عامل‏های آموزشی موثر بر توانمندسازی زنان تسهیلگر روستایی در استانهای بوشهر و هرمزگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، گروه علوم تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه علوم تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 استادیار گروه علوم تربیتی ، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

4 استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بوشهر، ایران

5 استادیار، گروه علوم دامی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

چکیده

یکی از ابزارهای افزایش توانمندی زنان تسهیلگر، آموزش است. به این دلیل این پژوهش برای بررسی عامل‏های آموزشی موثر بر توانمندسازی زنان تسهیلگر روستایی در استان‏های بوشهر و هرمزگان انجام گردید. این تحقیق به لحاظ گردآوری و تحلیل داده‏ها، میدانی و از نظر امکان و توان کنترل متغیرها، علی ـ همبستگی است. این تحقیق در سال 1398 انجام و محل اجرای آن استانهای بوشهر و هرمزگان بود. جامعه آماری تحقیق850 نفر از زنان تسهیلگر روستایی ساکن در دو استان بوشهر و هرمزگان (850N=) و حجم نمونه با توجه به جدول کرجسی ـ مورگان، 285 نفر به دست آمد (285n= ). روایی شکلی پرسشنامه توسط نظرخواهی از اعضای هیئت علمی دانشگاه در رشته های توسعه و ترویج کشاورزی و کارشناسان جهاد کشاورزی، و روایی همگرا از طریق محاسبه ی CR=0.60 و AVE=0.73 تأیید شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از نرم افزار R و محاسبه‌ی ضریب تتای ترتیبی برای بخش‌های مختلف پرسشنامه (Ө =0/73-0/88) بدست آمد. برای پردازش داده‌ها از روش تحلیل عاملی تائیدی استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تائیدی، گویای آن است که عواملی زمینه ای هم چون اعتقاد مسئولان به توانایی های علمی زنان تسهیلگر روستایی، نگرش مثبت به امر آموزش و توانمند سازی زنان روستایی، وجود برنامه مشخص و مدون آموزشی طبق نیاز سنجی و اقلیم شناسی منطقه مورد هدف زنان تسهیلگر و وجود تشکل های کارآمد آموزشی زنان تسهیلگر روستایی به عنوان بستر های مهم در افزایش توانمندی زنان تسهیلگر هستند و موقعیت علی و شرایط زمینه ای آموزش می‏توانند تا 43 درصد از تغییر پذیری های توانمندی زنان تسهیلگر ترویج کشاورزی را تبیین کنند که در این بین در ارتقایی توانمندی زنان تسهیلگر روستایی، مولفه های روش های آموزش و شرایط زمینه ای آموزش بیشترین تاثیر مثبت را دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

educational factors affecting the empowerment of rural women facilitators of agricultural extension in Bushehr and Hormozgan provinces

نویسندگان [English]

  • mahnaz amiramini khalafloo 1
  • aliakbar khusravibabadi 2
  • hamidreza rezazadehbahaderan 3
  • Parviz Bayat 4
  • Alireza hasanibaferani 5
1 PhD student in Philosophy of Education, Department of Educational Sciences , Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Educational Sciences, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Educational Sciences , Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
4 Assistant Professor of Bushehr Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Bushehr, Iran
5 Assistant Professor, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
چکیده [English]

Education is one of the tools to increase the empowerment of women facilitators. For this reason, this study was conducted to investigate the educational factors affecting the empowerment of rural women facilitators in Bushehr and Hormozgan provinces. This research is field in terms of data collection and analysis and is causal in terms of possibility and ability to control variables. The period of this research was 2019 and the place of its implementation was Bushehr and Hormozgan provinces. The statistical population of the study is 850 rural women facilitators living in the two provinces (N = 850) and the sample size was 285 (n = 285) according to the Krejcie-Morgan table. The results of confirmatory factor analysis showed that they are underlying factors as one of the important contexts in increasing the empowerment of women facilitators such as officials' belief in the scientific abilities of rural women facilitators, positive attitude towards education and empowerment of rural women. According to the needs assessment and climatology of the target area of women facilitators and the existence of efficient educational organizations of rural facilitators and the causal situation and background conditions of education can explain up to 43% of the variability of capabilities of women facilitators of agricultural extension. In the meantime, the components of training methods and the background conditions of education have the most positive impact on promoting the empowerment of rural women facilitators.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Women'
  • s education
  • rural facilitator
  • empowerment

