نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

از آنجا که کارآفرینی دانشگاهی برای بسیاری از موسسه‌های آموزش عالی کشاورزی در ایران پدیده به نسبت جدیدی به شمار می‌آید، این فرآیند به خوبی برای آن‌ها تبیین نشده است. این تحقیق در دو مرحله‌ و با هدف شناسایی و اولویت‌بندی سازوکارهای کارآفرینی دانشگاهی در آموزش عالی کشاورزی به انجام رسیده است. جامعه‌ی آماری شامل 24 تن از خبرگان با تجربه‌ی عملی، تجربه‌ی مدیریتی در سیاست‌گزاری و پشتیبانی نهادی و تجربه‌ی‌ حرفه‌ای به شکل آموزش و پژوهش در زمینه‌ی کارآفرینی دانشگاهی برای مشارکت در بررسی دلفی بود. بررسی دلفی در سه دور انجام شد و در نتیجه، 5 گزیدار و 7 معیار برای اولویت‌بندی سازوکارهای کارآفرینی دانشگاهی در آموزش عالی کشاورزی شناسایی شدند. در مرحله‌ی دوم تحقیق، با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی، گزیدارها و معیارهای استخراج شده برای اولویت‌بندی سازوکارهای کارآفرینی دانشگاهی در آموزش عالی کشاورزی اولویت‌بندی شدند. داده‌های مورد نیاز از راه تکمیل 21 پرسشنامه توسط نمونه‌ای از خبرگان بر مبنای مقایسه‌های زوجی، گردآوری و از نرم‌افزارExpert Choice برای تحلیل داده‌های گردآوری شده بهره گرفته شد. در نتیجه، پنج شیوه‌ی کارآفرینی دانشگاهی از منظر همه‌ی هفت معیار مورد مطالعه رتبه‌بندی شدند. بر این پایه؛‌ تاسیس شرکت‌های دانش‌بنیان، با وزن نسبی 264/0، بالاترین رتبه را احراز کرد. تاسیس شرکت تعاونی دانشگاهی، با وزن نسبی 242/0، و واگذاری یا فروش امتیاز اختراع‌ها، با وزن نسبی 213/0، در رتبه‌ی دوم و سوم و انجام طرح تحقیقاتی برون‌دانشگاهی، با وزن نسبی 182/0، در رتبه چهارم قرار گرفت. سرانجام، ارایه خدمات مشاوره‌ای، با وزن نسبی 099/0، در رتبه‌ی آخر قرار گرفتند. هر سازوکار پیامد و بایسته‌های ویژه خود را دارد. در نتیجه‌ی این تحقیق، مجموعه‌ای از ملزومات نهادی، حرفه‌ای و زیرساختی مورد نیاز برای پرداختن موسسه‌های آموزش عالی کشاورزی به کارآفرینی دانشگاهی معرفی شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Criteria and Mechanisms of Academic Entrepreneurship in Higher Agricultural Education from the View of Entrepreneurship Experts

چکیده [English]

This two-phase research was done to identify and prioritize mechanisms of academic entrepreneurship in agricultural higher education. According to the research purpose, criteria to select key expert participants were identified as: actual experience in academic entrepreneurship, managerial experience in policy making and institutional supporting for academic entrepreneurship, and professional experience as lecturer or researcher in academic entrepreneurship. A total of 24 experts participated in this Delphi technique. By a three-round Delphi study, the first phase was conducted in order to identify alternative mechanisms and criteria of academic entrepreneurship in higher agricultural education. As findings of the first phase, 5 alternatives and 7 criterion were extracted. Using Analytical Hierarchical Process (AHP), extracted alternative mechanisms and criteria of academic entrepreneurship were prioritized in the second phase. Required data was collected through pair-wise comparison and Expert Choice software used to analysis data. Finally, five methods of academic entrepreneurship ranked based on the seven criterion as: set up spin-off and start-up firms by agricultural faculty members for commercialization of research and supplying scientific services has the highest rank (relative weight of 0.242). Then set up a university academic cooperative, with relative weight of 0.242, licensing or selling patents, with relative weight of 0.213, contract research, with relative weight 0.182 and providing education and consulting services out of university, with relative weight of 0.099 got the next rank. Each mechanism of academic entrepreneurship has a different impact and specific implication.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Higher agricultural education
  • academic entrepreneurship
  • agricultural development
  • knowledge-based enterprise
  • research commercialization
پورعزت، ع. ا. قلی‌پور، آ. و ندیرخانلو، س. 1389. شناسایی و اولویت‌بندی عوامل اثرگذار در تجاری‌سازی دانش در دانشگاه‌ها (بر اساس مقایسه‌ی روش‌های پنج دانشگاه معتبر جهان). فصلنامه توسعه کارآفرینی، شماره 7، صص 35-66.
