نقش آموزش، ترویج و اطلاع رسانی در توسعه فناوری زیستی کشاورزی از دیدگاه متخصصان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی دانشگاه زنجان

2 دانشجوی دوره دکتری رشته ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه زنجان

3 دانشجوی دوره دکتری رشته ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

ارتقای نگرش نسبت به مسایل محیط زیست و در نظر گرفتن آن به عنوان یک ی از سرمای ههای ملی، منجر به استفاده
از فناوری زیستی در راستای توسعه پایدار شده است. هدف این تحقیق علی - ارتباطی بررسی و تبیین نقش آموزش
کشاورزی و اطلاع رسانی موثر بر توسعه فناوری زیستی کشاورزی از دیدگاه متخصصان بود. جامع هی آماری مورد بررسی
97 تن متخصصان فناوری زیستی مرکز های دانشگاهی و تحقیقاتی استان تهران بودند که با استفاده از جدول کرجسی
و مورگان از بین آنان 85 تن به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه ای محقق ساخته بود که روایی
ظاهری و محتوایی آن توسط گروهی از متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی و فناوری زیستی کشاورزی مورد بررسی،
0 ب هدست آمد. یافته های / 0 تا 90 / اصلاح و تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب تتای ترتیبی بین 78
57 درصد( نسبت به توسعه فناوری زیستی کشاورزی در سطح نسبتاً / توصیفی نشان داد که دیدگاه بیشتر متخصصان ) 6
3( قرار داشت. نتیجه آزمون همبستگی نشان داد که متغیرهای آموزش و پژوهش، اطلا عرسانی و / خوبی )میانگین: 60
ترویج کشاورزی با متغیر دیدگاه متخصصان همبستگی مثبت و معن یداری در سطح یک درصد داشتند. نتایج رگرسیون
ترتیبی نشان داد که بر اساس ضریب مک فادن متغیرهای آموزش و پژوهش، اطلا عرسانی و ترویج کشاورزی توانسته-اند
به طور معنی دار بر احتمال توسع هی فناوری زیستی کشاورزی تاثیر بگذارند و 32 درصد از بخت واریانس وقوع متغیر
وابسته را تبیین کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Role of Education, Extension and Information in Development of Agricultural Biotechnology from the Viewpoint of the Subject Specialists

نویسندگان [English]

  • amir naeemi 1
  • parisa najafloo 2
  • s.m.javad sobhani 3
چکیده [English]

Today improving attitudes towards environmental issues and considering it as one of the national
capitals, leads to the use of biotechnology in order to achieve sustainable development goals. The purpose
of this cause-correlation study was to analyze viewpoint of biotechnology specialists toward the
role of education, extension and information in agricultural biotechnology development. The statistical
population consisted of biotechnology specialists involved in academic and research institutes at Tehran
Province (N=97) from 85 specialists were randomly selected based on Krejcie and Morgan sampling
table. The instrument face and content validity was verified by a panel of agricultural extension and
education and biotechnology specialists. A reliability analysis of questionnaire was determined through
ordinal alpha coefficient (0.71-0.86). Descriptive results of the research showed that majority of specialists’
perception (57.6%) toward agricultural biotechnology development were at the moderate level
(Mean: 3.60). Correlation analysis showed that there was a positive and significant correlation (p=.01)
between variables include: education, information, agricultural extension and respondents’ viewpoint
toward agricultural biotechnology development. Calculating ordinal regression indicated that variables
such as education, agricultural extension and information could explain 32% the odds of respondents’
viewpoint variance toward agricultural biotechnology development

احمدیان، ع.، حاجی حسینی، ح. و برادران، م. ) 1391 (. مقدم های بر کارآفرینی فناورانه در زیست فناوری، دوفصلنامه
.5-18 : توسعه تکنولوژی صنعتی، 20
حاجی حسینی، ح.، رحیمی، م. و معصوم زاده، م. ) 1391 (. عوامل موثر بر موفقیت پروژ ههای انتقال فناوری در صنایع
.51-60 : حمل و نقل ریلی ایران. فصلنامه نوآوری و ارز ش آفرینی، 1
حجاران، الف. ) 1377 (. فناوری زیستی راهبردهایی در جهت بهبود رقابت ملی. کرج: نشر آموزش کشاورزی.
رضایی، ر.، حسینی، م.، شعبانعلی فمی، ح. و صفا، ل. ) 1388 (. شناسایی و تحلیل موانع توسعه فناوری نانو در بخش
.26-17 :2) کشاورزی ایران از دیدگاه محققان. سیاست علم و فناوری، ) 1
زمانی، م. ) 1381 (. مش لاکت تحقیق و توسعه در کشور. شبکه تحلیل گران تکنولوژی ایران، به آدرس اینترنتی:
www.itan.ir
شوال پور، س. ) 1392 (. برآورد توسعه فناوری بر بهر هوری کلی عوامل در ایران. فصلنامه تحقیقات مد لسازی اقتصادی،
.141-160 :11
طالبی، ک.، سلیمی ترکمانی، م. و زارع، ه. ) 1389 (. شناسایی و اولویت بندی عوامل اساسی موفقیت در توسعه محصول
: جدید در کسب و کارهای کوچک و متوسط مستقر در پارک های علم و فناوری تهران. فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین ، 19 و 20
.83-100
عبدی، م. ) 1382 (. تجارب چند کشور در خصوص ایجاد پذیرش عمومی بیوتکنولوژی. شبکه تحلیل گران تکنولوژی
www.itan.ir : ایران، به آدرس اینترنتی
قاسمل ونیا، ن. و گلزاری، ا. ) 1393 (. عوامل موثر در توسعه بیوتکنولوژی در شیلات ایران. مجله پژوهش های ترویج و
.21-31 : آموزش کشاورزی، 25
قربانی زاده، و.، حسن نانگیر، سیدطه. و رودساز، ح. ) 1391 (. فراتحلیل عوامل موثر بر پذیرش فناوری اطلاعات در
.177-196 :17 ) ایران. پژوهش های مدیریت در ایران، ) 2
کرمی، ا. ع.، فرج اله حسینی، س. ج.، چیذری، م. و مهدی زاده، ح. ) 1387 (. بررسی عوامل آموزشی و ترویجی موثر
بر پذیرش فناوری زیستی در محصولات باغی استان ایلام از نظر محققان و متخصصان. مجموعه مقالات تولین همایش کاربرد
.1077- فناوری های نوین در کشاورزی و منابع طبیعی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت. اسفند 87 . صص 1067
کفایتی، ا. ) 1381 (. چرا سازمان حفاظت محیط زیست، صنایع فناوری زیستی را در زمره صنایع آلاینده شیمیایی قرار
www.itan.ir : داده است؟. شبکه تحلیل گران تکنولوژی ایران، به آدرس اینترنتی
ماقبل، ر.، چیذری، م. و خیام نکویی، م. ) 1389 (. تحلیل عوامل پیش برنده توسعه فناوری نانو در بخش کشاورزی
.531-539 :2-41) ایران. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، ) 4
مهبودی، ف. ) 1379 (. فناوری زیستی در ایران: فرازها و نشیب ها. دفتر همکاری های فناوری ریاست جمهوری.
تهران: موسسه فرهنگی، انتشاراتی سامه.
میر، م. ) 1381 (. برنامه های سازمان گسترش و نوسازی در خصوص توسعه صنایع فناوری زیستی کشور. شبکه تحلیل
نقش آموزش، ترویج و...
فصل نامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی 109
شماره 33 ، تابستان 94
www.itan.ir : گران تکنولوژی ایران، به آدرس اینترنتی
نجفلو، پ. و یعقوبی، ج. ) 1393 (. بررسی و تبیین وضعیت دانش اطلاع یابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی کشاورزی
.24-32 : دانشگاه زنجان. فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 29
نعیمی، ا. ) 1388 (. بررسی عوامل موثر بر توسعه فناوری زیستی کشاورزی از دیدگاه متخصصان فناوری زیستی استان
تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس.
ویسی، ه.، محمودی، ه. و شریفی مقدم، م. ) 1389 (. تبیین رفتار کشاورزان در پذیرش فناور یهای مدیریت تلفیق
.490-481:)4(2- آفات. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 40
یدالهی فارسی، ج. و امینی، ز. ) 1390 (. شناسایی عامل نهادی و محیطی مؤثر بر انتقال فناوری در حوزه زیست فناوری.
.27-33 :)28( فصلنامه تخصصی پار کها و مراکز رشد، 7
Ahmadipour, A., Timorpour, M. & Dinpanah, GH. (2014). Factors preforming development of biotechnology
in agricultural sector of Iran: agricultural organization staff ciewpoints of alborz province,
iran. Journal of Agricultural Extension and Education Research, 2(26):1-12.
Armor, D. J. (1974). Theta Reliability and Factor Scaling. Sociological Methodology, 5: 17-50.
Counntly, M. (2004). How should public policy respond to the challenges of modern biotechnology?.
Current opinion in biotechnology, 15: 258-263.
Doutwaite, B. and Ortiz, R. (2002). Technology Exchange. Electronic Journal of Biotechnology
[online], 4 (2). Available from Internet: http://www.ejbiotechnology.info/content/vol4/issue2/issues/02/
index.html.
Ekanem, E. (2006). Consumer trust in extension as a source of biotech food information. Journal
of Extension, 44. Available at: http://www.joe.org/joe/2006februry/rb2s.html
Glover, D. (2001). Modern biotechnology and developing world agriculture. Institute of development
studies University of Sussex; Brington, United Kingdom;.
Hoban, T. (1989). Biotechnology: Implications for extension. Journal Of extension, 27. Available
at: http://www.joe.org/joe/1989fall/a7.html.
Hosseini, S. j., Ansari, B., & Esmaeeli, S. (2011). Factors influencing commercialization of Nano
and Biotechnology in agriculture sector of Iran. Journal of American Science, 7 (4): 255-258.
Le Bel, Ph. (2008). The Role of Creative Innovation in Economic Growth: Some International
Comparisons. Journal of Asian Economics, 19: 334-347
Mayers, P. (2004). International perspectives in the safety assessment of food derived from genetically
modified foods. Available at the://www.agbiotechnet.com
Kamaldeen, S. D., Powell, A. (2000). Public perceptions of biotechnology. Technical report of food
safety network no.17, Department of plant agriculture, University of Guelph.
Sitting, M. and Noyes, R. (2005). Genetic engineering and biotechnology firms world wid directing.
Kingston, N. J.
Whoh, J. D. (1980). A study of factor associated with the adoption of recommended farm practices
in Nigeria. Village Rural Sociology, 45: 320-335.
Zumbo, B. D., Gadermann, A. M., & Zeisser, C. (2007). Ordinal Versions Of Coefficients Alpha
And Theta For Likert Rating Scales. Journal of Modern Applied Statistical Methods, 6: 21-29.