نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دکتری توسعه کشاورزی دانشگاه تهران و کارشناس ارشد مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
2 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مدیریت کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
3 دانشیار گروه آب و مدیریت کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
4 عضو هیات علمی مرکز آموزش عالی امام خمینی(ره)، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
5 دکتری ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
به‌رغم اهمیت کار در روستاهای کشور به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سیاست‌ها در برنامه‌های آموزش عالی کشاورزی، شمار شایان توجهی از دانشجویان کشاورزی پس از دانش‌آموختگی وارد بازار کار مناطق روستایی نمی‌شوند. ازاین‌رو، هدف این تحقیق واکاوی نگرش دانشجویان رشتههای کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی و عاملهای موثر نسبت به اشتغال در مناطق روستایی بود. روش انجام تحقیق پیمایشی و از نوع توصیفی همبستگی و جامعه آماری آن دانشجویان رشتههای کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 96ـ1395 بود (1192=N). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 170 نفر تعیین و نمونه‌گیری نیز به روش تصادفی طبقه‌ای با انتساب متناسب انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه‌ای بود که برای سنجش روایی ظاهری از نظرسنجی متخصصان، روایی تشخیصی از شاخص میانگین واریانس استخراج شده (AVE) با مقدار 40/0 تا 48/0 و برای تعیین پایایی از روش پایایی ترکیبی (CR) با مقدار 77/0 تا 88/0 برای مقیاس‌های مختلف تحقیق بهره گرفته شد. نتایج نشان داد، نزدیک به 55 درصد از دانشجویان نگرش مثبت و به‌نسبت مثبتی به اشتغال در مناطق روستایی داشتند. همچنین برپایه آزمون‌های مقایسه-ای دانشجویان پسر نسبت به گروه دختران و دانشجویان ساکن روستا نسبت به همتایان ساکن شهر از نگرش به اشتغال روستایی مثبت‌تری برخوردار بودند. بنابر نتایج تحلیل همبستگی بین درآمد خانواده، مدت اقامت در روستا و علاقه به کشاورزی و نگرش رابطه معنی‌دار آماری وجود داشت. نتایج مدل‌سازی معادله‌های ساختاری نیز نشان داد که سه عامل «ویژگیهای فردی کارآفرینانه»، «عاملهای اجتماعی و اقتصادی» و «سیاست‌های حمایتی دولت» توانسته-اند 86 درصد از تغییرات متغیر وابسته نگرش به اشتغال روستایی را تبیین کنند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Investigation of Attitudes of Agricultural Students of Mohaghegh Ardabili University towards Occupation in Rural Areas and Factors Affecting
نویسندگان [English]
- Omid Jamshidi 1
- Bondori Abolmohammad 2
- Asghar Bagheri 3
- Abbas Norouzi 4
- Javad Sobhani Sobhani 5
1 Ph.d of Agricultural Development of University of Tehran, Expert of Imam Khomeini Higher
2 MSc Student of Agricultural Management, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
3 Associate Professor, Department of Water and Agricultural Management, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
4 Faculty Member of Imam Khomeini Higher Education Center, Agricultural Research, Education and Extension (AREEO), Karaj, Iran
5 Ph.d of Agricultural Extension and Education, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Regarding the importance of employment in the rural areas, as one of the most important policies in agricultural higher education programs, nevertheless a significant proportion of graduated does not involve in rural activity. So this study was aimed to investigate the attitudes of agricultural students towards occupation in rural areas. The study was a correlation- descriptive survey and target population consisted of agricultural students of the University of Mohaghegh Ardabili in the 2016-2017 educational year (N=1192). Sample size determined using Cochran formula as 170 people and stratified random sampling method was used as a sampling method. The main research instrument was questionnaire which its validity confirmed by the panel of expert and reliability approved by AVE with the value of 0.40 to 0.48 and CR coefficient with a value of 0.77 to 0.88. The results indicated that almost 55% of respondents had the positive and relatively positive attitude towards occupation in rural areas. Also based on comparative analysis significant differences were found regarding gender and living place in term of attitude as boys and rural students had more favorite attitudes towards occupation in rural areas. Based on correlational analysis there were a significant statistical relationship between families’ income, years of living in rural areas and students’ interest with attitude. The results of structural equation modeling (SEM) also showed that three factors of "entrepreneurial individual characteristics", "social and economic factors", and "government supportive policies" explained about 86 percent of variance in dependent variable of attitudes toward occupation in rural areas.
کلیدواژه‌ها [English]
- Attitude
- Occupation in rural areas
- Agricultural students
- اسعدی، ص. و یعقوبی، ج. (1394)، سنجش گرایش جوانان روستایی به سکونت در روستا و عوامل موثر برآن در روستاهای قصر شیرین؛ فصلنامه روستا و توسعه، سال18، شمارة 4، ص ص 16-1.
- اکبری، ا. موحدی، ر. کوچکیان، ح. (1388). بررسی نگرش دانشجویان کشاورزی نسبت به اشتغال در بخش کشاورزی (مطالعه موردی: دانشگاه بوعلی سینا همدان). مجله پژوهش های آموزش و ترویج کشاورزی، سال 2، شماره 4، ص ص 102- 91.
- بادسار، م.، صفا، ل.، و فتحی، س. (1394). تأثیر عامل های فردی و زمینه ای بر گرایش دانشجویان کشاورزی دانشگاه زنجان نسبت به اشتغال در روستا. فصلنامه پژوهش مدیریت در آموزش کشاورزی. 32، ص ص 136- 123.
- پورسعید، ع.، بابایی، ر.، اشراقی سامانی، ر. (1395). بررسی عاملهای تاثیرگذار بر تصمیمگیری شغلی دانشآموختگان کشاورزی دانشگاههای شهرستان ایلام. فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شماره 38، ص ص 40-30.
- تبرایی، م.، و قاسمی، م. (1385). بررسی نگرش دانشجویان کشاورزی به اشتغال در مناطق روستایی و عوامل موثر بر آن، مطالعه موردی: دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 83 -1382. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی سال 13، شماره 2، ص ص 134-133.
- حجازی، ی.، و سعدی، ح.، (1377). سنجش گرایش دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران به کار در مناطق روستایی، نشریه علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، ص ص 49-40.
- ده یوری، س.، فرج اله حسینی، ج.، و حسینی، م. (1387). بررسی وضعیت اشتغال فارغ‌التحصیلان تحصیلات تکمیلی رشتههای کشاورزی دانشگاه تهران (پردیس کرج). فصلنامه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. 39(1)، صص 131- 123.
- رحمانی، ر.، و نظری، ع. (1382) چالش های نظام آموزش عالی در ارتباط با اشتغال فارغ التحصیلان، اولین همایش اشتغال و نظام آموزش عالی کشور، ص ص 23ـ1.
- رستمعلیزاده، و.، قاسمی اردهایی، ع.، رستمی، ن. (1392). عوامل مؤثر بر ماندگاری جوانان روستایی مطالعة موردی: شهرستان اهر. فصلنامه پژوهشهای روستایی، 4 (3)، ص ص 534-505
- رضائی، ر.، بادسار، م.، قاسمی، م.، و فتحی، س. (1396). نقش میانجی عوامل فردی و محیطی بر تمایل به اشتغال دانشجویان کشاورزی دانشگاه رنجان. فصلنامه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. 48(2)، ص ص 65- 55.
- زلیخایی، ل.، و لطیفی، س. (1390). بررسی نگرش دانشجویان علمی ـ کاربردی جهاد کشاورزی استان همدان نسبت به خود اشتغالی. همایش ملی اشتغال دانش آموختگان کشاورزی و منابع طبیعی، ص ص 154-145.
- شفیعی، ف.، و شعبانعلی فمی، ح. (1386). بررسی نگرش دانشجویان رشته های کشاورزی نسبت به اشتغال در بخش کشاورزی، مطالعه موردی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران. انجمن جمعیت شناسی ایران، 4(2)، ص ص 192-173.
- شمس، ع.، قدیمی، م.، میرک زاده، ع.ا.، و هوشمندان مقدم فرد، ز. (1394). دلایل بی انگیزگی جوانان روستایی به اشتغال در بخش کشاورزی (مورد مطالعه: شهرستان بوئین زهرا). فصلنامه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 46(4)، ص ص 863- 853.
- علیبیگی، ا. و بارانی، ش. (1389). اشتغال پذیری رشته های کشاورزی از دیدگاه دانشجویان. تعاون، 21 (2)، ص ص 48-22.
- کاظم پور، م. (1393). وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی. گزارش خبرنگار دانشگاهی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، بیکارترین و پرکارترین رشته‌ها در ایران، قابل دسترس در: http://www.bargharshad.ir
- کریمی، و.، و زمانی، غ. (1394). انگیزه دانش آموختگان کشاورزی دانشگاه شیراز برای خدمت در مناطق روستائی. فصلنامه پژوهش مدیریت در آموزش کشاورزی، 33، ص ص 55- 47.
- گلباز، ش. و یعقوبی، ج. (1394). سنجش توانمندی شغلی دانش آموختگان مقطع کارشناسی کشاورزی و راهکارهای بهبود آن از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه زنجان. تحقیقات اقتصاد و توسعة کشاورزی ایران، 46(2)، ص ص 318 – 311.
- مخت، س.، باقری، ا.، و شعبانعلی فمی، ح. (1391). بررسی نگرش جوانان روستایی شهرستان گنبد کاووس نسبت به اشتغال در بخش کشاورزی. فصلنامه روستا و توسعه، 15(4)، ص ص 136-115.
- مرکز آمار ایران. (1396). آمار شاغلان بخشهای مختلف اقتصادی کشور، قابل دسترس در: www.amar.org.ir
- موحدی، ر. (1396). بازدارندههای اشتغال دانشآموختگان کشاورزی. فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شماره 41، ص ص94-79.
- موحدی، ر. اکبری، ر. یعقوبی فرانی، ا. خداوردیان، م. (1389). راهکارهای بهبود وضعیت اشتغال دانش آموختگان رشتههای کشاورزی (مطالعه موردی دانشگاه بوعلی سینا همدان)، مجله پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی، 3(4)، ص ص 98-86.
- نیکنامی، م. (1394). ویژگیهای اجتماعی-اقتصادی موثر بر نگرش جوانان روستایی استان سمنان نسبت به اشتغال در فعالیتهای کشاورزی. فصلنامه روستا و توسعه، 18(2)، ص ص 152-129.
- یعقوبی، ج.، اسعدی، ص.، یزدانپناه، م. (1396). شناسایی عاملهای مشوق و بازدارند ه گرایش جوانان روستایی به شغل کشاورزی در روستاهای قصرشیرین. فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شماره 40، ص ص 14-3.
- یوسفی محمدی، م.، گلی، ف.، موحدی، ر. (1396). تحلیل عوامل فردی و محیطی مؤثر بر توسعه کارآفرینی دانشجویان کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا. فصلنامه پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی، 10(3)، ص ص 53-41.
- Adebo, G. M., & Sekumade, A. B. (2013). Determinants of career choice of Agricultural profession among the Students of the Faculty of Agricultural Sciences in Ekiti State University, Nigeria. Journal of agricultural extension and rural development, 5(11): 249-255.
- Douglas, K., Singh, A.S., Zvenyika, K.R. (2017). Perceptions of Swaziland’s Youth towards Farming: A Case of Manzini Region. Forestry Research and Engineering: International Journal, Volume 1 Issue 3, DOI: 10.15406/freij.2017.01.00014
- Emmanuel, F. O., & Olaseinde, A. T. (2016). Assessing the Future of Agriculture in the Hands of Rural Youth in Oriade Local Government Area of Osun State, Nigeria. International Journal of Agricultural Extension, 4(2).Chicago
- Ibitoye, J. (2011). Attitude of youths towards career in agriculture in Kogi state, Nigeria. International Journal of Applied Engineering Research, 6(14): 1683-1693.
- Kumara, S. A. and Kumar, Y. (2012). Entrepreneurial competencies and its relation to self-employment intentions among engineering and business students: A comparative case study. The IUP Journal of Entrepreneurship Development, 3, 60- 76.
- Lin, J. (2006). "Employment and China’s private universities: Key concerns". International Higher Education Newsletter, 42(1), pp 1-28.
- Movahedi, R., Latifi, S., & Sayyar, L. Z. (2013). The factors affecting agricultural students' attitude towards self-employment and entrepreneurship. International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 5(16), 1813.
- Mullan, K., Grosjean, P., & Kontoleon, A. (2011). Land tenure arrangements and rural–urban migration in China. World Development, 39(1), 123-133.
- Noorani, M. (2015). To Farm or Not to Farm? Rural Youth Perceptions of Farming and their Decision of Whether or Not to Work as a Farmer: A Case Study of Rural Youth in Kiambu County, Kenya (Doctoral dissertation, Université d'Ottawa/University of Ottawa).
- Olorunfemi, O. D., Oladipo, F. O., Oladele, T. O., & Oladele, O. I. (2016). Attitude of agricultural professionals towards their wards taking agriculture as a career in Kwara State, North Central Nigeria. South African Journal of Agricultural Extension, 44(2): 186-194.
- Osborne, E., W. & Dyer, J. E. (2000). Attitudes of Illinois agriscience students and their parents toward agriculture and agricultural education programs. Journal of Agricultural Education, 41 (3): 50-59.
- Suleiman Bello, A. R., Allajabou, H. A., & Baig, M. B. (2015). Attitudes of rural youth towards agriculture as an occupation: A case study from Sudan. International Journal of Development and Sustainability, 4(4): 415-424.
- Yadav, A. (2016). Attitude of Students towards Agriculture as a Profession. International Journal of Agricultural Science and Research (IJASR), Vol. 6, Issue 6, Dec 2016, 177-182
- Zarifian. S., Ahmadi, S., & Rahimi, A. (2014). Measuring Attitude of Agriculture Students toward Working in Rural Areas. Singaporean Journal of Business, Economics and Management Studies, 2(11), 118-124.
)