پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

تحلیل رابطه بین دانش آموخته شده و کاربرد آن توسط شالیکاران مازندران شرکت کننده در دوره های آموزشی ترویجی مدیریت تلفیقی آفات برنج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 محقق مؤسسه تحقیقات برنج، معاونت مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران

2 استادیار پژوهش مؤسسه تحقیقات برنج، معاونت مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران

3 استادیار پژوهش موسسه تحقیقات برنج، معاونت مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران

10.22092/jaear.2024.366954.2030

چکیده

راهبرد مدیریت تلفیقی آفات به عنوان یک سیاست مهم سازگار با محیط‌زیست طی سالی‌های اخیر در بستر دوره‌های آموزشی ترویجی کشاورزی مورد توجه ویژه‌ای قرار گرفت. بر این مبنا، هدف از این تحقیق ارزیابی رابطه میان واکنش شالیکاران نسبت به دوره‌های آموزشی ترویجی، دانش مدیریت تلفیقی آفات و استفاده عملی از دانشِ آموخته‌شده شالیکاران مشارکت‌کننده در دوره‌های آموزشی ترویجی مدیریت تلفیقی آفات برنج بود. این پژوهش توصیفی و پس-‌رویدادی است که در سال 1402 انجام شد. جامعه آماری پژوهش 250 تن از شالیکاران استان مازندران بودند که در دوره‌های آموزشی ترویجی مدیریت تلفیقی آفات برنج مشارکت داشتند. با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده 146 تن در این بررسی و ارزیابی مشارکت کردند. برای گرد‌آوری داده‌ها از پرسشنامه با طیف لیکرت پنج درجه‌ای استفاده شده بود. روایی شکلی ابزار تحقیق توسط تنی چند (پانلی) از کارشناسان موسسه تحقیقات برنج کشور و کارشناسان سازمان جهاد‌ کشاورزی استان مازندران تایید شد. پایایی ابزار تحقیق نیز با استفاده از ضریب تتای ترتیبی با میزان 85/0 تا 95/0 برای متغیرهای تحقیق نیز تایید شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS27 و Smart PLS انجام شد. یافته‌ها نشان دادند که واکنش شالیکاران نسبت به کیفیت دوره‌های آموزشی برگزار شده منفی نبوده است. همچنین وضعیت دانش مدیریت تلفیقی آفات اغلب آنان در سطح متوسط ارزیابی شد. بیشتر شالیکاران ابراز داشتند که آموخته‌های خود را در سطح متوسط در عمل بکار گرفتند. یافته‌های حاصل از تحلیل مسیرنشان داد که دانش مدیریت تلفیقی آفات کسب‌شده بیشترین اثر مستقیم بر استفاده عملی شالیکاران داشت. همچنین واکنش شالیکاران نسبت به دوره‌های آموزشی ترویجی ضمن تاثیر مستقیم بر استفاده عملی شالیکاران از دانش آموخته‌شده از طریق دانش کسب‌شده به‌طور غیر مستقیم بر آن تاثیر داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis of the relationship between the learned knowledge and its application by Mazandaran rice farmers participating in extension training courses on integrated rice pest management

نویسندگان [English]

  • Hadi Moumenihelali 1
  • Mehrdad Amouoghli Tabari 2
  • Vahid Khosravi 3
  • Hoda Abadian 3
  • Alireza Nabipour 3

1 Researcher, Rice Research Institute of Iran, Mazandaran Branch, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Amol, Iran

2 Assistant Professor, Rice Research Institute of Iran, Mazandaran Branch, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Amol, Iran.

