نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
گروه ترویج و آموزش کشاورزی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران.
چکیده
میزان آشنایی سویاکاران با کشاورزی پایدار، از جمله عامل های مؤثر در پایداری نظام کشاورزی آنان می باشد. پایداری سویاکاری، سامانه ای شامل سودمندی سویاکاری از طریق کاهش فرسایش خاک و بهبود حاصلخیزی آن، تدوین روش هایی برای کاربرد مؤثر منبع های درونی کشتزار، تدوین راهبردهایی به منظور بهبود کیفیت جامعه روستایی و کاربرد روش هایی با کمترین تأثیرها بر تخریب منبع های زیست محیطی می باشد. در همین راستا، این پژوهش با هدف بررسی تأثیر منبع های اطلاعاتی و آموزش های ترویجی در پایداری سویاکاری نکا در سال 1399 انجام گرفته است. جامعه ی آماری پژوهش شامل سویاکاران شهرستان نکا در استان مازندران می باشند (N= 940)که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (1970)، 275 سویاکار به عنوان نمونه ی آماری انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شدند. پرسشنامه در سه بخش اصلی منبع های اطلاعاتی، شرکت در آموزش های ترویجی و پایداری سویاکاری با طیف لیکرت بود. روایی شکلی پرسشنامه با استفاده از نظر متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. همچنین بر پایه میزان میانگین واریانس استخراج شده (551/0< AVE > 506/0) و پایایی ترکیبی (909/0< CR > 858/0)، پرسشنامه دارای روایی همگرا و پایایی مناسبی بود. برای پردازش داده ها از نرم افزارهای SPSS16 و Smart PLS2بهره گرفته شد. یافته های مدل سازی معادله های ساختاری نشان داد که شرکت در آموزش های ترویجی و منبع های اطلاعاتی، تأثیر مثبت و معنی دار بر پایداری سویاکاری داشتند. شرکت در آموزش های ترویجی و منبع های اطلاعاتی حدود 83 درصد از واریانس پایداری سویاکاری را تبیین کردند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Impact of Information Sources and Extension Training on Soybean Cultivation Sustainability in Neka, Mazandaran
نویسندگان [English]
- Mehdi Charmchian Langerodi
- Motahreh Sadat Seyed Ashrafi
Department of Agricultural Extension and Education, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran.
چکیده [English]
Familiarity of soybean producers with sustainable agriculture is one of the effective factors in the stability of their agricultural system. Soybean cultivation sustainability is a system that includes the usefulness of soybean cultivation through reducing soil erosion and improving its fertility, developing methods for effective use of internal resources of the farm, developing strategies to improve the quality of rural society and using methods with the least impact on environmental destruction. In this regard, this study aimed at investigating the impact of information sources and extension training on soybean cultivation sustainability in Neka County in 2020. The statistical population of study includes soybean farmers of Neka County in Mazandaran Province (N= 940). According to Krejcie and Morgan (1970) table, 275 soybean farmers were selected as a statistical sample. Data were collected using a researcher-made questionnaire. The questionnaire was divided into three main sections: information sources, participation in extension training and soybean cultivation sustainability with a Likert scale. The content validity of the questionnaire was confirmed by experts' opinions. Also, based on the Average Variance Extracted (0.506>AVE< 0.551) and Composite Reliability (0.858>CR<0.909), the questionnaire had a convergent validity and appropriate reliability. SPSS16 and Smart PLS2 software were used to analyze the data. The results of structural equation modeling showed that participation in extension training and information sources had a positive and significant impact on soybean cultivation sustainability. Participating in extension training and information sources explained about 83 percent of variance of the soybean cultivation stability.
کلیدواژه‌ها [English]
- Extension Training
- Soybean Cultivation Sustainability
- Neka
- اسداله‌پور، ع.، امیدی نجف‌آبادی، م. و فرج اله حسینی، س. ج. (1399). موانع گذار به کشاوزی ارگانیک در بین شالیکاران استان مازندران، علوم ترویج و آموزش کشاورزی، 16 (1): 246-235.
- - جنگ‌چی کاشانی، س. (1397). نقش بازدارنده‌ها در کاهش تولید پایدار ذرت دانه‌ای در استان قزوین، فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 10(45)، 54-41.
- - جوانبخت، ف.، حیاتی، ب.، دشتی، ق. (1397). عوامل موثر بر پایداری نظام تولید گندم در شهرستان اردبیل، دانش کشاورزی و تولید پایدار، 28 (3): 96-79.
- چهارسوقی‌امین، ح.، موسوی، س. ا.، و حسینی، س. ج. (1386). بررسی عوامل موثر بر پذیرش روش-های کشاورزی پایدار در کشت آبی توسط گندم‌کاران استان سیستان و بلوچستان در سال زراعی 86-85 . یافته های نوین کشاورزی ، 2(1) ، 92-79.
