ارزیابی اثربخشی طرح همگام با کشاورز شالیکاران آمل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 استادیار گروه ترویج وآموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

هدف از این تحقیق، بررسی و ارزیابی نقش آموزش شالیکاران زیرپوشش طرح همگام با کشاورز مبتنی بر مدل کرک پاتریک در شهرستان آمل بود. این تحقیق از نوع پیمایشی و علی-مقایسه ای می باشد. جامعه آماری آن ‏2500 نفر از شالیکاران مشارکت کننده در این طرح بودند. با فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی ساده 244 نفر تعیین شدند. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه بهره برده شد. برای تعیین روایی ابزار تحقیق از نظرخواهی متخصصان و برای تعیین پایایی ابزار تحقیق از ضریب آلفای کرونباخ و تتای ترتیبی استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ و تتای ترتیبی گویای قابل اعتماد بودن ابزار تحقیق در بخش های مختلف (84/0≤) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS‏ انجام شد. نتایج آمار توصیفی نشان می دهد که طرح همگام با کشاورز تا حد زیادی بر ویژگی های یادگیری و رفتاری شالیکاران تاثیر گذار بوده است. همچنین اغلب شالیکاران واکنش مناسبی نسبت به این طرح داشتند. در بحث تاثیر آموزشی طرح همگام با کشاورز با استفاده از آزمون دوجمله ای، نتایج نشان داد، میانگین تجربی ویژگی های واکنشی و رفتاری شالیکاران به طور معنی‌داری بالاتر از میانگین نظری بوده است. همچنین نتایج آزمون t زوجی نشان داد، طرح آموزشی همگام با کشاورز در بهبود دانش کشاورزان و ارتقاء تولید محصول تا حد زیادی موثر بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluating the effectiveness of Attendant With Farmer project: Study of paddy rice farmers in the Amol Township

نویسندگان [English]

  • Hadi Moumenihelali 1
  • Enayay Abbasi 2
  • Jamileh Aliloo 1
1 Department of Agricultural Extension and Education, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor of Agricultural Extension and Education Department, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Goal of this study was aimed to examine and evaluate the role of paddy rice farmers' education under the project of Hamagam Ba Keshavarz based on Kirkpatrick's model in the Amol Township. The study was carried out by using a survey and causal-comparative method. The targeted population of this study consisted of 2,500 farmers who were participating in the project in 2016. Using Cochran's formula and simple random sampling method; 240 paddy rice farmers were selected as sample. A questionnaire was used to collect data. To determine the validity and reliability of the data collection instrument; the opinions of experts and calculating Cronbach's alpha coefficient and ordinal theta were used, respectively. Cronbach's alpha coefficient and ordinal theta indicated that research instrument was reliable in various sectors (≥0/84). The analysis of data carried out using SPSS software. Results of descriptive statistics showed that HBK project had influenced in level on learning and behavioral characteristics of the farmers. In addition, most of paddy rice farmers had good reaction toward the project. Educational effect of HBK project, using binomial test showed that practical means of the reactional and behavioral characteristics in the project were significantly higher of the theoretical means. Furthermore, the paired t- test results showed that HBK educational project were largely effective in improving knowledge of paddy rice farmers and rice production.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational evaluation
  • Hamgam Ba Keshavarz (HBK) Project
  • Kirkpatrick's Model
  • Paddy Rice Farmers
اسکندری، آ.، زارع، ا. و شریف­زاده، م. (1394). کیفیت تدریس و نیازهای آموزشی هنرجویان هنرستا­ن­های کشاورزی استان فارس. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 35، 106-94.
اکبری، م. اسدی، ع. شعبانعلی­فمی، ح. اسکندری، ج. (1388). چالش­های طرح مهندسین ناظر گندم از دیدگاه مهندسین ناظر: مطالعه موردی استان اصفهان. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 5(2)، 86-71.
