نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

2 استادیارموسسه آموزش و ترویج کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

10.22092/jaear.2024.366701.2028

چکیده

هدف این پژوهش ارزشیابی میزان موفقیت سایت های الگوئی جامع تولیدی ترویجی در تولید محصول سالم بود. از بعد ماهیت فلسفی، دیدمان تحقیق کمی و از جنبه هدف، کاربردی و بر حسب چگونگی گردآوری داده ها، غیرآزمایشی است. جامعه آماری شامل مسئولان سایت های الگوئی تولید محصول های سالم کشور در سه سال منتهی به 1402 بودند. از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب استفاده شد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران تعیین شد (115=n). ابزار اصلی جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته ای بود که بر مبنای مدل سیپ استافل بیم و گوبا تدوین شد. به منظور تعیین روایی محتوا و شکلی پرسشنامه، از دیدگاه استادان دانشگاه مازندران، اعضای هیات علمی و کارشناسان سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، استفاده شد و بـرای تعییـن پایایـی از آزمـون تتـای ترتیبـی بهـره گرفتـه شد. بدیـن منظـور یک بررسـی راهنما با 30 تن از مسئولان سایت های الگوئی محصول های سالم در دو استان گیلان و گلستان صـورت گرفـت. در نتیجه مقدار تتـای ترتیبـی، بـرای متغیرهـای پژوهـش، 86/0 بـود (86/0ϴ=). برای تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم افزار SPSS26استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که بیشتر پاسخگویان، میزان موفقیت سایت های الگوئی در تولید محصول سالم را در حد خوب ارزیابی نمودند. در بین متغیرهای مدل سیپ، میزان موفقیت متغیر زمینه ای بالاتر و در رتبه اول بود و متغیرهای درونداد، برونداد و فرآیندی دارای رتبه های بعدی بودند. نتایج بررسی آزمون همبستگی متغیرهای مستقل نشان داد که؛ پیشینه افراد و شمار دوره آموزشی گذرانده شده توسط افراد با متغیرهای مدل سیپ دارای رابطه مثبت و معنی داری بودند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluating of the model sites in production of healthy products

نویسندگان [English]

  • َAli Asadollahpour Kotenai 1
  • majidreza khodaverdian 2

1 Assistant Professor Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center- Agricultural research Education and Extension organization, Sari, Iran

2 Assistant Professor Agricultural Research and Education Ins titue, Agricultural research Education and Extension organization, Tehran, Iran

چکیده [English]

The purpose of this research was to evaluate of extension comprehensive production model sites in the production of healthy products. The research was quantitative, applied and non-experimental. The population was farmers active in the main production sites of healthy products in the three years ending in 1401. A twos tage sampling method was used. The sample size was determined based on Cochran's formula (n=115). S tratified random sampling method with proportional assignment was used. The main tool for data collection was a researcher-made ques tionnaire that was developed based on the CIPP model of S taffel Beam and Goba. The validity and reliability of the ques tionnaire was obtained. As a result, the ordinal theta value for the research variables was 0.86 (ϴ=0.86). SPSS26 software were used for data analysis. The results showed that mos t of the respondents evaluated the success rate of model sites in producing healthy products as good. Among the variables of the CIPP model, the success rate of the contextual variable was higher and ranked firs t, and the input, process, and product variables were ranked next. The results of the correlation tes t of independent variables showed that; People's work experience, level of education and the number of training courses completed by people had a positive and significant relationship with the variables of the CIPP model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • evaluation
  • CIPP evaluation model
  • model site
  • healthy product
  • agricultural extension
احمدوند، ا. (1392). بررسی اثربخشی رهیافت مدارس مزرعه ای کشاورزان در مدیریت تلفیقی آفات )مورد مطالعه، گلخانه داران استان های تهران و البرز(. پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس. اسداله پور، ع.، امیدی نجف آبادی، م. و حسینی، س. ج. (1399). موانع گذار به کشاورزی ارگانیک در بین شالیکاران استان مازندران. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران ، (16)1، صص 246-235. اسداله پور، ع. و همکاران.(1402). ارزشیابی سایت های الگوئی جامع تولیدی ترویجی در تولید محصول هایسالم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گزارش پروژه پژوهشی: شماره فروست سامانه فیپاک: 64449. 80 صفحه. انصاری، ن.، رضایی مقدم، ک. (1397). نگرش کارشناسان مراکز خدمات کشاورزی استان فارس نسبت به عملکرد پایگاه های الگویی. هفتمین کنگره ملی علوم ترویج وآموزش کشاورزی. منابع طبیعی و محیط پایدار، شهریور 1397 ، دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان. اینانلو، پ.، ملک محمدی، ا.، چیذری، م.(1396). نقش پیش برنده ها در افزایش نرخ انتقال یافته های طرح های تحقیقات کشاورزی. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 13 ، شماره 2، صص 50-39. ایهورن، اف.، هیب، ام.، و ویدمن، جی. (2003). راهنمای آموزشی کشاورزی ارگانیک. ترجمه: صمد رفیعی و احمدرضا فخارزاده. تهران: انتشارات سازمان نظاممهندسی کشاورزی و منابع طبیعی. بنی عامریان، ل.، علی بیگی، ا. و میرک زاده، ع. (1392). راهکار های بهبود اجرای طرح ترویجی تسریع انتقال یافته ها از دیدگاه کشاورزان مجری طرح در استان کرمانشاه. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، (1) 44، صص191- 111 . شاه پسند، م. ر.(1392). نقش آموزش های علمی کاربردی در توانمندی شغلی کارکنان وزارت جهاد کشاورزی بر اساس نظریه شناخت اجتماعی .فصل نامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شماره 26 ، صص 37 - 24. شاه پسند، م. ر.(1397). اثربخشی پایگاه های الگویی در حوزه امور دام : مطالعه موردی استان خوزستان. هفتمین کنگره ملی علوم ترویج و آموزش کشاورزی، منابع طبیعی و محیطزیست پایدار، شهریور 1397 ، دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان. شاه پسند، م. ر. (1397). سایت الگویی و کانون یادگیری (رهیافت‌هایی نوین در بهره‌گیری از ظرفیت جوامع محلی)، تهران: اسرار علم، 216 صفحه. کرمی‌دهکردی، ا. (1380). مشارکت تحقیق و ترویج کشاورزی. تهران: انتشارات موسسه توسعه روستایی ایران. گراوندی، ش. و رفیعی، ف.(1400). ارزیابی اثربخشی سایت های الگوئی جامع تولیدی – ترویجی کلزاکاران شهرستان دهلران، فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 13(57)، صص 130-110. قربانی پیرعلیدهی، ف.، زرافشانی، ک.، و جلیلیان، ف. (1390). بررسی اثربخشی رهیافت مدرسه مزرعه در بین باغداران استان کرمانشاه بر مبنای مدل KASA. فصلنامه پژوهش های روستایی، سال دوم، شماره 4، صفحات 207- 183 . علی بیگی، ا.، میرک زاده، ع.، بنی عامریان، ل. (1389). ارزشیابی طرح ترویجی تسریع انتقال یافته ها از دیدگاه کشاورزان مجری طرح در استان کرمانشاه: مجله تحقیقات اقتصادوتوسعه کشاورزی ایران، جلد 1، شماره 2، صص .79-91 صالحی، م.، عباسی، ع.، بیژنی، م. و شاه پسند، م. (1399). تأثیر کشتزارهای نمونه و الگو در بهینه سازی کاربرد نهاده های کشاورزی و افزایش عملکرد محصول هایغالب در استان همدان. مجله پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شماره 53، صص 76-53. دفتر ترویج دانش و فناوری کشاورزی (1397). شیوه نامه اجرایی پایگاه های جامع ترویجی. مؤسسه آموزش و ترویج کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی. دفتر ترویج دانش و فناوری کشاورزی (1400). گزارش عملکرد دفتر ترویج دانش و فناوری کشاورزی در سال 1399، بازیابی در: http://iate.ir/eakt/Documents/.pdf مرکز آمار ایران (1401). اطلاعات جمعیتی. بازیابی در: https://www.amar.org.ir/statistical-information مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات. (1401). آمارنامه کشاورزی سال 1400، تهران: وزارت جهاد کشاورزی جلد1 و 2، 400 ص. بازیابی در: https://www.maj.ir/Dorsapax/userfiles/Sub65/amarbaghi1400.pdf محمدزاده، ج. و صدیقی، ح. ( 2017). بررسی پیوندهای حرفه ای بین محققان و کارشناسان ترویج در نظام دانش و اطلاعات کشاورزی مطالعه موردی استان آذربایجان غربی. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، (10 ) 40 ، صص 127 -152. محمدزاده، ل.، صدیقی، ح. و عباسی، ع. (1394). بررسی ویژگی های آموزش های ترویجی کشاورز-محور در نظام ترویج کشاورزی ایران. فصلنامه روستا و توسعه، 18(1)، صص 131-113. منصورفر، ک. (1396). روشهای پیشرفته آماری: همراه با برنامه‌های کامپیوتری. تهران: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، چاپ پنجم، 480 ص. هداوند، س.، رحیمی، ر. و دارابی، م.(1393). اعتباریابی الگوی ارزشیابی سیپ در عملکرد مراکز آموزشی مطالعه موردی: شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران. فصلنامه پژوهش های رهبری و مدیریت آموزشی، سال اول، شماره 1، صص 136-119. هومن، ح. (1397). مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل. تهران: انتشارات سمت، 352 ص. Akinnagbe, OM., and Ajayi, AR. (2010). Challenges of Farmer-led Extension Approaches in Nigeria. Journal of Agricultural Extension and Rural Development, 4 (3): 63-68. Altrawneh, M. (2016). Determine the barriers of organic agriculture implementation in Jordan. Bulgarian. Journal of Agricultural Science, 22(1), 10-15. Asadollahpour, A., Omidi Najafabadi, M. Hossein, S.J. (2016). Modeling Behavior Pattern of Organic Agriculture in Iranian Rice producers, Paddy and Water Environment, 14, 221–229. DOI: https://doi-org.libproxy.viko.lt/10.1007/s10333-015-0492-0. Azam, M., and Shaheen, M. (2019). Decisional factors driving farmers to adopt organic farming India: Acrosssectional study. International Journal of Social Economics, 46(4), 562-580. FAO. (2021). FAO Statistical Yearbook 2021, World Food and Agriculture. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations. FAO. (2013). FAO Statistical Yearbook 2013, World Food and Agriculture. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations. Issa, I., and Hamm, U. (2017). Adoption of organic farming as an opportunity for Syrian farmers of fresh fruit and vegetables: an application of the theory of planned behavior and structural equation modeling. Journal of Sustainability, 9(11), 1-22. Khaledi, M. et al. (2007). Assessing the Barriers to Conversion to Organic Farming: An Institutional Analysis. Department of Agricultural Economics University of Saskatchewan. Lancini, B. J. (1987). Strengthening the research /extension linkage through appropriate technology: A case study from the Southern Philippines, Journal of Agricultural Administration and Extension, 24, 61-67. Norton, R. (2004), Agricultural Development Policy: Concepts and Experiences. England: John Wiley and Sons. Partap, T. (2010). Emerging Organic Farming Sector in Asia: A Synthesis of Challenges and Opportunities. Published by the Asian Productivity Organization. 8-21. Available on https://www.apo-tokyo.org/00e-books/. Rathore, S., Intodia, S. L., & Singh, R. P. (2016). Analysis of Research–Extension–Farmer Linkage in the Arid Zone Of India. Indian Research Journal of Extension Education, 8(3), 69-72. Rivera, W. M., & Sulaiman, V. R. (2009). Extension: Object of Reform, Engine for Innovation. Outlook on agriculture, 38(3): 267-273. Rivera, K. and Mwandemere, H. (2005), An Analytical and Comparative Review of Country Studies on Knowledge and Information Systems for Rural Development. Rome: FAO. Salehi, M., Abbasi, E., Bijani, M. and Shahpasand, M. (2021). Evaluation of agricultural extension model sites approach in Iran. Journal of the Saudi Society of Agricultural Sciences 20 (2021), 506–518. Shabazi, a. (1992). New approach in research, fundamental linkage of extension – research activities in Iran Agriculture development process. A proceeding of 6th conference on agricultural extension, Ferdousi University of Mashhad.. 143-179. Shahpasand, M.R. (2020). Model Sites: A New Direction towards Cooperation among Extension Agents, Field Experts, Researchers, and Farmers, J. Agr. Sci. Tech, 22(1): 81-94. Shams, A., and Hooshmandan, Z. (2017). Factors affecting wheat farmer’s attitudes toward organic farming.Polish Journal of Environmental Studies, 26(5), 2207-2214. Swanson, B. & Rajalahti, R. (2010). Strengthening Agricultural Extension and Advisory Systems: Procedures for Assessing, Transforming, and Evaluating Extension Systems”. Agriculture and Rural Development Discussion Paper 44, the International Bank for Reconstruction and Development/the World Bank, Washington.