- - داوری، ع.، رضازاده، آ. (1392). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم افزار PLS، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی. - رزاقی بورخانی، ف. ف.، رضوانفر، ا.، شعبانعلی‌فمی، ح.، شوکتی آمقانی، م. (1391). بررسی عوامل تعیین کننده پذیرش کنترل بیولوژیکی آفات برنج در میان شالیکاران شهرستان ساری، کنترل بیولوژیک آفات و بیماریهای گیاهی، 2: 107-95. -
- رضایی‌مقدم، ک.، کرمی، ع. (1385). ترویج کشاورزی، فقر و کشاورزی پایدار: کاربرد تحلیل مسیر (Path Analysis). علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 2 (1): 72-55.
- - زلیخایی سیار، ل.، نادری مهدیی، ک.، موحدی، ر. (1397). مدل عامل‌های آموزشی و ترویجی مؤثر بر مدیریت پایدار آب کشاورزی از دیدگاه متخصصان آب استان همدان، فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 10(46): 32-16. -
- ساداتی، س. ج. (1399). مازندران، دومین استان تولیدکننده سویا، ایسنا، قابل دسترس در https://www.isna.ir/news/99072719287/ -
- سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران. (1399). وضعیت تولید محصولات کشاورزی استان مازندران، معاونت آمار، ساری، مازندران. - سرایی، س.، افراخته، ح. (1396). پایداری شالیزارهای گیلان و عوامل مؤثر بر آن (ﻣﻮرد: ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن رشت). فصلنامه پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی، 10(4): 68-57.
- - سیدیعقوبی، ن. و صدیقی، ح. (1395). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش روش‌های کشاورزی پایدار از دیدگاه گندم‌کاران (مورد مطالعه: روستاهای دهستان آجی چای شهرستان تبریز)، مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 2-47 (1): 21-13. -
- شاهی مریدی، ر.، کاظمی، ح. و کامکار، ب. (1396). ارزیابی وضعیت توسعه کشاورزی پایدار در استان گلستان، دانش کشاورزی و تولید پایدار، 27 (1): 215-198.
- - شریفی، ا.، افضلی، ا.، بابایی، م. (1398). ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﮥ ﮐﺸﺎورزی ﭘﺎﯾﺪار در ﺟﻨﻮب اﺳﺘﺎن ﮐﺮﻣﺎن. ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎ و ﭘﺎﯾﺪاری ﻣﺤﯿﻂ، 30: 106-91.
- - عزیزی خالخیلی، ط.، کریمی گوغری، ح.، اکبرپور، م. (1395). انگیزه‌ی کشاورزان برای شرکت در برنامه‌های آموزشی مرکزهای جهاد کشاورزی مازندران، فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شماره 39، 66-54.
- - کلانتری، خ.، اسدی، ع.، شعبانعلی فمی، ح.، عربیون، ا. (1389). تحلیل مؤلفه‌های پایداری نظام کشت گندم در استان فارس، نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، 24 (2): 176-169.
- - کمالی، م. ا. (1399). تعیین آب موردنیاز سویا در استان مازندران، مجله گیاهان دانه روغنی، 2(1): 51-42.
- - مشرقی، ن.، حاجیوند، ش. ا.، رکنی، م.، دولتیاری قشلاقی، م. (1391). شناسایی عوامل مؤثر بر دانش پایداری آب زراعی در بین سویاکاران شهرستان ساری، اولین کنفرانس ملی راه‌کارهای دستیابی به توسعه پایدار (کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست)،تهران، https://civilica.com/doc/196971
- - ملک‌محمدی، ا. (1377). ترویج و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، ج دوم مبانی، مرکز نشر دانشگاهی. - منصورفر، ک. (1385). روش‌های پیشرفتۀ آماری همراه با برنامه‌های کامپیوتری، چ اول، انتشارات دانشگاه تهران.
- - میرمجیدی هشتجین، ع.، فامیل مؤمن، ر. و گودرزی، ف. (1395). کاهش ضایعات محصولات کشاورزی راهبرد اصلی در ارتقاء امنیت غذایی، وزارت جهاد کشاورزی: مرکز فناوری اطلاعات و اطلاع‌رسانی کشاورزی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی.