جعفری، س. ا. (1392). بررسی نقش ترویج بر توانمندسازی باغداران مرکبات شهرستان ساری. پایان نامه کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری، ساری، ایران.
دین­پناه، غ. ر.، میردامادی، س. م. و علوی، س. و. (1388). مدرسه مزرعه کشاورز (FFS) رهیافتی نوین در ترویج کشاورزی. نشر آموزش کشاورزی.
زندی، خ.، محمدی، م. ف.، صادقی، س. و آژده، علی. (1393). ارزیابی اثربخشی طرح آیه های تمدن: مورد مطالعه استان همدان. فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، 17(63)، 94-77.
زوار، ت.، فرجادنیا، ک. و خلفی، م. (1372). ارزشیابی دوره­های آموزش و پرورش گوسفند در آذربایجان غربی. تهران: وزارت جهاد سازندگی، معاونت ترویج و مشارکت مردمی.
سازمان بسیج مهندسین کشاورزی. (1394). دستورالعمل طرح بسیج همگام با کشاورزی. موجود در کانون بسیج مهندسین کشاورزی شهرستان آمل.
سلوکی، م. و چیذری، م. (1390). بررسی اثربخشی فعالیت­های آموزشی­ـ­ترویجی در ارتقاء سطح دانش اعضای تعاونی­های تولیدی کشاورزان استان سمنان. پژوهش­های ترویج و آموزش کشاورزی، 4(1)، 14-1.
شیری، ش.، بیژنی، م. و چهارسوقی­امین، ح. (1390). ارزشیابی اثربخشی طرح محوری گندم از دیدگاه کارشناسان ناظر استان ایلام. پژوهش­های ترویج و آموزش کشاورزی، 4(2)، 95-85.
صادقی، ح. (1392). عوامل مؤثر بر اثربخشی فعالیت­های کارشناسان ناظرگندم از دیدگاه گندم­کاران شهرستان ساری. پایان نامه کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری، ساری، ایران.
عباسی­رستمی، ع.ا.، ذبیح­اله­نژاد، ن. و چرمچیان­لنگرودی، م. (1393). مدل­یابی نیازهای آموزشی مهندسان ناظر کشت و تولید برنج شرکت­های خدمات مشاوره­ای کشاورزی استان مازندران. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 31، 28-18.
عیدی، ا.، علی­پور، م. ر. و عبدالهی، ج. (1387). سنجش اثربخشی دوره­های آموزشی. تدبیر، 200، 32-26.
فرنیا، م. ملکی آوارسین، ص و فرشباف جور، و. (1391). بررسی اثربخشی دوره­های آموزشی ارائه شده برای اعضای شرکت­های تعاونی کشاورزی و غیرکشاورزی در استان آذربایجان شرقی با استفاده از مدل کرک پاتریک. تعاون و کشاورزی، 4، 83 ـ63.
قناعت، ن. (1385). بررسی اثربخشی برنامه­های ترویج چندمنظوره در حفظ و احیاء مراتع شهرستان گرمسار با تکیه بر بهره­برداران. پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران.
کلانتری، خ.، اسدی، ع.، شعبانعلی­فمی، ح.، یعقوبی­نژاد، م. و چوبچیان، ش. (1384). ارزشیابی اثربخشی پروژه­های انتقال یافته­ها. چکیده مقالات سمپوزیوم علمی ارزشیابی طرح­های آموزشی ترویجی، وزارت جهاد کشاورزی: معاونت ترویج و نظام بهره برداری.
لایقی، ا.، قاسمی، پ. و بابایی، ن. (1391). بررسی مزیت نسبی تولید و اشتغال بخش کشاورزی استان­های کشور. مجله اقتصادی-دوماهنامه بررسی مسائل و سیاست­های اقتصادی، 11 و 12، 110-83.
مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان آمل. (1395). اطلاعات مشارکت کنندگان در طرح همگام با کشاورز. بخش ترویج و نظام بهره­برداری.
مرکز آمار ایران. (1394). نتایج تفصیلی سرشماری عمومی کشاورزی کل کشور1393. تهران: مرکز آمار ایران، دفتر ریاست، روابط عمومی و همکاری­های بین­الملل.
موسوی، ن. ا. (1376). طراحی الگویی برای ارزشیابی برنامه درسی و بکارگیری آن در ارزشیابی درس روش­ها و فنون تدریس دوره­های تربیت دبیر دانشگاه­ها. پایان نامه دکتری، دانشکده علوم انسانی، دانشکاه تربیت مدرس، تهران.
نوه­ابراهیم، ع. ر. و مجیدی، د. (1393). ارزشیابی اثربخشی دوره های آموزش ضمن خدمت در ارتقای عملکرد شغلی کارکنان پلیس. فصلنامه مدیریت منابع در نیروی انتظامی، 2(3)، 118-95.
هادیان، ح و قربان نژاد، ا. (1389). مدیریت مصرف بهینه آب در شالیزار. نشریه سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران، ناشر: مدیریت هماهنگی ترویج کشاورزی مازندران ،1.
Ajayi, M. T. (2001). Evaluation of the Effectiveness of Field Days Carried Out by Agricultural Trainees as a Technology Transfer Strategy. Journal of International Agricultural and Extension Education, 8(3), 57-64.
Ahmadpour, A. and Moumeni Helali, H. (2011). Factors influencing the effectiveness of rice supervisor’s technical advice: The case of Mazandaran Province, Iran. African Journal of Agricultural Research, 6(22), 5168-5173.
Barret, G., Swanson, W. P., and Song, V.A. (2005). Evaluation of training program for caregivers to aging adults. Journal of Extension, 43(3), 21-29.
C.Wu, C. (1997). Education in from production: The case Taiwan. American Journal of Agricultural Economics, 699-709.
International Rice Research Institute (IRRI). (2007). Rice Production Course!. Available at: http://www.knowledgebank.irri.org/ericeproduction/bodydefault.htm#Importance_of_Rice.htm
 Ghorbani, M. (2008). Evaluation of agricultural advisory services effects on Sugar beet in Razavi Khorasan province. Journal of Applied Sciences, 8(20), 3733-3737.
 Kirkpatrick, D. and Kirkpatrick, J. (2013). KIRKPATRICK FOUR LEVELS: Audio Recordings Study Guide. Kirkpatrick Partners, LLC. Available at: http://www.kirkpatrickpartners.com/Portals/0/Products/Kirkpatrick%20Four%20Levels%20-%20Audio%20Recordings%20Study%20Guide.pdf.
Mahmudul, H. A. Z., Ishida, A and Taniguchi, K. (2002). The role of farmer’s education on income in Bangladesh. Available at: http://www.lib.shimane-u.ac.jp/kiyo/b008/002/003.pdf.
Moumeni-Helali, H. and Ahmadpour, A. (2013). Impact of Farmers' Field School Approach on Knowledge, Attitude and Adoption of Rice Producers toward Biological Control: the Case of Babol Township, Iran. World Applied Sciences Journal, 21(6), 862-868.
Mwamakimbula, A. M. (2014). Assessment of the factors impacting agricultural extension training programs in Tanzania: a descriptive study. Thesis of M. Sc. in Agricultural Education, Iowa State University.
Renchie, L. D. and Jones, A. W. (2004). Effectiveness of an SPAT education program. Journal of Extension, 42(6), 58-67.
Sahana, A. and Mallick, A. (2016). Effectiveness of Training and Development at RJIL. Imperial Journal of Interdisciplinary Research (IJIR), 2(7), 338-341.
Strong, R., Harder, A. and Carter, H. (2010). Agricultural Extension Agents' Perceptions of Effective Teaching Strategies for Adult Learners in the Master Beef Producer Program. Journal of Extension, 43(8), 1-7.