مراجع

  • بذرافشان، ج، طولابی نژاد، م (1384)، تحلیل و بررسی اثرات سرمایه گذاری بر توانمندسازی و رفاه خانوارهای روستایی )دهستان ملاوی شهرستان پلدختر(، پژوهش و برنامه ریزی روستایی، 4(4)،صص،50-62.
  • جلیلیان، س و سعدی، ح. (1395). نقش توانمندسازی زنان در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی خانوارهای روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان اسلام‌آباد غرب). فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال 6، شمارۀ پیاپی 12.
  • چرمچیان لنگرودی، م، علی بیگی، ا، (1393) بررسی عوامل موثر بر توانمندسازی روانشناختی زنان روستایی، زن و جامعه، 5؛.189 -164 .
  • سعدی، ح ؛ جلیلیان، سو یعقوبی فرانی، ا. (1393). تأثیر کسب وکارهای خانگی بر توانمندی اجتماعی زنان روستایی. فصلنامه علمی- پژوهشی زن و جامعه. سال پنجم، شماره سوم.
  • شفیعی ثابت، ن و یوسفی، س. (1394). تبیین عوامل مؤثر بر توانمندسازی زنان در فراگرد توسعه سکونت گاه-های روستایی (مطالعه موردی: ناحیه گیلوان و آببر شهرستان طارم). پژوهش‌های دانش زمین، سال هفتم، شماره 24، صفحات 61-44.
  • عنابستانی، ع ؛ صادقلو، ط و مرادی، ک. (1397). تحلیل نقش مدیریت پروژه‏های کارآفرینانه در توانمندسازی زنان روستایی (موردی: اعضای نظام صنفی کشاورزی شهرستان محلات). فصنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال هفتم، شماره اول (پیاپی 23).
  • فقیری، م؛ علی بیگی، ا؛ پورقاسم، ف و تاتار، م. (1393). پیش‌بینی توانمندسازی زنان روستایی با استفاده از الگوی مبتنی بر تحلیل تشخیصی (مطالعه موردی: شهرستان کنگاور). فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده، سال نهم، شماره 27. قاسمی، م، علیزاده، ل، قندهاری، ا، (1397)، تدوین استراتژیهای توانمندسازی روانشناختی روستایی با استفاده از ابزارهای مدیریت استراتژیک SWOT- QSPM. فصلنامه زن در توسعه و سیاست، 16 ،. 138-98.
  • قدیری معصوم، م و احمدی، ا. (1394). سازه‏های مؤثر بر موفقیت صندوق‏های اعتبارات خرد در توانمندسازی اقتصادی زنان روستایی شهرستان فیروزکوه. پژوهش‏های جغرافیای انسانی، دورة 47، شماره 4، صص 772-759.
  • قنبری، ی.، و انصاری، ر. (1394). شناسایی و تبیین عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر بر توانمندسازی زنان روستایی (مطالعه موردی: شهرستان رستم). مجله پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، دوره 4، شماره 3، صفحات 10-1.
  • کلدی، ع.ر. و سلحشوری، پ. (1391). بررسی تاثیر حمایت اجتماعی بر توانمندسازی زنان، مجله مطالعات توسعه اجتماعی، 4(4)، صص 22-7.
  • کمالی، م. (1390). ارزشیابی مشارکتی طرح زنان تسهیل گر توسعه روستایی: فرایند اجرا و اثرات. وزارت جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج، دفتر امور زنان روستایی و عشایری. چاپ فرهنگ.
  • کمالی، ی. (1394). ارائه مدلی برای بررسی عوامل توانمندسازی منابع انسانی. فصلنامه توسعه مدیریت و منابع انسانی و پشتیبانی. سال دهم، شماره 36،صص 24-32
  • کهنسال، م؛ محسنی، ا و محمدزاده، ح. (1393). بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت زنان تسهیلگر روستایی در خراسان شمالی، استفاده از توبیت دوحدی. اولین همایش ملی زن وتوسعه پایدار روستایی.
  • کیمیایی، ع. (1390). شیوه‌های توانمندسازی زنان سرپرست خانوار، فصلنامه علمی- پژوهشی رفاه اجتماعی، سال یازدهم، شماره چهل، صص 92-63.
  • مرکز آمار ایران (1394) سرشماری نفوس و مسکن سال 1291، سازمان برنامه و بودجه کشور. مرکز آمار ایران (1396). جایگاه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استانهای کشور، سازمان برنامه و بودجه کشور.
  • مظفری ،ا (1394) نقش رسانه‏ های جمعی در توسعه پایدار با رویکرد توانمندسازی زنان. مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال هفتم.شماره سوم. تابستان. 1394.
  • معاونت بررسی ‏های راهبردی (1391) گزارش وضعیت زنان و خانواده در آیینه آمار ی ساال 91.
  • معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری.
  • یعقوبی، ج، زیارتی، م، شمس، ع، ( 1395). تحلیل عاملی راهکارهای بهبود توانمندی شغلی زنان. سرپرست خانوار روستایی: مطالعه موردی شهرستان شیروان، روستا و توسعه،89 -99 :5.
  •  

