نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز ایران

2 استاد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران

3 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان ، اهواز، ایران.

چکیده

مدیریت دانش در بخش کشاورزی برای دسترسی کشاورزان به دانش فنی و یافته‌های تحقیقاتی یکی از دیدگاه‌های اصلی نظام ترویج کشاورزی است. با پایدار شدن مدیریت دانش همه‌ی کارشناسان و محققان و کشاورزان توان دسترسی به دانش بخش کشاورزی و دیگر اطلاعات مورد نیاز را خواهند داشت. هدف از انجام این پژوهش تحلیل عامل‌های موثر بر اجرای مدیریت دانش در نظام ترویج کشاورزی ایران بود. دیدمان تحقیق آمیخته و از نوع اکتشافی می‌باشد. روش این تحقیق از نوع پژوهش های علی-ارتباطی است. جامعه آماری تحقیق 327 تن از شاغلان موثر در مدیریت دانش در ترویج کشاورزی می باشد. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، حدود202 نفر تعیین شد و به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته با شش بخش مدیریت دانش، رهبری و مدیریت سازمانی، ابعاد سازمانی، فرهنگ سازمانی، فناوری اطلاعات و ارتباطات و مدیریت منابع انسانی بود. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب تتای ترتیبی برای بیشتر سازه‌ها 92/0تعیین شد. روایی شکلی و محتوای پرسشنامه توسط اعضای هیات علمی ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان و موسسه آموزش و ترویج کشاورزی تائید شد. از تحلیل عاملی تائیدی برای بررسی روایی سازه پرسشنامه و از مدل معادلات ساختاری با نرم افزار AMOS، برای ارائه مدل تحقیق استفاده شد. نتایج آزمون همبستگی نشان داد بین مولفه‌های عامل‌های موثر بر اجرای مدیریت دانش با مدیریت دانش در سامانه‌ی ترویج کشاورزی ارتباط معنی داری وجود دارد و نتایج ضریب‌های مسیر نشان داد که برازش مدل با داده‌ها مناسب بود و ضریب تاثیر پنج عامل رهبری و مدیریت سازمانی(49/0)، ابعاد سازمانی(62/0)، فرهنگ سازمانی(56/0)، فناوری اطلاعات و ارتباطات(57/0) و مدیرت منابع انسانی(63/0) بر پیاده سازی مدیریت دانش از دیدگاه پاسخگویان نظام ترویج کشاورزی معنی دار بود و سازه مدیریت منابع انسانی بیشترین تاثیر را بر اجرای مدیریت دانش دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Factors affecting knowledge management in the agricultural promotion system

نویسندگان [English]

  • nasibeh pourfateh 1
  • bahman khosravipour 2
  • mansor ghanian 3

1 Ph. D Student of Agricultural Extension and Education, University of Khuzestan Agriculture and Natural Resources

2 Professor of Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan.

3 Associate professor of Agricultural Extension and Education, College of Agriculture Sciences and Natural Resources University of Khuzestan

چکیده [English]

