نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس آموزش سازمان تعاون روستایی استان فارس
2 عضو هیات علمی گروه اقتصاد اجتماعی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس
چکیده
هدف پژوهش، بررسی آموزشهای تخصصی کشاورزی مورد نیاز اعضاء تعاونی‌های تولید روستایی و سهامی زراعی استان فارس و تحلیل موانع اثربخشی انجام شد. جامعه آماری اعضاء شرکتهای تعاونی تولید روستایی و سهامی زراعی که در دوره‌های تخصصی کشاورزی در سال 1399 شرکت داشتند به شمار 250 تن که 129 تن با نمونه‌گیری تصادفی ساده با استفاده از فرمول کوکران مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه مبتنی بر مـدل ارزیابی اثربخشـی کـرک‌پاتریـک می‌باشد که پایایی آن با استفاده از محاسبه ضریب تتای ترتیبی و پایایی مرکب و روایی نیز به استناد شاخص روایی سازه در سطح مطلوب برآورد گردید. نتایج مشخص نمود در 5 دوره تخصصی، انگیزه اصلی اعضاء برای شرکت در دوره‌های آموزشی رفع نیازهای شغلی بوده. مقایسه میانگین نگرش اعضاء نسبت به دوره در قبل و بعد از برگزاری دوره‌ها نشان دهنده اختلاف معنی‌دار بین آنها بود و بعد از برگزاری دوره شرکت کنندگان دارای نگرش بالاتری بودند. نتایج حاصل از ویژگی‌های واکنشی اعضاء نشان داد که 80 درصد اعضاء واکنش (احساس)شان نسبت به برگزاری دوره‌های آموزشی در سطح متوسط و بالاتر بوده، میانگین دانش و آگاهی اعضاء در قبل و بعد از شرکت در دوره‌ها مشخص نمود که به ترتیب بیش از 75 و 77 درصد اعضاء میزان دانش و آگاهی خود را متوسط و بالاتر ارزیابی کردند. نتایج حاصل از ویژگی‌های رفتاری اعضاء نشان داد که 82 درصد از اعضاء وضعیت رفتاری خود را متوسط و بالاتر ارزیابی نمودند. نتایج آزمون ویلکاکسـون نشـان داد، آموزشها در بهبـود دانـش اعضاء موثـر بـوده. نتایج تحلیل عاملی تشخیصی نشان داد که موانع اثربخشی دوره‌ها در 5 عامل کلی(نامناسب بودن محتوای دوره های آموزشی، مشارکت پایین اعضاء در دوره‌ها، عدم کفایت فرآیند مدیریت بر دوره‌ها، مشکلات فرهنگی، و به روز نبودن آموزشگران) خلاصه نمود که در مجموع حدود 58 درصد از واریانس کل موانع اثربخشی را تبیین نمودند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The effectiveness of specialized agricultural trainings for members of rural production cooperatives and agricultural companies and the analysis of barriers to effectiveness (Case study: Fars province)
نویسندگان [English]
- Marzieh Bordbar 1
- Hedayatollah Rahimi 2
1 Education expert of Fars organization rural cooperatives
2 Faculty member of Social Economics Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center
چکیده [English]
The purpose was to investigate the specialized agricultural training required by the members of rural production cooperatives and agricultural companies and to analyze the barriers to effectiveness. The statistical population of members of rural production cooperatives and agricultural companies that participated in specialized agricultural courses in 1399, including 250 people, of which 129 people were studied. Data collection tool is a questionnaire based on Kirkpatrick model. The results showed that in 5 specialized courses, the main motivation of members to participate in training courses was to meet job needs. Comparing the average attitude of members towards the course showed a significant difference.The results of members 'reactive characteristics showed that 80% of members' reaction (feeling) to holding training courses was at a medium and higher level, the average knowledge and awareness of members before and after participating in the courses showed that more than 75, respectively. 77% of members rated their knowledge and awareness as average and higher. The results of members' behavioral characteristics showed 82% of members rated their behavioral status as average and higher. The results of the Wilcoxon test showed that the trainings were effective in improving the knowledge of the members. The results of diagnostic factor analysis showed that the barriers to the effectiveness of the courses were summarized in 5 factors (inappropriate content of the courses, low participation of members in the courses, insufficient management process on the courses, cultural problems, and lack of up-to-date instructors) included 58% of the total variance of barriers to effectiveness.
کلیدواژه‌ها [English]
- Educational effectiveness
- Rural Production Cooperative Company
- Agricultural Company
- Kirk Patrick Model
- Fars Province
- احمدی، اصغر.، قیدی، احمد.، و یعقوبی، جعفر. (1393). تحلیل موانع دوره‌های آموزشی تعاونی‌ها از دیدگاه مدیران تعاونی‌های کشاورزی استان زنجان. تعاون و کشاورزی. دوره 3، شماره 10 - شماره پیاپی 10، تابستان 1393، صص:143-159.
- اعظمی، موسی؛ سپه پناه، مرجان و بهادری قزلجه، مختار. (1395). نقش تعاونی‌های شهرستان فامنین در کاهش فقر روستایی، مجله تعاون و کشاورزی، سال 5 ،شماره17 ،صص74-53.
- بازرگان، عباس. (1392). ارزشیابی آموزشی: مفاهیم، الگوها و فرایند عملیاتی، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت).
- چنگیز، طاهره، فخاری، محمد، امید، اطهر. (1392). الگوی کرک پاتریک الگویی برای ارزشیابی اثربخشی برنامه‌های آموزشی کوتاه مدت و ضمن خدمت، مجله آموزش در علوم پزشکی، شماره 13، دوره 12، صص: 1058- 1072.
- خلوتی، ملیحه. (1388). بررسی میزان توانمندی زنان خانه دار و عوامل موثر بر آن در شهر شیراز. فصلنامه پژوهش های اجتماعی، دوره 2، شماره 4، صص: 153-171.
- رسولی آذر، سلیمان؛ کیوانی فر، سامان و رشید پور، لقمان. (1395). تحلیل عاملی موانع تعاونی‌های تولید کشاورزی شهرستان بوکان از دیدگاه اعضا، مجله تعاون و کشاورزی، سال 5 ،شماره18 ف صص132-107.
- رکن الدین افتخاری، علیرضا.، پاپلی یزدی، محمدحسین.، عبدی، عرفان. (1387). ارزیابی اثرات اقتصادی بازارچه های مرزی در بازتابهای توسعه مناطق مرزی، مطالعه موردی بازارچه مرزی شیخ صالح شهرستان ثلاث باباجانی استان کرمانشاه، فصلنامه ژئوپلیتیک، دوره 4، شماره 2(پیاپی 12). صص: 82-109.
- زراعت کیش، سید یعقوب و محمدی، البرز. (1395). عوامل مؤثر بر تولید و اشتغالزایی تعاونی‌های زودبازده در بخش کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد، مجله تعاون و کشاورزی، سال 5 ،شماره 17 ،صص 101-123.
- صادقی، محمدابراهیم؛ عرفانیان خانزاده، حمید و وهابزاده، حسین. (1397). سنجش و ارزشیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی تخصصی راه آهن جمهوری اسلامی ایران بر اساس الگوی کرک پاتریک، فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 20(79 ،)62-43.
- عزیزی خالخیلی، طاهر. (1396). بررسی اثربخشی آموزشهای شغلی کشاورزان (مورد مطالعه آموزش تولید ورمی کمپوست در شهرستان پاسارگاد). راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی، سال چهارم، شماره 7، صص: 39-47.
- فرنیا، محمدعلی؛ملکی آوارسین، صادق؛ فرشباف جور، وحیده. (1392). ارزیابی اثربخشی دوره‌های آموزشی برگزار شده برای شرکت های تعاونی استان آذربایجان شرقی. آموزش و ارزشیابی بهار 1392 - شماره 21 ، صص: 27 تا 44 .
- کریم، محمد حسین. (1394). اقتصاد وتوسعه روستایی، انتشارات نورعلم، تهران.
- کشوری، بهمن. (1380 ). تاریخچه شرکت های تعاونی مصرف در ایران، نشریه 33 ،تهران.
- گودرزی، زهرا؛ خسروی پور؛ بهمن,برادران، مسعود؛ غنیان، منصور و نوذر، منفرد. (1395). نگرش مدیران تعاونی‌ها در زمینة نقش عوامل آموزشی و ابتکار و نوآوری شغلی در کارآفرینی و موفقیت تعاونی‌های کشاورزی، مجله تعاون و کشاورزی، سال 5 ،شماره 17 ، صص 142-125.
- محمدی، حامد. (1400). در سنجش اثربخشی دوره‌های آموزشی ضمن خدمت(مورد مطالعه: شرکت آب منطقه ای استان مازندران). مطالعات دانش شناسی سال هفتم تابستان 1400 شماره 27، صص: 157-180.
- محمدی، یاسر.، و عواطفی اکمل، فرشته. (1400). تحلیل موانع اثربخشی دوره‌های ترویج کشاورزی در استان کرمانشاه. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 17، ویژه نامه، صص: 27-38.
- مؤمنی هلالی، هادی.،عباسی، عنایت.، و جمیله علیلو. (1396). ارزیابی اثربخشی طرح همگام با کشاورز شالیکاران آمل. فصل نامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شماره 42، صص:27-41.
- نوروزی، کلثوم. (1390). بررسی اثربخشی آموزشهای ضمن خدمت کارکنان و عوامل موثر بر آن در بانک رفاه استان هرمزگان، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه هرمزگان.
- هداوندی، محمدرضا، هداوندی، فاطمه. (1389). ارزیابی اثربخشی دوره آموزش، کارگاهی مدیریت بحران استان کرمان در سال 1388، امداد و نجات، دوره 2، شماره 2، صص: 17-32.
)