی، محتوا و سرفصل تبیین کردند. بنابراین هر چه میزان رضایت شرکت کنندگان در دوره های ضمن خدمت در زمینه هر یک از ارکان آموزش بیشتر جلب شود، این امر باعث اثربخشی بیشتر دوره خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluation of specialized agricultural training while serving Razi vaccine and serum research institute in good manufacturing operations (GMP) to improve the production process of biological products.

نویسندگان [English]

  • SHAHRAM MOGHADDAS FARIMANI 1
  • seyed soheil ghaemmaghami 2
  • Mohammad reza Asadi 3

1 Associate Professor, Institute of Agricultural Education and Extension, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

2 Assistant Prof. of Institute of Agricultural Education and Extension, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)

3 -Assistant Professor, Razi Vaccine & Serum Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran

چکیده [English]

Specialized training courses for employees at Razi Vaccine and Serum Research Institute are held on Good Manufacturing Practice (GMP) guidelines to improve the production process of biological products. The purpose of this research is to measure the validity of specialized trainings in the service of Razi Vaccine and Serum Research Institute in order to improve the biological products production process held in this institute. This research is a quantitative study with a non-experimental pattern, and the data collection tool is a form of a questionnaire designed by the researchers. The components of the research included: assessment of needs and information, content and heading, instructor, time and place, media and educational assistance, welfare and evaluation. In this questionnaire, the individual characteristics of the students, including gender, age, level of education, field of study, and job characteristics, including organizational position, work history, and cooperation history at Razi Institute, were investigated. In addition to, the titles of the training courses passed by the respondent were specified and the components of the training elements were completed in the form of a questionnaire. The purpose of this research project is to evaluate the effectiveness of the specialized training courses that were held in the three years ending in 1402. Based on stratified random sampling, the sample size was estimated to be 166 using Morgan's table. To determine the validity of the data collection tool, face validity was used, and to determine its reliability, the pre-test method and Cronbach's alpha test were used. The collected data were analyzed with SPSS software and descriptive (mean, standard deviation, and coefficient of variation) and analytical (Mann Whitney U tests, Regression, and Pearson and Spearman correlation coefficients).The results of the research showed that there is a positive and significant relationship between all the elements of education and the level of effectiveness, and this coefficient was higher for the components of the instructor and the content heading than the rest of the components, so that the level of satisfaction of the participants in the course. The results of the research showed that there is a positive and significant relationship between all the elements and the effectiveness of training, and 72% of the variance of the dependent variable of training effectiveness was explained by the variables of needs assessment and information, content and title. Therefore, as much as it is possible to attract the level of satisfaction of the participants in the in-service courses regarding each of the elements of the training, this will make the course more effective.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational Course
  • Special
  • Effectiveness
  • In service Education
  • Institute of Razi Vaccine and Serum Research
اسکندری، احمدرضا. (1396). ارزیابی اثربخشی آموزش های ضمن خدمت کارکنان بر بهبود عملکردشغلی برمبنای الگوی نظام دار: مطالعه موردی کارکنان وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری ایران. نخستین کتنانس مدیریت، حسابداری و مهندسی صنایع، .http://www.mngc.ir اندیشمند، و. (1376). بررسی میزان رابطه بین آموزش های ضمن خدمت و کارآیی کارکنان اداره بهزیستی شهرستان کرمان، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی.
آهنچیان، م. و وجهیه ظهور پ. (1389). راهکارهای ارتقای اثربخشی دوره های آموزشی در سازمانها، اندیشه های نوین تربیتی، 6(1): 95-126.
بهشتی، ن. (1382). بررسی میزان اثربخشی آموزش های ضمن خدمت(کوتاه مدت شغلی)، سازمان مدیریت و برنامه ریزی آموزش و پژوهش استان تهران.
پورجاوید، س.، علی بیگی، ا.ح. (1397). تأثیر دوره های آموزش ضمن خدمت بر بهبود کارآیی کارکنان سازمان جهاد کشاورزی: مورد مطالعه شهرستان اسلام آبادغرب استان کرمانشاه، فصلنامه علمی تخصصی رویکردهای پژوهشی کارآفرینانه در کشاورزی، دانشگاه علوم و منابع طبیعی خوزستان، شماره 4: 1-14.
