نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اصغر باقری ¹
• ایوب نعمتی ²
• نیر امامی ³

¹ استاد مدیریت کشاورزی، گروه آب و مدیریت کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

² دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی، گروه آب و مدیریت کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

³ دانشجوی دکترای توسعه کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

ترویج کشاورزی طی دهه‌های فعالیت خود با چالش‌هایی مواجه بوده است که برای رفع آن طرح نظام نوین ترویج از سال 1395 در کشور به اجرا درآمد و اکنون به‌مثابه نظام رایج ترویج شناخته می‌شود. این مطالعه به بررسی دیدگاه کارشناسان نظام پهنه‌بندی استان اردبیل نسبت به اثربحشی، موانع و راهکارهای توسعه این نظام پرداخته است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از نوع توصیفی غیرآزمایشی است که به‌صورت میدانی و به روش پیمایشی مقطعی در استان اردبیل انجام شد. جامعه آماری تحقیق کلیه کارشناسان پهنه‌بندی استان (173 نفر) بود. با استفاده از جدول مورگان اندازه نمونه 108 نفر تعیین گردید. ابزار تحقیق پرسشنامه‌ای محقق-ساخته مشتمل بر هشت شاخص اثربخشی همراه با موانع و راهکارهای توسعه نظام ترویج بود. روایی ابزار تحقیق به‌کمک اعضای هیات علمی دانشگاه و کارشناسان با سابقه ترویج به‌دست آمد و روایی آن به کمک 30 نفر از کارشناسان و محاسبه آلفای کرونباخ تعیین گردید. مقدار آلفا برای تمامی شاخص‌های مورد بررسی بالای 7/0 بود که بیانگر پایایی قابل قبول می‌باشد. پرسشنامه‌ها از طریق شبکه‌های مجازی برای کارشناسان ارسال گردید. نتایج تحلیل توصیفی نشان داد که کارشناسان پهنه‌های کشاورزی، نظام نوین ترویج را در نیل به هدف‌های خود در ابعاد مختلف متوسط تا ضعیف ارزیابی کرده‌اند. میانگین نمرات اثربخشی (دامنه 1-5)، برای عرصه‌های تولید کشاورزی(86/2)، وضعیت مشارکت بهره‌برداران (55/2)، به‌کارگیری کارشناسان در پهنه‌ها (39/2)، ارتباطات سازمانی(27/2)، نظام ارزشیابی(33/2)، بودجه و منابع مالی(21/2)، تجهیزات و امکانات(92/1)، قوانین و مقررات اداری(86/1) گزارش گردید. با توجه به تحلیل عاملی اکتشافی، سه مانع توسعه نظام، شامل سیاست‌گذاری ضعیف، توسعه‌نیافتگی و زیرساختی، و دو راهکار توسعه، شامل تدوین سیاست و مقررات و مدیریت و برنامه‌ریزی استخراج گردید. براین اساس، لازم است سیاست‌های مربوط به نظام ترویج شفاف‌سازی شده و مورد اصلاح و بازنگری قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• اثربخشی
• کارشناسان کشاورزی
• نظام پهنه‌بندی
• نظام نوین ترویج

موضوعات

• آموزش کشاورزی

عنوان مقاله [English]

Opinions of zones’ agricultural experts in Ardabil province on the effectiveness, barriers and solution for developing the new agricultural extension system

نویسندگان [English]

• asghar bagheri ¹
• Ayyub Nemati ²
• Naier Emami ³

¹ Professor of Agricultural Management, Department of Water and Agricultural Management, Faculty of Agriculture, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

² 2 Master of Agricultural Management, Department of Water and Agricultural Management, Faculty of Agriculture, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

³ PhD Student in Agricultural Development, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran

چکیده [English]

Agricultural extension has faced challenges over its decades of operation. ،o address them, a new extension system has been implemented since 2016, now known as current extension system. This study examines zoning system experts' opinions IN Ardabil province regarding the effectiveness, barriers, and strategies for ITS development. It is an applied-descriptive study conducted using a cross-sectional survey. The statistical population waszoning experts (N=173). The sample size was set at 108 experts. The instrument was a researcher-made questionnaire consisting effectiveness indicators, barriers and strategies for the development of the extension system. The questionnaire was validated by faculty members and extension experts. Its reliability was assessed using a sample of 30 experts. The alpha values were above 0.7, which indicates acceptable reliability. The results showed that experts evaluated the new extension system as average to weak in achieving its goals in various dimensions. The experts gave scores for all effectiveness indicators (ranging from 1-5) as follows: agricultural production areas (2.86), status of farmer participation (2.55), employment of experts in the areas (2.39), organizational communication (2.27), evaluation system (2.33), budget and financial resources (2.21), equipment and facilities (1.92), and administrative laws and regulations (1.86). Based on the exploratory factor analysis, three obstacles to the development of the new system were extracted, including weak policy, underdevelopment and infrastructure, and two solutions for the development of this system, including regulation and policy development, and management and planning. Accordingly, it is necessary to clarify, revise and modify the policies related to the extension system.

کلیدواژه‌ها [English]

• Agricultural experts
• effectiveness
• new extension system
• zoning system