- - موسوی تاکامی، س. ش. (1398). مبارزه با آفت و علف های هرز سویا در ۴۵۰ هکتار از زمین های زراعی نکا انجام شد. قابل دسترس در: https://jkmaz.ir/Home/ShowDetailsDocument?DocId=68394# -
- موسوی تاکامی، س. ش. (1399). تولید ۱۸۰۰ تن سویا در نکا، معاونت امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی، قابل دسترس در: http://zeraat.maj.ir/Index.aspx?page_=dorsaetoolsenews&lang=1&sub=56&PageID=148787&PageIDF=0&tempname=zeraat
- - موسوی تاکامی، س. ش. (1399). کشت ۸۰۰ هکتاری سویا در شهرستان نکا، خبرگزاری صدا و سیما، قابل دسترس در: https://www.iribnews.ir/fa/news/2773261
- - نجاتی، م. (1398). بزرگ‌ترین تولیدکننده سویا کدام کشور است؟ اقتصاد آنلاین، قابل دسترس در: https://www.eghtesadonline.com/n/1s0i
- - وزارت جهاد کشاورزی. (1397). معاونت آمار و اطلاعات، تهران: ایران. - هومن، ح. ع. (1387). مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
- Agula, C., Abunga Akhdugu, M., Dittoh, S. &Nantui Mabe, F. (2018). Promoting sustainable agriculture in Africa through ecosystem-based farm management practices: evidence from Ghana, Agriculture & Food Security, 7(5): 1-11.
- - Azeez, O. & Jimoh, S. O. (2007). Factors affecting adoption behavior of agroforestry practitioners in at is bio local government area of Oyo state, Nigeria. Journal of Environmental Extension, 6: 5-9.
- - Biao, K., Xiaorong, W., Zhuhong, D., & Yaping, Y. (2003). Critical impact assessment of organic agriculture. Journal of agricultural and environmental Ethics, 16: 297-311.
- - Chin, W. (1988). The partial least squares approach to structural equation modeling. In G.A. Marcoulides, editor. Modern methods for business research. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates. 295-303.
- - Gebska, M., Grontkowska, A., Swiderek, W. & Golebiewska, B. (2020). Farmer Awareness and Implementation of Sustainable Agriculture Practices in Different Types of Farms in Poland, Sustainability, 12 (8022): 1-17.
- - Gerbing, D. W., Hamilton, J. G. (1996). Validity of exploratory factor analysis as a precursor to confirmatory factor analysis, Structural Equation Modeling, 3: 62-72.
- - Hair J. F., Hult G. T. M., Ringle C. M. & Sarstedt M. (2013). A premier on partial least squares structural equation modeling(PLS-SEM). SAGE publication.
- - Hansen, J. W. (1996). Is agricultural sustainability a useful concept? Agricultural Systems, 50, 117–143.
- - Henseler, J., Ringle, C. M. & Sinkovics, R. (2009). The use of partial least squares path modeling in international marketing, Advances in International Marketing, 20: 277-319. -
- Hosseini, J. & Ajoudani, Z. (2012). Affective factors in adoption organic farming in Iran, Aannals of Biological Research, 3(1), 601-608, available online at: www.scholarsresearchlibrary.com
- - IFOAM. (2005). The IFOAM basic standards for organic production and processing (version 2005).
- IFOAM, Germany. Available in: http://www.Ifoam. Org/standard/ibs-draft2- 2002- b.html.
- - Kil, N., Holland, S.M., and Stein, T.V. (2014). Structural relationships between environmental attitudes, recreation motivations and environmentally responsible behaviors, Journal of Outdoor Recreation and Tourism, 7: 16-25.
- - Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities, Educational and Psychological Measurement, 30: 608.
- - Lee, K.S. & Chen, W. (2017). A long shadow: Cultural capital, techno-capital and networking skills of college students. Computers in Human Behavior, 70: -67-73.
- - Liszbinski, B. B. Mello, E. S. D., Brizolla, M. M. B., Brum, A. L., Patias, T. Z. & Baggio, D. K. (2020). Sustainability in Soybean Production from the Perspective of the Producers, Journal of Management and Sustainability, 10(1): 138-151.
- - Lohr, L. A. & Park, T. A. (2002). Choice of insect management portfolios by organic farmers: lessons and comparative analysis. Ecological Economics, 43(87): 87-99.
- - Nunnally, J. C. & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory (3rd ed), New York: McGraw-Hill. - Nunnally, J.C. (1967). Psychometric theory, New York, NY: McGraw-Hill.
- - Rezvanfar, A., Eraktan, G., & Olhan, E. (2011). Determine of factors associated with the adoption of organic agriculture among small farmers in Iran. African Journal of Agricultural Research, 6(13): 2950-2956.
- - Roy, R., Chan, N., & Rainis, R. (2014). Rice farming sustainability assessment in Bangladesh. Sustainable Sciences, 9: 31–44.
- - Siebrecht, N. (2020). Sustainable agriculture and Its implementation gap- overcoming obstacles to implementation, Sustainability, 12 (3853): 1-27.
- - Shi–ming, M., & Sauerborn, J. (2006). Review of history and recent development of organic farming worldwide. Agriculture sciences in China, 5: 463-178.
- - Singh T, Bhat M, Khan M.A. (2009). Sericulture extension: principles & management, APH Publishing Corporation. - The Center for Integrated Agricultural Systems. (1992). Sustainable agriculture: Balancing profit and human and natural resources. [On line]. Available on the url: https://cias.wisc.edu/1992/03/01/sustainable-agriculture-balancing-profits-and-human-and-natural-resources/
)