پیرویان، ف. ؛ شیرعلی، م. ح.؛ نجفی، م. و بهرام خانی، ف. (1390) ارزیابی اثربخشی دوره های آموزش ضمن خدمت کارکنان دانشگاه علوم پزشکی قزوین در سال 1390 بر اساس مدل ارزشیابی کرک پاتریک، https://www.google.com/search?client=firefox-b-d&q.
تارین، ح.، ن نادری، ن. (1396). ارزشیابی اثربخشی دوره های آموزش ضمن خدمت بر اساس الگوی سیپ در دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، نامه آموزش عالی، 10 (40): 50-27.
حاتمی، ح. (1389). ارزیابی و سنجش اثربخشی آموزشهای ضمن خدمت دفتر مطالعات نیروی انسانی در ارتقای عملکرد مدیران، هیات علمی و کارکنان واحد های دانشگاهی منطقه ی یک دانشگاه آزاد اسلامی. (1389). فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، سال اول، شماره 3. 99-77.
حاجی زاده، ا.، نوفلی، م.، تدین، ک. (1400). مروری بر تاریخچه مؤسسه رازی از آغاز تا کنون، مجله ترویجی واکسن و پیشگیری از بیمار ی ها در دامپزشکی، دوره 1، شماره 1: 4-13.
حجتی، ح. مهرعلیزاده، ی. فرهادی، ح. آلوستانی، س. اقاملایی، م. اقبال، ا. و نوباغی، غ. (1392). ارزیابی اثربخشی دوره های آموزش ضمن خدمت پرستاران بر اساس مدل پاتریک: مطالعه موردی فصلنامه مدیریت پرستاری 42-35.
حیدرنژاد، ا.، قایم مقامی، س. (1402). برآورد نیروی انسانی دانش آموخته دانشگاهی مورد نیاز بخش دامپزشکی، پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 15 (64): 180-164.
خراسانی، ا.، شمس مورکانی، غ.، مختاری، ز. (1399). ارزیابی نقش عامل فردی در انتقال اثربخش آموزشهای ضمن خدمت کارکنان به محیط کار، مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 9(1): 128-109.
خراسانی، ا.، دوستی، ه. (1390). ارزیابی اثربخشی دوره های آموزش ضمن خدمت مهندسی بر اساس الگوی بازگشت سرمایه، فصلنامه آموزشی مهندسی ایران، شماره 52: 122-103.
خسروی پور، ب.، احمدیان، ز. (1403). سنجش میزان موفقیت دوره های آموزش ضمن خدمت در ارتقای مهارتهای حرفه ای کارکنان جهاد کشاورزی شهرستان اهواز، جغرافیا و روابط انسانی، 6(4): 388-377.
دانایی م.، عبدالعظم آ. (1391). ارزشیابی آموزش ضمن خدمت طرح تکفا از دیدگاه کارکنان، مدیریت دولتی، 4(9): 26-15.
سقایی، م. (1377). بررسی تفاوت سطح دانش فنی و تخصصی کارکنان دوره دیده و ندیده سازمان کشاورزی استان کرمانشاه. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم.
شایان، ش.و نوروززاده، ن. (1398). تعیین اثربخشی برنامه های آموزش مدون کارکنان بیمارستان طالقانی تهران بر اساس الگوی کرک پاتریک، طب و تزکیه، دوره 28، شماره 2: 23-10.
شجاع، ک. کرمی، م.، آهنچیان، م. و نادی، م. (1396). ارزشیابی اثربخشی برنامه های آموزش ضمن خدمت کارکنان دانشگاه فردوسی مشهد. فصلنامه آموزش و توسعه منابع انسانی. سال چهارم. شماره12: 126-105. شریعتمداری، م.، حاتمی، ج.، اسکندری، ا.، بابا مرادی، ر. (1393). بررسی چگونگی تأثیر آموزش های ضمن خدمت کارکنان سازمان سنجش آموزش کشور بر بهبود عملکرد آنها، فصلنامه مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی، شماره 5: 199-175.
صیادی سی سخت، ی. (1387). بررسی میزان اثربخش آموزش ضمن خدمت مدیریت آموزش و پژوهش استانداری کهکیلویه و بویر احمد از دیدگاه شرکت کنندگان در این دوره ها در سال 1386، دانشگاه مرودشت. طاهرخانی، م. و حمیدی، ن. (1399) ارزیابی اثربخشی دوره های آموزش ضمن خدمت در افزایش توانمندی کارکنان. مجله مدیریت توسعه و تحول، شماره 41: 36-21.
قاسمی، ف. (1392). بررسی تاثیر آموزش های ضمن خدمت بر عملکرد شغلی کارکنان ستادی بانک سپه تهران، بانک سپه، شماره 146.
کبریایی، م. کاوه ئی، ب. و نظری، ا. (1397). مدل ارتباطی مؤثر بر اثربخشی آموزش ضمن خدمت سازمان ها (مطالعه موردی بانک ملت)، نشریه علمی پژوهشی مدیریت فردا، سال هفدهم، 151-135.
کریمی ماچیانی، س. (1390). بررسی اثربخشی دوره های آموزش ضمن خدمت سازمان جهادکشاورزی استان تهران، مؤسسه آموزش عالی علمی کاربردی جهادکشاورزی.
گنجعلی، ف. (1394). ارزیابی دوره های آموزش ضمن خدمت الکترونیک کارکنان دانشگاه های علوم پزشکی، کتنانس بین-المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی. مالزی: مؤسسه سرآمدهمایش کارین.
متانی، م. حسن زاده، ر. و متان، م. (1387) بررسی تاثیر آموزش های ضمن خدمت در توسعه منابع انسانی( در دانشگاه آزاد واحد ساری). فصلنامه مدیریت. سال پنجم. شماره 11. 56-48.
نوه ابراهیم، ع. و مجیدی، ع. (1393). ارزشیابی اثربخشی دوره های آموزش ضمن خدمت در ارتقای عملکرد شغلی کارکنان پلیس، فصلنامۀ علمی-پژوهشی مدیریت منابع در نیروی انتظامی، سال دوم، شماره3) :111-95.
همه مرادی، م. خراسانی؛ ا.، فتحی واجارگاه؛ ک. (1393). ارزشیابی اثربخشی دوره های آموزش ضمن خدمت شرکت ملی گاز ایران، فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، 6 (19): 103-130.
AL-mughari, A.M.(2018) The evaluation of training and development of employees. The case of a national oil and gas industry. A Thesis Submitted for the Degree if Doctor of Philosophy, Brunel Business School Brunel University, july 2018. Paris, M,& White, H.S.(1986).The education of special librarian. Special Librarian Vol.77, no. 4, PP. 202-212. Shukla, J. (2017). GOOD MANUFACTURING PRACTICE (GMP): AN OVERVIEW, Australian Government.