ذوالفقاری، ع. و حجازی س. ر.، و فرهودی، آ. 1390. جایگاه شرکت‌های زایشی دانشگاهی در توسعه کارآفرینی در دانشگاه‌ها. رشد فناوری، 7 (27)، صص 45 - 52.
زارع، ه. و سلام‌زاده، آ. 1391. شناسایی شاخص‌های خروجی عملکرد تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی براساس الگوی ترکیبی AHP وEFQM. توسعه کارآفرینی، 4 (15)، صص 85-104.
زالی، م.ر. رضوی، س. م.، و محمدزاده پارچین 1392. تبیین تاثیر فرهنگ سازمانی کارآفرینانه بر کارآفرینی دانشگاهی در دانشگاه تهران. فصلنامه مدیریت بازرگانی، 16، صص 89-114.
طباطباییان، ح.، صوفی، ب.، و باقری‌، ا. 1387. بررسی عوامل موثر بر شناسایی و انتخاب فناوری‌های نرم: مورد کاوی SPR. فصلنامه سیاست علم و فناوری، 1 (3)، صص 61-70.
فکور، ب. و حاجی‌حسینی، ح. 1387. کارآفرینی دانشگاهی و تجاری‌سازی نتایج تحقیقات در دانشگاه‌های ایران (مطالعه موردی 7 دانشگاه مهم کشور). فصلنامه سیاست علم و فناوری، 1 (2) صص 59-70.
فیضی، ک. و ایران دوست، م. 1392. دلفی؛ روشی برای تحقیق، تصمیم‌گیری و آینده‌پژوهی. تهران: انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
قدسی پور،ح. .1385. فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP). انتشارات دانشگاه صنعتی امیر‌کبیر.
هاشم‌نیا، ش.، عمادزاده، م.، صمدی، س.، و ساکتی، پ. 1388. روش‌های تجاری‌سازی در آموزش عالی و چالش‌های آن. فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، 2 (2)، صص 35-57.
یدالهی فارسی، ج.، زالی، م. ر.، و باقری فرد، س. م. 1390. شناسایی عوامل ساختاری موثر بر توسعه کارآفرینی دانشگاهی؛ مطالعه موردی دانشگاه جامع علمی – کاربردی. سیاست علم و فناوری؛  4 (1)، صص17-32.
Abreu,M., and Grinevich, V. 2013. The nature of academic entrepreneurship in the UK: Widening the focus on entrepreneurial activities. Research Policy, 42: 408– 422.
Audretsch, D. B., Link, A. N., and Pena, I. 2012. Academic entrepreneurship and economic competitiveness: introduction to the special issue. Economics of Innovation and New Technology, 21(5-6): 427–428.
Bains, W. 2005. How academics can make (extra) money out of their science. Journal of Commercial Biotechnology, 11(4): 353–363.
Creswell, J. W. and Vicki L. Plano Clark. 2007. Designing and Conducting Mixed Methods Research. Thousand Oaks, CA: Sage.