The aim of the present study was to model the factors affecting the implementation of knowledge management in Iran's agricultural extension system. The research method was Combined and exploratory sequential type. The statistical population of the study includes 327 people, including general managers and heads of departments of the Institute of Agricultural Education and extension, a researcher of senior work extensions and extentional coordination management, and heads of provincial departments. Due to their activities in various sectors, the knowledge management process in the agricultural extension system has been selected. The volume of the sample was determined using Morgan's table of 250 people who were selected by appropriate proportions of stratified random sampling. The research tools were a researcher-made questionnaire with six sections: knowledge management, organizational leadership and management, organizational dimensions, organizational culture, information and communication technology, and human resource management. The validity and reliability of the questionnaire were examined and confirmed before use. Confirmatory factor analysis was used to investigate the validity of the questionnaire structure and structural equation model with Amus software was used to present the research model. The results of the research model test showed that the fit of the model with the data was appropriate and the impact factor of the four factors of leadership and organizational management (0.49), organizational dimensions (0.62), organizational culture (0.56), information and communication technology (0.57) and human resource management (0.63) were significant on the implementation of knowledge management in the agricultural extension system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • organizational leadership and management
  • human resources
  • organizational dimensions
  • organizational culture
اخوان، پ، باقری، ر) 1398 (، مدیریت دانش از ایده تا عمل، ناشر آتی نگر، چاپ هشتم.
انصاری، م، رحمانی یوشانلویی، ح، رحمانی، ک، پاسبانی، م، عسگری، م. ) 1392 (. ارائه مدل مفهومی تأثیر عوامل
موفقیت بر پیاده سازی مدیریت دانش، مدیریت بازرگانی، دوره 5، شماره 1. بهار 92 .
بادی، م.) 1391 (. بررسی عوامل مؤثر بر مدیریت دانش )مطالعه موردی: شرکت آب منطقه ای گلستان(، پایان
نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد.
بازرگان، ع ) 1393 (. مقدمه ای بر روش های تحقیق کیفی و آمیخته، رویکردهای متداول در علوم رفتاری،
تهران: نشر دیدار، چاپ چهارم.
حقی، م. راستی، ب و مهدویی، ح ) 1393 (. رتبه بندی عوامل مؤثر در موفقیت اجرای مدیریت دانش در
شرکت های دانش بنیان، فصلنامه رشد فناوری، سال یازدهم، شماره 41 ، زمستان 93 .
خرم خواه، ه، هاشم نیا، ش، پیمان، س.) 1393 (. بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی در مدیریت دانش )مطالعه
موردی: اداره کل استاندارد گی الن(، مجله مدیریت فرهنگی، سال هفتم، شماره نوزدهم، بهار 92 .
رعنایی؛ ح، مرتضوی؛ م، ) 1395 (. اصلاحات ساختاری در نظام ترویج کشاورزی ایران، نشر آموزش)سازمان
تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی(،چاپ اول
رحمانی سرشت، ح، رادمرد، س، گلوانی،م.) 1390 (. رابطه ساختار سازمانی و مدیریت دانش، مدیریت فرهنگ
سازمانی، سال نهم، شماره 23 ، بهار و تابستان 1390 .
رحمتی اصل، ن؛ یوسفی، ب؛ زردشتیان، ش؛ صادقی بروجردی، س) 1397 (. مدل سازی عوامل مؤثر بر
پیاده سازی مدیریت دانش در فدراسیون های ورزشی، پژوهش های معاصر در مدیریت ورزشی، سال هشتم،
شماره 15
روشن میدان، ر، حسینی، س، دهیوری، س) 1395 (. شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه مدیریت دانش در سازمان
جهاد کشاورزی استان تهران، مجله پژوهش های اقتصاد روستا، سال سوم، شماره 7، پاییز و زمستان 1395 .
رضایی مقدم، ک. ) 1395 (. گزارش طرح ملی مطالعه، پایش، ارزیابی و بهبود روند اجرایی طرح نظام نوین
ترویج کشاورزی، دانشگاه شیراز.
رونقی، م، زین الدین زاده، س و علم ب الدی، س) 1398 (. شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر پیاده سازی
مدیریت دانش با استفاده از روش فرا ترکیب، کتابداری و اط الع رسانی، دوره 22 ، شماره 3.
سعادت حسنی، ح. ملک زاده، غ، خان زاده عرفانیان، ح.) 1395 (. شناسایی عوامل مؤثر بر پیاده سازی مدیریت
دانش مبتنی بر راهبردهای کسب و کار، امواج دانش : آذر 1395 , دوره 1، شماره 9
عبدالملکی، ح، میرزازاده، ز؛ علیدوست قهفرخی، ا.) 1393 (. بررسی و اولویت عوامل مؤثر بر اسقرار سیستم
48 شماره 52
فصل نامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی بهار 1399
عامل های مؤثر بر اجرای مدیریت دانش در ترویج کشاورزی
مدیریت دانش در وزارت ورزش و جوانان، مطالعات مبانی مدیریت در ورزش، سال اول، شماره 4، زمستان 1393 .
کاظمی، م، ملک زاده، غ) 1391 (.تبیین عوامل مؤثر بر پیاده سازی سامانه ی مدیریت دانش در شرکت های
فناور کوچک مستقر در مراکز رشد فناوری. نشریه علمی پژوهشی مدیریت فردا، سال یازدهم؛ 32 .
فدایی، غ، اندایش، س.) 1393 (. رابطه فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش در دانشکده علوم اطلاعات و دانش
شناسی دانشگاه تهران، مطالعات دانش شناسی، سال اول، شماره دو، بهار 94 .
قاسمی، ج، طهماسبی، م، درجانی، ع، امیری لاریجانی، ب، سرافرازی، ع و بنی هاشم ، ف. 1397 . طرح
نظام نوین ترویج کشاورزی: پیشینه، دستاورد ها، چشم انداز آینده، هفتمین کنگره ملی علوم ترویج و آموزش
کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست پایدار، شهریورماه.
موسیوند، م، فرازیانی، ف ) 1394 ( تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مدیریت دانش کارکنان اداره ورزش و
جوانان استان همدان، مجله مدیریت ارتباطات در رسانه های ورزشی، سال سوم، شماره 10 ، زمستان 94 .
هاتفی، م. محمد مهدی، ) 1397 (، ارتباط بین مدیریت دانش، سب کهای مدیریت و عملکرد سازمانی، پایا ننامه
کارشناسی ارشد، دانشگاه دانشگاه آزاد اس المی واحد صفادشت.