نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی آموزش کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

2 دانشیار دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی خوزستان

چکیده

روانشناسان و محققان بر این باورند بهبود کیفیت یادگیری انجام پذیر نیست مگر اینکه نظام آموزش عالی کشاورزی به مفاهیم فراشناختی توجه لازم را مبذول دارد. با توجه به اهمیت و ضرورت فراشناخت درجهت بهبود فرآیند یادگیری و ارتقاء کیفی نظام آموزش عالی کشاورزی، هدف کلی این پژوهش توصیفی-پیمایشی بررسی وضعیت مؤلفه های فراشناخت شامل آگاهی فراشناخت، تسلط بر راهبردهای فراشناخت و مهارت های رفتاری مرتبط با فراشناخت در بین دانشجویان کشاورزی استان خوزستان(3700N=) بود که 300 تن از آنان به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی و بر اساس جدول کرجسی و مورگان انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه استاندارد آگاهی فراشناخت شراو و دنیسون (1994) ، پرسشنامه استاندارد تسلط بر راهبردهای فراشناخت دی گروت و پینتریچ(1990) و پرسشنامه مهارت های رفتاری مرتبط با فراشناخت بود که پرسش های این بخش به صورت محقق ساخته طراحی شد. برای سنجش پایایی ابزار پژوهش از طریق پیش آزمون با استفاده از آزمون تتای ترتیبی و از طریق نرم افزارR محاسبه شد(θ=0/93). تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش با استفاده از نرم افزار spsswin20 انجام گرفت. نتایج نشان داد دانشجویان از لحاظ مؤلفه های سه گانه فراشناخت در سطح متوسط به بالا بودند. نتایج آزمون منوا نشان داد از بین سه مؤلفه ی فراشناخت در بین مقاطع مختلف تحصیلی آگاهی فراشناخت و مهارت های رفتاری مرتبط با فراشناخت اختلاف معناداری بایکدیگر داشتند و از لحاظ مقایسه میانگین ها دانشجویان مقطع دکتری نسبت به دیگر مقاطع از مهارت و آگاهی فراشناخت بالاتری برخوردار بودند. آزمون کروسکال والیس نشان داد، دانشجویان با معدل های متفاوت از لحاظ آگاهی فراشناخت تفاوت معناداری با یکدیگر دارند. لذا می توان نتیجه گرفت با بالا رفتن مقطع تحصیلی تجربه ی فرد در یادگیری بیشتر شده و در نهایت فرآیند یادگیری در فرد بهبود می یابد. همچنین تسلط برمؤلفه های فراشناخت بر پیشرفت تحصیلی فراگیران مؤثر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The status of metacognitive components among agricultural students in khuzestan

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Taghibaygi Taghibaygi 1
  • Masoud Baradaran 2

1 Ph.D. Student of Agricultural Education, Agricultural and Natural ResourcesUniversity Khuzestan

2 Associate Professor and member of faculty member Khuzestan Agricultural and Natural Resources University

چکیده [English]

Psychologists and researchers believe that improving the quality of learning is not possible unless the higher education system of agriculture addresses the concepts of metacognition, given the importance and necessity of meta-cognition in order to improve the learning process and improve the quality of agricultural education system. The general purpose of this descriptive-survey study was to study the status of metacognitive components including knowledge, mastery of metacognitive behavioral strategies and behaviors among agricultural students in Khuzestan province(N=3700), 300 of them were selected randomly by stratified random sampling and were selected based on krejcy and morgan tables, The standard questionnaire for metacognitive knowledge of Shrow and Denison (1994), the standard questionnaire for mastering meta-cognitive strategies of De Groot and Pintrich (1990), and the metacognitive behavioral skills questionnaire. The designed as researcher-made. To measure the reliability of the research instrument, pre-test was performed calculated sequential theta test through R software (θ=0/93).The results manova test showed that the students were moderately high in terms of the three componentsofmeta-cognition.
There wasasignificant difference between the three components of metacognition between different educational levels ofmetacognitive awareness and behavioral skills related to metacognition.And in terms of comparision of the averagesPhDstudents had higher metacognitive knowledge and knowledge than other levels. Kruskal Wallis test showed that students with different meanings in terms of meta cognitive awareness have a significant difference. It can be concluded that by increasing thelevel of the individuals experience in learning, the learningprocess improves in the person. Also,mastering the meta-cognitive on the academic achievement of learners.

کلیدواژه‌ها [English]

  • meta-cognition theory؛ higher agricultural education system؛ philosophy؛ metacognitive awareness
  • metacognitive behavioral skills
اسکندری، ف. صفری، م. (1382). "راه‌بردهای شناختی و فراشناختی و تأثیر آن بر موفقیت تحصیلی دانش‌جویان پرستاری". مجله ایرانی آموزش در علوم شناختی، 3 (ویژه نامه 10).صص34-33.
امینی، م، رحیمی، ح، صمدیان، ز و غلامی علومی، ص. (1393)، " ارزیابی مهارتهای فراشناختی دانش‌جویان در دروس معارف اسلامی، بازاندیشی در کارکردهای نظام آموزش عالی" پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، سال بیست و یکم، دوره جدید، شماره 21، صص 103-120.
آقا داود، س، ر،.حاتمی، م، و حکیمی نیا، ب،. (1389)."بررسی عوامل مؤثر بر نوآوری سازمانی در میان مدیران، مطالعه موردی مدیران ارشد مخابرات استان اصفهان".فصل‌نامه تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، سال چهارم، شماره یازده، صص128-170.
جوادی، م.کیوان آرا، م،. یعقوبی، م،.حسن زاده، ا،. و عبادی، ز. (1389)."رابطه‌ی بین آگاهی فراشناختی از راه‌بردهای مطالعه و وضعیت تحصیلی دانش‌جویان علوم پزشکی اصفهان). مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 10 (3).صص52-42.
دلاورپور، م، ا. (1386)." پیش‌بینی آگاهی فراشناختی و پیشرفت تحصیلی بر اساس جهت‌گیری هدف پیشرفت، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد". دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه شیراز.
حیدری، م، ح،.امینی ناغانی، ش،.شیروانی شیری، ع،. (1393)." نقش خودکارآمدی، خود تنظیمی، راه‌بردهای شناختی و فرا شناختی) و عزت نفس در عملکرد تحصیلی دانش آموزان سال سوم رشته علوم تجربی در دبیرستان‌های شهرکرد".رویکردهای نوین آموزشی. سال نهم، شمارة 2، شمارة پیاپی 20، صص102-89.
زارع، ح، و محمدزاده، ر، ع،. (1392)، " پیش‌بینی آگاهی فراشناختی و مؤلفه‌های آن بر اساس هدف‌های پیشرفت"، دو فصل‌نامه راه‌بردهای شناختی در یادگیری، سال اول، شماره اول، صص1-14.
سعید، ن؛زارع، ح؛موسی‌پور، ن، ا؛سرمدی، م، ر؛هرمزی، م.. (1389)."ارتباط راه‌بردهای شناختی، فراشناختی و تعاملات دانش‌جویان در آموزش مجازی با پیشرفت تحصیلی". پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 4 (58).صص96-73.
صفری، ی، ومحمدجانی، ص،. (1390)." کاربرد راه‌بردهای فراشناخت در تجربه‌های دانش‌جویان و ارتباط آن با سطح پیشرفت تحصیلی آن‌ها ".فصل‌نامه رهیافتی نو در مدیریت اموزش.سال دوم، شماره 3.صص41-56.
صفری،‌ی و مرزوقی، ر، ا. (1391). "بررسی مقایسه‌ای ابعاد آگاهی فراشناختی دانش آموزان دوره‌ی راهنمایی".فصل‌نامه نوآوری‌های آموزش، شماره42. سال یازدهم.صص136-119.
صادقی، ز،.محتشمی، ر. (1389)."نقش فراشناخت در فرآیندیادگیری". فصل‌نامه راه‌بردهای آموزش، دوره 3.شماره4.صص148-143.
صالحی، م. (1392)."فراتحلیل یافته‌های مربوط به اثربخشی آموزش‌های فراشناختی بر عملکرد تحصیلی".دوفصلنامه راه‌بردهای شناختی در یادگیری. سال اول.شماره اول.صص87-75.
صمصام شریعت، س، م، ر، رنجبرکهن، ز. (1392)."تحلیلی بر فراشناخت، بررسی دیدگاه‌ها و پژوهش ها".چشم انداز امین در روان‌شناسی تربیتی، سال اول، شماره یک.صص24-1.
صالحی، ج، کریمی، ی.سیف، ع، ا، و دلاور، ع. (1381)."تأثیر دانش فراشناختی و آموزش روش خودپرسشگری هدایت شده بر عملکرد حل مسأله کودکان". مجله روانشناسی2 (8).پیاپی30.صص157-144.
عباباف، ز، (1387)."مقایسه‌ی راه‌بردهای شناختی و فراشناختی دانش آموزان دوره متوسطه به تفکیک سطح توانایی، رشته تحصیلی، جنسیت و ارائه پیشنهادهایی در حوزه برنامه درسی". فصل‌نامه نوآوری‌های آموزشی، 8 (25).صص 150-119.
علی بیگی، ا، ح،.ایروانی، ه، و شعبانعلی فمی، ح،. (1384)."طراحی الگویی برای تلفیق پایداری در آموزش عالی کشاورزی ایران".رساله دکتری دانشگاه تهران.
قلتاش، ع؛ اوجی نژاد، ا، ر و برزگر، م. (1389). "تأثیر آموزش راه‌بردهای فراشناخت بر عملکرد تحصیلی وخلاقیت دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی". فصل‌نامه روان‌شناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، 1 (4).صص135-119.
فرخی، ن، ع،. (1389)."اثربخشی آموزش راه‌بردهای شناختی و فراشناختی بر درک مطلب دانش آموزان پسر دوم راهنمایی منطقه یازده، آموزش و پرورش شهر تهران".فصل‌نامه روان‌شناسی تربیتی، شماره هجدهم. سال ششم.صص 155-129.
کرمی، ا،. (1381)."تدوین ابزار سنجش راه‌بردهای یادگیری و مطالعه و تعیین رابطه این راه‌بردها با پیشرفت تحصیلی". رساله دکتری، دانشگاه روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
کرمی، ب، کرمی، آ.هاشمی، ن. (1392)." اثربخشی آموزش راه‌بردهای شناختی و فراشناختی بر خلاقیت، انگیزه پیشرفت و خودپنداره تحصیلی".مجله ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دوره2.شماره4.138-121.
کاظمی، ح،.مطهری، س. (1392)." رابطه طرحواره‌های ناسازگار اولیه و حالات فراشناختی در دانش آموزان دختر و پسر".مجله علمی- پژوهشی پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری سال سوم، شماره اول، پیاپی 4.صص22-11.
مولودی، پ، رستمی، خ، فدایی، ن، آ، محمدیان، ه و رسول زاده، ب، (1385)." عوامل مؤثر بر کاهش انگیزه‌ی دانش‌جویان علوم پزشکی اردبیل". مجله تحقیقات سرطان، 25 (1).
منصوری، ر،. (1380)."دانشگاه و تعریف آن".فصل‌نامه رهیافت، شماره24.29-16.
موسوی نژاد، ع، ا،. (1376)."بررسی رابطه باورهای انگیزشی و راه‌بردهای یادگیری خود نظم داده شده با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان سال سوم متوسطه".پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
متحدی، ا، ر. (1386)."بررسی مقایسه‌ای فراشناخت و انگیزش تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر شهری و روستایی (پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد) ". دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه شیراز.
میرزایی، ف. (1381)."بررسی رابطه بین اجزا دانش فراشناختی و درک مطلب خواندن با دیدگاهی تحولی در دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی و سوم راهنمایی منطقه هفت تهران".
یوسفی، ز. (1380)."مقایسه راه‌بردهای مطالعه و یادگیری دانش‌جویان موفق و ناموفق، رشته‌ی علوم انسانی و علوم پایه دانشگاه‌های تهران". پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد روان‌شناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
ورمزیاری، ح،.غنیان، م، ووبرادران، م. (1388)."دیدگاه دانش‌جویان نسبت به وضعیت نظام آموزش عالی کشاورزی در ایران، چالش‌ها و راهکارها، مطالعه موردی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین ". فصل‌نامه دانش کشاورزی.سال هجدهم.شماره4. پیاپی72.
یزدی، ا، ا،.عالی، آ. (1387)."بررسی تأثیر سبک‌های مدیریت کلاس بر رشد مهارت‌های فراشناختی دانش آموزان".مجله تعلیم و تربیت شماره93.صص90-73.
 
Alexander, J. M., Carr, M., & Schwanenflugel, P. J. (2000). Development of metacognition in gifted children: Directions for future research. Developmental Review, 15,pp; 1–37.
Anderson, N. J. (2002) ; The role of metacognition in second Language Teaching and Learning.Birgham Young University, Eric DigestByrnes. I. P. (1996). Cognitive development and learning in instruction content. Boston: Allyn and bacon.
Browns, A.L.,. (1987)."Leaming, remembering, and understanding. In J.H. Flavell & E.M. Markman (Eds.) ", Handbook of child psychology, cognitive development (Vol. 3., pp.77-166). New York: John Wiley & Sons.
Carson,L,J,. (2012).”An Exploration Of Metacognition And Its Interplay With Other Forms Of Conscious Thought Processing In Independent Learning At Tertiary Level”.A Thesis Submitted In Fulfilment Of The Requirement For The Award Of Phd.www.google.com.
Danuwong,ch. (2006).” THE ROLE OF METACOGNITIVE STRATEGIES IN PROMOTING LEARNING ENGLISH AS A FOREIGN LANGUGE INDEPENDENTLY” A thesis submitted in fulfilment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy. School of International, Cultural and Community Studies Faculty of Education and Arts Edith Cowan University.Available in:www.google.com.
Flavell, J. H. (1979). Metacognitive aspects of problem solving, INL.B.Rensich (ED.) The Nature of Intelligence. Hill- Sdale, NJ: Erlbaum
Ganz, M. N. & Ganz, B. C. (1990). Linking metacognition to classroom success. The high
school Journal, 73 (3), 180-185.
Gardner G, Jewler G. (2009)." The keys to success in university". Tehran: Yastoroon;
Joseph, N. (2010). Metacognition Needed: Teaching Middle and High School Students to Develop Strategic Learning Skills. Preventing School Failure: Alternative Education for Children and Youth.. 54 (2): 99-103.
Hennessy, M.G. (1993). Students’ ideas about their conceptualization: Their elicitation
through instruction. ERIC Document service No:ED361209.-Hamman,D,.Berthelot,J,.and Growely,J,E,. (2000).'Teachers,Coaching Of Learning and its relation to students, strategic Learning”. journal Of Educational Psycology.
Schleifer L. F. and Dull Richard B. (2009), “Meta Cognition and Performance in the Accounting Classroom”, Issues in Accounting Education,Vol. 24, No.3, pp. 339-367.
Schraw,T,G.&Dnnison,R.S. (1994)." Assessing metacognitive awareness. Contemporary E ducational Pyschology ".19.pp,460-475.
Tobias, S. & Everson, H. T. (2002). "Knowing what you know and what you don’t: further research on metacognitive knowledge monitoring". College Board Research Report 2002-3, College Entrance Examination Board: New York.
Pintrich P. R. and De Groot E. V. (1990), "Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance, Journal of Educational Psychology", Vol. 82, PP.33-40.