Debackere, K., and Veugelers, R. 2005. The role of academic technology transfer organizations in improving industry science links. Research Policy, 34: 321-342.
Dunham, R. B. 1996. The Delphi technique. Madison, WI: University of Wisconsin.
Etzkowitz, H. 2004. The evolution of the entrepreneurial university. International Journal of Technology and Globalization, 1, 64–77.
Goldfarb, B., and Henrekson, M. 2003. Bottom-Up Versus Top-Down Policies Towards the Commercialization of University Intellectual Property. Research Policy, 32, P: 641.
Grimaldi, R., Kenney, M., Siegel, D. S., and Wright, M. 2011. 30 years after Bayh–Dole: Reassessing academic entrepreneurship. Research Policy, 40: 1045–1057. 
Gurau, C., Dana, L., and Lasch, F. 2012. Academic entrepreneurship in UK biotechnology firms Alternative models and the associated performance. Journal of Enterprising Communities: People and Places in the Global Economy, 6(2): 154-168.
Jacob, M., Lundqvist, M. and Hellsmark, H. 2003. Entrepreneurial transformations in the Swedish University system: the case of Chalmers University of Technology. Research Policy, 32: 1555-1568.
Landry, R. Amara,ý N. and Rherrad, I. 2006. Why are some university researchers more likely to create spinoffs than others? Evidence from Canadian universities. Research Policy, 35: 1599-1615.
Link, A., Siegel, D., Wright, M., & Ensley, M. 2006. An empirical analysis of the propensity of academics to engage in informal university technology transfer (Working Paper in Economics, No. 0610). Troy, NY: Rensselaer Polytechnic Institute.
Lundqvist, M. A. and Middleton, K.L.W. 2013. Academic entrepreneurship revisited– university scientists and venture creation. Journal of Small Business and Enterprise Development, 20(3): 603-617
Narasimhan, R. 1983. An analytical approach to supplier selection. Journal of Purchasing and Materials Management, 19(1): 27-32.
Nell, L., van der Torren, B. and Dervojeda, K. 2006. Boosting the knowledge valorization process: putting plans into action: A practical study concerning the spin-off generation process at universities. The Hague, PricewaterhouseCoopers Advisory, p.17.
Peters, M.A. and Besley, T. (2008). Academic Entrepreneurship and the Creative Economy. Thesis Eleven, 94: 88–105.
Powersa, J.B., and McDougallb, P. P. 2005. University start-up formation and technology licensing with firms that go public: a resource-based view of academic entrepreneurship. Journal of Business Venturing, 20: 291–311.
Renault, C. S. 2006. Academic Capitalism and University Incentives for Faculty Entrepreneurship. Journal of Technology Transfer; 31: 227-239.
Shane, S. 2004. Academic entrepreneurship: University spinoffs and wealth creation. Edward Elgar Publishing.
Siegel, D. S., Wright, M., and Lockett, A. 2007. The rise of entrepreneurial activity at universities: organizational and societal implications. Industrial and Corporate Change, 16(4): 489-504.
Uctu, R. and Jafta, R. C.C. 2012. Academic entrepreneurship in South East Asia: an exploratory study of spin-offs in biotechnology from Hong Kong universities. Asian Journal of Technology Innovation, 20(1): 141–154.
Van Looy, B., Callaertb, J. Debackere, K. 2006. Publication and patent behavior of academic researchers: Conflicting, reinforcing or merely co-existing? Research Policy, 35(4):596–608
Wood, M. S. 2009. Does One Size Fit All? The Multiple Organizational Forms Leading to Successful Academic Entrepreneurship. Entrepreneurship Theory and Practice33(4): 629-947
Wood, M.S. 2011. A process model of academic entrepreneurship. Business Horizons, 54, 153—161.
Yang, P. Y. Chang, Y. and Chen, M. 2006. Factors Nurturing Academic Entrepreneurship in Taiwan. Journal of Enterprising Culture, 14(4):267-290.