  • Abraham, J. (2011). Measurement of social empowerment of farmers in SHGS: Evidence from India. International NGO Journal. 6(12): 255-261. [On line] Available on: http://www.academicjournals.org/INGOJ.

  • Baig, I. A., Batool, Z., Ali, A., Baig, S. A., Hashim, M., & Zia-ur-Rehman, M. (2018). Impact of women empowerment on rural development in Southern Punjab, Pakistan. Quality & Quantity, 52(4), 1861-1872.

  • Bayeh. E, (2016), the role of empowering women and achieving gender equality tothe sustainable development of Ethiopia, Humanities and Social Sciences, 9 (16): 1-6.

  • Bushra, A. and Wajiha, N. (2015), Assessing the Socio-Economic Determinants ofWomen Empowerment in Pakistan, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 177:3-

  • Bushra, A. and Wajiha, N. (2015). Assessing the socio-economic determinants of womenempowerment in Pakistan. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 177: 3-9.

  • Diiro, G. M. Seymour, G. Kassie, M. Muricho, G. and Muriithi, B. W. (2018), Women’sempowerment in agriculture and agricultural productivity: Evidence from ruralmaize farmer households in western Kenya, Plos One, 13(5): 1- 27.

  • Ghasemi, M., Alizadeh, L., & Ghandehari, E. (2018). Editing the Strategies for Psychological Empowerment of Women in Rural Areas using Strategic Management Tools (SWOT-QSPM). Women in Development and Politics, 16(1), 79-109.

  • Giuliano, Paola(2014). The Role of Women in Society: from Preindustrial to Modern Times. CESifo Economic Studies. N.

  • Haug, R. 2017. Agricultural Extension - The Power of Knowledge in Process of Change: Lessons Learned and Future Challenges for Africa. Noragric: Centre for International Environment and Development Studies. Available online: http://www.nlh.no/noragric.

  • Islam, N., A. Ezaz,. J. Chew, B. D’Netto (2012), Determinants of empowerment of rural women in Bangladesh, World Journal of Management,Vol. 4. No.2. September 2012: 36 – 56.

  • Jackson, M. A. (2010). Empowering Women of Nepal: An Experience of Empowerment in the Land of the Himalaya. M.A Thesis, Prescott College in Adventure Education.

  • Joel Wong, Y.(2015).The Psychology of Encouragement: Theory, Research, and Applications.The Counseling Psychologist. Vol. 43(2).12-24.

  • Kamali, M. B. (2013). Examining the Application of Rural Female Extension Workers, Two- wayCommunication Approach, Miankooh-Ardal. Tehran: Ministry of Jihad- e - Agriculture,Department of Extension & Farming Systems, Bureau of Studies and Designing the Extension &Farming Systems.

  • Khan, M., & Ali, Q.U.A. (2016). Socio-Economic Empowerment of Women in Pakistan;Evidences From Gilgit-Baltistan. International Journal of Asian Social Science, 6(8): 462-471.

  • Lepine, p. A., & Hall, D. A. (2017). An Application of Malcolm Knowles' Principles of Andragogy to Learner-Centred Teaching in the Intensive Care Unit. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine, (195).

  • Lin, M. j. (2011) Womens Aspirations for graduate education in Taiwan. International journal of educational development. Vol 31. Pp 515-523.

  • S, Shah. N. M, and Stan Becker, (2015), Measurement of Women’sEmpowerment in Rural Bangladesh, World Development, 40 (3): 610–619.

  • Malapit, H. J. Quisumbing, A. R. (2015), what dimensions of women’s empowermentin agriculture matter for nutrition in Ghana? Food Policy, 52: 54-63.

  • Muhammad, A.,& Yasin, M.G. (2011). Local Governance and Empowerment of Marginalized Groups: A Case Study of BDS and LSG in Pakistan. Pakistan Journal of Social Sciences (PJSS), 31(1):115-125.

  • Pelling, M., O'Brien, K., Matyas, D., (2015), Adaptation and transformation, ClimateChange, 133 (1): 113- 127.

  • Prato, B.,& Longo, R. (2012). Empowerment of Poor Rural People Through Initiatives in Agriculture and Natural Resource Management. Poverty Reduction and Pro-Poor Growth: The Role of Empowerment:https://www.oecd.org/dac/povertyreduction/50157503.pdf.

  • Rezevi, M. K.. (2013). Application of Participatory Methods and Techniques: A Step Forward toInstitutional Capacity-building and Local People Empowerment. Pp: ٢٥-٣٨. in: TechnicalWorkshop Report of Management of Irrigation and Drainage systems: Principals and PracticalMethods. Tehran: Iranian National Committee of Irrigation and Drainage.

  • Rush, G. (2014) Facilitator as Collaborative Leader Model. MR Consulting Newsletter.Available online at: www. mgreosulting.com

  • Salehi CHegeni,M., Rahimiyan,M., Gholamrezai,S.,(2018). Analyzing the Solutions of Microcredit Funds to Empower Rural Women (Case study: Lorestan Province). Journal of Agricultural Economics and Development, 49, 687-675.

  • Sam Aram, E. (2014). Group Activities: Facilitating Approaches. Tehran: Published by ResearchInstitute for Rehabilitation & Improvement of Women's Life Schuman, S.(2014). The IAF Handbook of Group Facilitation: Best Practices from the Leading Organization in Facilitation. Jossey-Bass, an Imprint of John Wiley & Sons, Incorporated.

  • Sharma, A., Dua, S., and Hatwal, V. (2016). Micro Enterprise Development and Rural WomenEntrepreneurship: way for Economic Empowerment, Arth Prabandh: A Journal of Economics.and Management, 1(6): 114-127.

  • Terblanche, S. E. (2015). Participation and linkages for improved extension delivery – the role of the extension worker. Department of Agricultural Economics, Extension and Rural Development,University of Pretoria, Pretoria, RSA.

  • Tesfy, A., Tadele, H. (2013).The Role of Cooperative in Promoting Socio-Economic Empowerment of Woman: Evidence from Multipurpose Cooperative Societies in South-Eastern Zone of Tigtay, Ethiopia. International of Community Development, 1(1): 1-11.

  •  

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار