نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بوشهر، ایران.
2 استادیار بخش ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز
چکیده
کشاورزی ارگانیک، بهطور فزایندهای، به عنوان یک سامانه تولید قابل پذیرش برای کشاورزی پایدار مطرح
میشود. کشت ارگانیک بهمنزله یک هنر در کشاورزی سبز تعریف میشود. با توجه به جدید بودن این شیوه
تولید در بخش کشاورزی ایران، هدف از این پژوهش شناخت و تحلیل دانش و آگاهی کشاورزان از اصول
کشاورزی ارگانیک میباشد. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه به گردآوری داده
پرداخته شده است. روایی صوری پرسشنامه توسط اساتید دانشگاه و مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی مورد
تأیید قرار گرفت. پایایی آن نیز با انجام مطالعه راهنما توسط 03 کشاورز خارج از جامعه آماری انجام شد؛
3 به دست آمد. جامعه آماری شامل 22223 کشاورز بوده که /6-3/ بهطوریکه ضرایب آلفای کرونباخ بین 11
طبق روش نمونهگیری طبقهای تصادفی و با استفاده از جدول مورگان، نمونه تصادفی 162 نفره از کشاورزان
استان بوشهر انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی و آزمونهای مقایسه میانگین مانند
تحلیل واریانس استفاده شده است. بنابر یافتههای پژوهش، کشاورزان با تحصیلات بالاتر، میزان دانش و
آگاهی بیشتری از شیوه ارگانیک داشته و به همین ترتیب، بیشتر افرادی که شیوهی ارگانیک را در عمل
استفاده میکنند نیز از گروه کشاورزان تحصیل کردهتراند. همچنین بین روحیهی خطرپذیری و به کارگیری
شیوهی ارگانیک در تولیدات کشاورزی نیز تفاوت معناداری بین گروههای مختلف کشاورزان وجود داشته و
کشاورزان خطرپذیر، به میزان بیشتری شیوه ارگانیک را در عمل پذیرفتند. مشاهده برنامههای تلویزیونی،
شرکت در گروههای بحث کشاورزان و مراجعه به سازمان جهاد کشاورزی به ترتیب پرکاربردترین روشهای
ارتباطی انبوهی، گروهی و انفرادی بوده که توسط کشاورزان برای کسب اطلاعات موردنیاز در زمینه شیوه
ارگانیک استفاده میشود. در نهایت، راهکارها و پیشنهادهایی کاربردی برای آموزش شیوه کشت ارگانیک به
منظور ایجاد تغییر مؤثر در رفتار کشاورزان به سمت کشاورزی ارگانیک پیشنهاد شده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Farmers` Knowledge and Attitude of Organic Agriculture Among the Farmers of Bushehr Province
نویسندگان [English]
- nozar monfared 1
- mahsa fatemi 2
1 Professor, Bushehr Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Bushehr, Iran
2 Assistant Professor, Department of Agricultural Extension and Education, School of Agriculture, Shiraz University, Shiraz.
چکیده [English]
Neglecting the activities regarding environment conservation has been criticized by many
agricultural experts of Iran. Therefore, the crisis of agricultural development in the country was
attributed to the conventional agricultural system and its related problems and a new pattern of
agriculture has been emphasized in order to achieve sustainable development. Alternative
agriculture has been presented as one the solutions toward sustainable development. Oraganic
agriculture is highly recommended as an acceptable productive system of sustainable farming.
Cureently, organic farming is defined as an art of green agriculture. According to the novelty of
this kind of farming in agriculture sector of Iran, analysis of the farmers` knowledge regarding
the principles of organic agriculture was the main aim of the study. This research was
accomplished using survey and structured questionnaire in order to collect required data from a
random sample of 168 of farmers of Bushehr province. Based of findings, educated farmers
have more knowldege about organic farming, so this kind of agriculture has been use by more
educated farmers, as well. There was a significant difference between different groups of
farmers in terms of risk taking personality and organic technique use in agricultural activities.
Risk taker farmers were used organic agriculture more than the others. TV programs, farmers`
discussion groups and communication with Organization of Agriculture Jihad were the main
applicable communicative mehods which have been used by farmers in order to get required
knowledge about organic farming, respectively. At last, some applicale recommendations were
presented to train farmers regarding organic agriculture as well as effective behavioral changes
of them towards organic farming.
کلیدواژه‌ها [English]
- organic agriculture
- knowledge
- Environment
- bushehr
.023-001:)0( کشاورزی نسبت به کشاورزی ارگانیک. مجله تحقیقات نظام سلامت، 1
جعفری، الف.، محلوجی، م.، صلحی، م.، و دوازده امامی، س. ) 1026 (. اصول و مبانی و چالشهای کشاورزی
.10-11 :)0( ارگانیک. فصلنامه علمی کشاورزی پایدار. 0
-03 : چایچی، ب. ) 1022 (. کشاورزی ارگانیک خاک سالم، گیاه سالم، انسان سالم. دام و کشت و صنعت، 111
.11
دامغانی، ع، م. ) 1010 (. بررسی وضع محصولات ارگانیک در کشور. خبرگزاری صدا و سیما. قابل دسترس در:
http://www. iribnews. ir/fa/news/1274466
دین پناه، غ. ر.، و اخوان، الف. ) 1010 (. عوامل مؤثر بر دانش کشاورزی ارگانیک در بین گلخانه کاران
.131-122:)1( شهرستان ورامین. پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی، 1
روستاخیز، ج.، و سلیمی، خ. ) 1010 (. کشاورزی ارگانیک، همایش بینالمللی افقهای نوین در علوم کشاورزی،
منابع طبیعی و محیط زیست، تهران، انجمن افق نوین علم و فناوری،
https://www. civilica. com/Paper-AHCONF01-AHCONF01_071. html
فاطمی، م.، شاه ولی، م. ) 1012 (. تبیین نظام ارتباطات و اطلاعرسانی ترویج کشاورزی ارگانیک بر مبنای
.121-100 :)1( حکمت توحیدی. مدرس علم انسانی- برنامهریزی و آمایش فضا. 11
.0-2 :)211( کاشانی، ع. ) 1023 (. کشاورزی پایدار در ایران: مفاهیم، روشها و وضع موجود. جهاد، 23
کاووسی، م.، حیدری شلمانی، م.، و الهیاری، م. ص. ) 1010 (. ارزیابی گرایش و رفتار مصرف کنندگان ایرانی
نسبت به مواد غذایی. نخستین کنفرانس ملی توسعه کیفیت راهبردی فراگیر در سلامت غذا، تهران،
. اردیبهشت 10
مسعود، م. ) 1016 (. کشاورزی ارگانیک در جهان و ایران. خبرگذاری جمهوری اسلامی ایران. قابل دسترس در:
http://www. irna. ir/fa/News/82760029
ملک سعیدی، ح.، رضایی مقدم، ک.، و آجیلی، ع. ) 1021 (. مطالعه دانش کارشناسان جهاد کشاورزی استان
.11-61 :)2( فارس در زمینه کشاورزی ارگانیک. عبوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 6
نصر اصفهانی، الف.، و میرفندرسکی، س. ) 1020 (. کشاورزی ارگانیک گسترش مییابد. سرزمین سبز، تهران،
.12- ش 12 ، صص 11
دانش و نگرش کشاورزان ...
55 فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی
Babaakbari, M., and Movahedian, M. (2006). Improvement fertilizer consumption with regard
to country budget laws. Proceedings of the 10th soil science in Iran, Karaj.
Bui, M. H. (2005). Environmental marketing: A model of consumer behavior. Advances in
Marketing, 6 (2), 20-28.
FAO- Food and Agriculture Organization of United Nations. (2013). FAO statistical yearbook
2013, World Food and Agriculture.
Chandrakala, N., and Devi, P. K. (2016). The study on the attitude of the organic farmers with
special reference to the Coimbatore district. International Journal of Applied and and
Advanced Scientifi Research, 1 (1): 2456- 3080.
Gotschi, E., Vogel, S., and Lindenthal, T. (2007). High school students' attitudes and behavior
towards organic products: survey results from Vienna. Univ. für Bodenkultur, Department
für Wirtschafts-und Sozialwiss., Inst. für Nachhaltige Wirtschaftsentwicklung.
Jayaratne, K. S. U., Martin, R. A., and DeWitt, J. R. (2001). Perceptions regarding sustainable
agriculture: Emerging trends for educating extension educators. In Proceedings of the 17th
Annual Conference of the Association for International Agriculture and Extension
Education, XVII., Baton Rouge, L. A.
Herath, C. S., and Wejikoon, R. (2013). Study on attitudes and perceptions of organic and nonorganic
coconut growers towards organic coconut farming. Mayo-Agosto, 31 (2): 5- 14.
Kerkhof, P., Foley, G., & Barnard, G. (1990). Agroforestry in Africa: a survey of project
experience. Panos Publications Ltd.
Khaledi, M. R., Weseen, G. S., and Sawyer, E. (2007). Assessing the Barriers to Conversion to
Organic Farming: An Institutional Analysis. Department of Agricultural Economics
University of Saskatchewan.
Loh, C., and W. Guowen. (2000). Attitudes on the environment: A survey on the peal river delta
residents. China Development Institute, Shenzhen.
Marcus, A. (2011). Organic agriculture. Organic Community in Iran's internal newsletter, 3 (6):
112-120.
Nandi, R., Bokelmanna, W., Nithya, V. G., and Dias, G. (2015). Smallholder organic farmer’s
attitudes, objectives and barriers towards production of organic fruits and vegetables in
India: A multivariate analysis. Emirates Journal of Food and Agriculture, 27 (5): 396- 406.
Parveen, S. (2010). Rice Farmers’ Knowledge about the Effects of Pesticides on Environmental
Pollution in Bangladesh. Bangladesh Research Publications Journal, 3: 1214-1227.
Rai, M. (2005). Organic farming; potentials and sterategies. University of Missouri.
Rezaei-Moghaddam, K., Karami, E., and Gibson. J. (2006). Conceptualizing sustainable
agriculture: Iran as an illustrative case. Journal of Sustainable Agriculture, 27 (3): 25-56.
Sharma, A. K. (2005). A handbook of organic rarming. Agrobios (India), Pp: 20-30.
Stobbelaar, D. J., Casimir, G., Borghuis, J., Marks, I., Meijer, L., and Zebeda, S. (2007).
Adolescents’ attitudes towards organic food: a survey of 15‐to 16‐year old school children.
International Journal of Consumer Studies, 31 (4), 349-356.
Willer, H. and Kilcher, L. (2012). The world of organic agriculture-statistics and emerging
trends. Research Institute of Organic Agriculture (FiBL), Frick, and International Federation
of Organic Agriculture Movements (IFOAM), Bonn. www. ifoam. org.
)