3 Assistant Professor, Rice Research Institute of Iran, Mazandaran Branch, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Amol, Iran

چکیده [English]

The integrated pest management strategy, as an important environmentally friendly policy, has received special attention in agricultural extension training courses in recent years. Accordingly, the purpose of this research was to evaluate the relationship between rice farmers' reaction towards extension training courses, integrated pest management knowledge, and practical use of the learned knowledge of rice farmers participating in extension training courses on rice integrated pest management in Mazandaran province. The study is descriptive and ex-post facto, conducted using a survey method in 2023. The targeted population of this study consisted of 250 rice farmers who were participating in the extension training courses. Using Krejcie and Morgan table and simple random sampling method, 146 people participated in this study. A questionnaire with a five point Likert scale was used to collect data. The content validity of the research instrument was confirmed by a panel of experts from the Rice Research Institute of Iran, and the agricultural jihad organization of Mazandaran province. The reliability of the research instrument was confirmed using the ordinal theta coefficient with a rate of 0.85 to 0.95 for the research variables. Data analysis was done using SPSS27 and Smart PLS software. The results showed the reaction of the rice farmers was not negative towards the quality of the held training courses. Additionally, the level of their knowledge of integrated pest management was evaluated as average. Most of the farmers acknowledged that they applied their learned knowledge at an average level in practice. The results of the path analysis showed that the learned knowledge of integrated pest management had the most direct effect on the practical use of rice farmers. Also, rice farmers' reaction towards extension training courses, in addition to directly affecting the practical use of rice farmers, indirectly affected it through the learned knowledge.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Integrated pest management
  • extension training courses
  • rice farmers
  • Mazandaran province
مراجع
آمارنامه جهاد کشاورزی (1401). آمارنامه کشاورزی سال ،1400 جلد اول: محصوالت زراعی. وزارت جهاد کشاورزی، معاونت مرکز فناوری اطالعات و ارتباطات. جمال‌الدینی، س.ح.، شریفی سده، م.، نارنجی ثانی،‌ ف.، هداوندی،‌ م.ر.، بیرانوندمنش، ‌ف. و صالحی، ا. (1395). سنجش اثربخشی دوره های آموزش مدیریت بحران پایه در جمعیت هلال احمر بر اساس مدل کرک پاتریک. امداد و نجات، 8(4)، 28-16. چراغی، ط،. اشراقی سامانی، ر،. پورسعید، ع،. آرایش، م.ب،. و واحدی، م. (1399). تاثیر کارگاه آموزشی تولید گیاهان دارویی در اشتغال و پایداری معیشت یاریگران ترویج عشایر ایلام. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 12(54)، 66-53. حاجی‌میررحیمی، س. د. (1401). ارزیابی پیامدهای اجتماعی-اقتصادی تورهای آموزشی، ترویجی و پژوهشی کشاورزان پیشرو استان البرز: کاربرد مدل کرک پاتریک. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 18(1)، 159-143. سازمان حفظ نباتات کشور. (1400). مصرف سموم کشاورزی در ایران. سازمان حفظ نباتات ایران، وزارت جهاد کشاورزی ایران. ساعدپناه، م. (1386). ارزیابی اثربخشی دوره‌های آموزش ضمن خدمت از دیدگاه کارکنان بانک مسکن شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی-آموزش بزرگسالان، دانشگاه شهید بهشتی، تهران. صیدی، م. ر،. برادران، م،. و یزدان‌پناه، م. (1399). تدوین برنامه‌های عملیاتی جهت رعایت اخلاق در کشاورزی: مورد مطالعه روستای تلبومه استان خوزستان. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 16(1)، 181-167. قناعت، ن. (1385). بررسی اثربخشی برنامه‌های ترویج چندمنظوره در حفظ و احیاء مراتع شهرستان گرمسار با تکیه بر بهره‌برداران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران. گراوندی، ش. و رفیعی، ف. (1400). ارزشیابی اثربخشی پایگاه‌های الگویی جامع تولیدی-ترویجی کلزاکاران شهرستان دهلران. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 13(57)، 130-110. لطیفیان، م. (1395). مروری بر مدیریت تلفیقی آفات نخل خرما (چالش‌ها و راه‌کارها). مجله تحقیقات حشره‌شناسی، 4(8)، 287- 271. مؤمنی‌هلالی، ه.، عباسی، ع. و علیلو، ج. (1396). ارزیابی اثربخشی طرح همگام با کشاورز شالیکاران آمل. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 9(42)، 41-27. مؤمنی‌هلالی، ه.، عمواقلی طبری، م.، خسروی، و.، آبادیان، ه. و نبی‌پور، ع. (1402). تحلیل اثرات دوره‌های آموزشی-ترویجی انتقال یافته‌های مدیریت تلفیقی عوامل زنده زیان‌آور برنج در میان برنج‌کاران استان مازندران. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 19(2)، 216-195. نوه‌ابراهیم، ع. ر. و مجیدی، د. (1393). ارزشیابی اثربخشی دوره‌های آموزش ضمن خدمت در ارتقای عملکرد شغلی کارکنان پلیس. فصلنامه مدیریت منابع در نیروی انتظامی، 2(3)، 118-95. همایونی، ز.، ابولحسنی، ل. و صبوحی، م. (1397). ارزیابی اثرات زیست محیطی ارقام مختلف شلتوک برنج (Oryza sativa L.) در شهرستان کردکوی. نشریه بوم‌شناسی کشاورزی، 10(2)، 602- 580. یاقوتی، ح.، امیری، ا. و امیری، ا. (1400). ارزیابی زراعی مدل WOFOST در برآورد عملکرد برنج در اراضی شالیزاری شهرستان شفت با استفاده از تحلیل‌های مکانی سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS). نشریه علمی پژوهشی دانش کشاورزی و تولید پایدار، 31(1)، 207- 193.
Ahmadpour, A. and Moumenihelali, H. (2011). Factors influencing the effectiveness of rice supervisor’s technical advice: The case of Mazandaran Province, Iran. African Journal of Agricultural Research, 6(22), 5168-5173. Al-Rimawi, A. S., Allahyari, M. S. and Al-rusheidat, J. (2017). Assessing extension agent training neds, barriers and training methods in Jordan. Journal of Agricultural Science and Technology, 19, 1019-1029. Antwi-Agyei, P. and Stringer, L. C. (2021). Improving the effectiveness of agricultural extension services in supporting farmers to adapt to climate change: Insights from northeastern Ghana. Climate Risk Management, 32, 100304. https://doi.org/10.1016/j.crm.2021.100304 Bai, X. Y., Wang, S. J. and Xiong, K. N. (2013). Assessing spatial‐temporal evolution processes of karst rocky desertification land: indications for restoration strategies. Land Degradation & Development, 24(1), 47–56. https://doi.org/10.1002/ldr.1102 Barret, G., Swanson, W. P. and Song, V.A. (2005). Evaluation of training program for caregivers to aging adults. Journal of Extension, 43(3), 21-29. Buurma, J. S. and van der Velden, N. J. A. (2017). New approach to Integrated Pest Management research with and for horticulture. A vision from and beyond economics. Crop Protection, 97, 94–100. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.cropro.2016.11.013 Chatterjee, S., Gangopadhyay, C., Bandyopadhyay, P., Bhowmick, M. K., Roy, S. K., Majumder, A., Gathala, M. K., Tanwar, R. K., Singh, S. P., Birah, A. and Chattopadhyay, C. (2021). Input-based assessment on integrated pest management for transplanted rice (Oryza sativa) in India. Crop Protection, 141, 105444. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.cropro.2020.105444 Fahad, S., Saud, S., Akhter, A., Bajwa, A. A., Hassan, S., Battaglia, M., Adnan, M., Wahid, F., Datta, R., Babur, E., Danish, S., Zarei, T. and Irshad, I. (2021). Bio-based integrated pest management in rice: An agro-ecosystems friendly approach for agricultural sustainability. Journal of the Saudi Society of Agricultural Sciences, 20(2), 94–102. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.jssas.2020.12.004 FAO. (2017). Food and agriculture. Driving action across the 2030 Agenda for sustainable development. Rome: Food and Agriculture Organization. FAO. (2024). Pest and Pesticide Management. Food and AO. https://www.fao.org/pest-and-pesticide-management/ipm/integrated-pest-management/en/ Fathi, H., Heidari, H., Impiglia, A. and Fredrix, M. (2011). History of IPM/FFS in Iran. Fornell, C., Larcker, D.F., 1981. Structural Equation Models With Unobservable Variables and Measurement Error: Algebra and S tatis tics. Imam, M. F., Wan, W., Khan, N. A., Raza, M. H., Khan, M. A. A. and Yaseen, M. (2021). Effectiveness of agricultural extension’s farmer field schools (FFS) in Pakistan: the case of citrus growers of Punjab province. Ciência Rural, 51(9), e20200807. https://doi.org/10.1590/0103-8478cr20200807 Kirkpatrick, D. and Kirkpatrick, J. (2013). KIRKPATRICK FOUR LEVELS: Audio Recordings Study Guide. Kirkpatrick Partners, LLC. Available at: http://www.kirkpatrickpartners.com/Portals/0/Products/Kirkpatrick%20Four%20Leve%20-%20Audio%20Recordings%20Study%20Guide.pdf Kogan, M. (1998). Integrated Pest Management: Historical Perspectives and Contemporary Developments. Annual Review of Entomology, 43(1), 243–270. https://doi.org/10.1146/annurev.ento.43.1.243 Krejcie, R. V. and Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607–610. Mohan, R., Prasad, V. and Saikumar, K. (2012). Impact of training on biomedical waste management a study and analysis. International Journal of Multidisciplinary Management Studies, 2(6), 69-79. Moumenihelali, H. and Ahmadpour, A. (2013). Impact of farmers' field school approach on knowledge, attitude and adoption of rice producers toward biological control: the case of Babol township, Iran. World Applied Sciences Journal, 21(6), 862-868. Mwamakimbula, A. M. (2014). Assessment of the factors impacting agricultural extension training programs in Tanzania: a descriptive study [Iowa State University]. http://lib.dr.iastate.edu/etd/14227/ Ommani, A. R. , Chizari, M., Salmanzadeh, C. and Faraj Allah Hosaini, J. (2009). Predicting adoption behavior of farmers regarding on-farm sustainable water resources management (SWRM): Comparison of models. Journal of Sustainable Agriculture, 33(5), 595-616. https://doi.org/10.1080/10440040902997827 Peshin, R., Bandral, R. S., Zhang, W., Wilson, L. and Dhawan, A. K. (2009). Integrated Pest Management: A Global Overview of History, Programs and Adoption. In A. K. Peshin, R., Dhawan (Ed.), Integrated Pest Management: Innovation-Development Process (pp. 1–49). Springer Netherlands. https://doi.org/10.1007/978-1-4020-8992-3_1 Pretty, J. and Bharucha, Z. (2015). Integrated pest management for sustainable intensification of agriculture in Asia and Africa. Insects, 6(1), 152–182. https://doi.org/10.3390/insects6010152 Rahman, M. M. and Connor, J. D. (2022). Impact of Agricultural Extension Services on Fertilizer Use and Farmers’ Welfare: Evidence from Bangladesh. Sustainability 14(15), 9385. https://doi.org/10.3390/su14159385 Rezaei, R., Safa, L., Damalas, C. A. and Ganjkhanloo, M. M. (2019). Drivers of farmers’ intention to use integrated pest management: Integrating theory of planned behavior and norm activation model. Journal of Environmental Management, 236, 328–339. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2019.01.097 Selahkwe, C., Nformi M. I. , Lengah, T. N., Nchanji, E. B. and Fotang, C. (2021). Factors that determine the adoption of improved Irish potato technologies by farmers in the western region of Cameroon. Agricultural Sciences, 12, 1404-1413. https://doi.org/10.4236/as.2021.1212089 Shahzad, M., Iftikhar, M., Khan, G. A. and Ahmad, R. (2018). Effctiveness of farmers' training on the adoption of improved potato technology in Tehsil Kasur. Journal of Agricultural Research, (03681157), 56(1). Strong, R., Harder, A. and Carter, H. (2010). Agricultural extension agents’ perceptions of effective teaching strategies for adult learners in the master beef producer program. Journal of Extension, 43(8), 1–7. Whitehouse, M. E. A. (2011). IPM of mirids in Australian cotton: Why and when pest managers spray for mirids. Agricultural Systems, 104(1), 30–41. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.agsy.2010.09.002 Zhang, H., Islam, T. and Liu, W. (2022). Integrated pest management programme for cereal blast fungus Magnaporthe oryzae. Journal of Integrative Agriculture, 21(12), 3420–3433. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.jia.2022.08.056
پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی
دوره 16، شماره 69 - شماره پیاپی 69
شهریور 1403
صفحه 126-142
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار