تأثیر روش‌های آموزشی بر درک کشاورزان استان ایلام از پایداری زنجیره تأمین محصول‌های کشاورزی سالم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری ترویج و آموزش کشاورزی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

2 دانشیار گروه مدیریت کشاورزی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

3 استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

چکیده

هدف کلی این پژوهش کاربردی که با دیدمان آمیخته اکتشافی انجام شد، بررسی تأثیر روش‌های آموزشی بر درک بهتر کشاورزان استان ایلام از پایداری زنجیره تأمین محصول‌های کشاورزی سالم، بود. مشارکت کنندگان تحقیق در بخش کیفی شامل 45 تن از متخصصان و صاحب نظران مرتبط با موضوع تحقیق بودند که در استخراج معیارها و زیرمعیارهای زنجیره‌ی تأمین پایدار محصول‌های کشاورزی سالم، مشارکت داشتند. در بخش کمّی پژوهش نیز جامعه آماری تحقیق را کل کشاورزان شرکت کننده در دوره‌های آموزشی و ترویجی مرتبط با مدیریت زنجیره تأمین محصول‌های کشاورزی سالم برگزار شده توسط سازمان جهاد کشاورزی استان ایلام در سال 1400، تشکیل می‌دادند (320=N). داده‌ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری شدند. روایی ظاهری پرسشنامه، توسط گروه متخصصان و اعتبارپذیری از طریق محاسبه (AVE)، انجام شد. در مورد پایایی نیز از پایایی ترکیبی و آلفای ترتیبی استفاده شد(α=0/98, CR=0/9). بنابر یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت که از دیدگاه کشاورزان شرکت کننده در دوره‌های آموزشی و ترویجی مرتبط با مدیریت زنجیره تأمین محصول‌های کشاورزی سالم، روش نمایش‌های طریقه‌ای و نتیجه‌ای(میانگین= 62/8 از 9 و انحراف معیار= 95/0)، به‌عنوان مناسب‌ترین روش‌ آموزشی ترویجی برای پایداری زنجیره‌ی تأمین محصول‌های کشاورزی سالم، اولویت بندی شد. تحلیل رگرسیون ترتیبی نیز نشان داد در مجموع روش‌های آموزشی ترویجی 72 درصد از احتمال واریانس متغیر وابسته درک کشاورزان از پایداری زنجیره تأمین محصول‌های کشاورزی سالم در استان ایلام را تبیین می‌کنند. بنابر یافته‌های تحلیل مسیر با استفاده از نرم‌افزار AMOS23 نیز معیارهای اقتصادی(94/0=β)، نمایش‌های طریقه‌ای و نتیجه‌ای (82/0=β)، معیارهای اجتماعی(53/0=β)، معیارهای زیست محیطی (51/0=β)، نمایشگاه ترویجی (44/0=β)، آموزش‌های مستقیم و چهره به چهره (43/0=β)، رسانه‌های دیداری و شنیداری(31/0=β)، پیشینه فعالیت کشاورزی(30/0=β)، سطح تحصیلات(29/0=β)، درآمد (26/0=β) و سن (18/0=β) کشاورزان شرکت کننده در دوره‌های آموزشی و ترویجی برگزار شده مرتبط با مدیریت زنجیره تأمین، به ترتیب بر درک کشاورزان از پایداری زنجیره تأمین محصول‌های کشاورزی سالم در استان ایلام، تأثیر می‌گذارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Explaining the educational and Extensional factors affecting the sustainability of the supply chain of healthy agricultural products in Ilam province

نویسندگان [English]

  • Arezoo Pirozeh 1
  • roya eshraghi 2
  • Mohammad Bagher Arayesh 3
  • marjan vahedi 3
1 PhD Student in Agricultural Extension and Education, Ilam Branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran
2 Associate Professor, Department of Agricultural Management, Ilam Branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran
3 Assistant Professor, Department of Agricultural Extension and Education, Ilam Branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran
چکیده [English]

The purpose of current applied research was to explain the promotional educational factors affecting the sustainability of the supply chain of healthy agricultural products. The research was conducted with a mixed exploratory perspective. The participants of the research in the hierarchical analysis section included 45 experts related to the research topic who were involved in extracting, ranking and weighting the criteria and sub-criteria of sustainable supply chain and determining the importance of educational-extension methods in sustainability of supply chain of healthy agricultural products. Also, in the quantitative section, the statistical population of the study consisted of all farmers participating in training and extension courses related to supply chain management supported by the Agricultural Jihad Organization of Ilam Province in 2020 and 2021 years. The sample size was determined using the sampling table of Bartlett et al. Data were collected using a questionnaire and the apparent and content validity of the questionnaire were confirmed by a group of experts and the reliability of the questionnaire was estimated by the sequential alpha (α = 0.98). The results of hierarchical analysis showed the most important factors for the sustainability of the supply chain of healthy agricultural products were economic, social, and environmental factors. Also, Result and Method demonstration method was the most appropriate extension training method for the sustainability of the supply chain of healthy agricultural products. Logistic regression analysis revealed that promotional educational factors confirmed 72% of variance of the stability of the supply chain of healthy agricultural products.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Supply chain
  • sustainability
  • healthy agricultural products
  • hierarchical analysis
  • educational-extension methods

مراجع

اشرفی، م.، چهارسوقی، س.ک. (1390). معیارهای انتخاب تأمین‌کننده پایدار. دومین کنفرانس بین‌المللی و چهارمین کنفرانس ملی لجستیک و زنجیره تأمین، تهران، مؤسسه همایش صنعت. ابراهیم‌پور ازبری، م.، مرادی، م.، و مؤمنه، م. (1396). نقش فشار مشتری و نوآور بودن بر فعالیت‌های مدیریت زنجیره تأمین پایدار و مزیت رقابتی پایدار. مطالعات مدیریت صنعتی، سال15، شماره47، صص 121-150. الفت، ل.، و مزروعی نصرآبادی، ا. (1393). مدلی جهت اندازه‌گیری پایداری زنجیره تأمین مورد مطالعه: صنعت فرش ماشینی ایران. مجله علوم مدیریت ایران، سال 9، شماره33، صص 46-29. امیری، م.، منصوری محمدآبادی، س.، شعبانی، ا.، و محمدی، خ. (1395). تحلیلی بر عوامل مؤثر بر عملکرد زنجیره تأمین با رویکرد تلفیقی تحلیل عاملی تأییدی و تاپسیس فازی شرکت‌های صنایع غذایی شهرک صنعتی شیراز. فصلنامه علمی مدیریت زنجیره تأمین، دوره18، شماره 54، صص16-4 . ایمان، م. ت.، و نوشادی،م.ر. (1390). تحلیل محتوای کیفی. فصلنامه پژوهش، سال3، شماره2، پیاپی6، صص 44-15. باورصاد، ب.، نیلی احمدآبادی، م.، و بیرانوند، ط. (1397). ارائه مدل مدیریت زنجیره تأمین پایدار در صنایع دریایی مطالعه موردی: سازمان صنایع دریایی. فصلنامه آموزش علوم دریایی، دوره5 ، شماره1، پیاپی12، صص40-29. پورسعید، ع. (1399). ارزیابی نظام‌های بهره‌برداری در جهت پایداری زیست‌محیطی فعالیت‌های کشاورزی استان ایلام. تعاون و کشاورزی، دوره9، شماره 36، صص160-141. حسنی، س.ر.، جعفرنژاد چقوشی، ا.، صفری، ح. و مهرگان، م.ر. (1398). طراحی زنجیره تأمین پایدار با تأکید بر عوامل رفتاری برای مواد غذایی استان کرمانشاه. فصلنامه مدیریت صنعتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سسندج، سال چهاردهم، شماره 48، صص 73-61. خاتمی فیروزآبادی، س.م.ع.، الفت، ل.، و دولابی، س. (1395). انتخاب تأمین‌کنندگان در زنجیره تأمین پایدار با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه فازی(مطالعه موردی: صنعت قطعه‌سازی). فصلنامه مهندسی تصمیم، سال1، شماره3، صص 7-38. خسروی‌پور، ب.، و شعیبی، ع. (1399). مدیریت زنجیره تأمین محصولات کشاورزی، مفهوم و راهبردها. دوماهنامه علمی _ تخصصی مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه، سال5، شماره5، پیاپی 25، صص76-69. رعیت‌پیشه، س.، احمدی‌کهن‌علی، ر.، و عباسی، م. (1397). به‌کارگیری رویکرد ترکیبی، کیفی و تصمیم‌گیری چندمعیاره به‌منظور ارائه مدل زنجیره تأمین پایدار در صنایع پتروشیمی. فصلنامه مطالعات مدیریت صنعتی، سال 16، شماره51، صص 145-180. رنجبر، ه.، حق‌دوست، ع.ا.، صلصالی، م.، خوشدل، ع.، سلیمانی، م.ع.، و بهرامی، ن. (1391). نمونه‌گیری در پژوهش‌های کیفی: راهنمایی برای شروع. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، سال10، شماره3، صص 238-250. رضایی، ب.؛ نادری، ن. و رستمی، س. (1397). توسعه کارآفرینی سبز در راستای پیشبرد توسعه پایدار با تکیه بر کشاورزی ارگانیک، محصول سالم و کشاورزی دقیق. نشریه کارآفرینی در کشاورزی، جلد پنجم، شماره دوم، صص 16-1. زارعی، م.، و مطیعی، ن.، و کلانتری، خ. (1398). شناسایی و تحلیل مؤلفه های بازدارندة توسعة زنجیرة تأمین محصول سیب زمینی در استان همدان از دیدگاه تولیدکنندگان. اقتصاد کشاورزی و توسعه، دوره 27، شماره 107، صص 259-239. صادقی مقدم، م.ر.، صفری، ح.، و احمدی نوذری، م. (1394). اندازه‌گیری ﭘﺎﻳﺪاری زﻧﺠﻴﺮه ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻴﺴﺘﻢ اﺳﺘﻨﺘﺎج ﻓﺎزی چندمرحله‌ای/ ﭼﻨﺪﺑﺨﺸﻲ(مطالعه ﻣﻮردی: ﺑﺎﻧﻚ ﭘﺎرﺳﻴﺎن). فصلنامه مدیریت صنعتی، سال7، شماره3، صص 533-562. صیادی تورانلو، ح.، میرغفوری، س.ح.، یاوری، م.ع. و ثقفی، س. (1399). تجزیه‌وتحلیل نقش مدیریت دانش در مدیریت زنجیره تأمین پایدار با رویکرد مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM) مطالعه موردی: سازمان جهاد کشاورزی استان یزد. نشریه علمی مدیریت زنجیره تأمین، دوره 22، شماره 67، صص 66-52. غفاری، ه.، یونسی، ع. و رفیعی، م. (1395). تحلیل نقش سرمایه گذاری در آموزش جهت تحقق توسعه پایدار با تأکید ویژه بر آموزش محیط زیست. فصلنامه آموزش محیط زیست و توسعه پایدار، سال پنجم، شماره اول، صص 100-79. فضلی، ص. و امین افشار، ز. (1395). بررسی نقش محرک‌های زنجیره تأمین و نقش تعدیلگری فرهنگ سازمانی در بهبود عملکرد زنجیره تأمین(مطالعه موردی: شرکت‌های تولیدی استان قزوین). مدیریت صنعتی، سال چهاردهم، شماره 41، صص 136-109. فتاحی میلاسی، ع.، و اسماعیلی، ر. (1399). بازدارنده‌های آموزشی توسعه پایدار کشاورزی شهرستان لردگان. فصلنامه علمی پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، دوره ، شماره 53، صص32-3. قاسمی، ر.ا.، علی دوستی، ع.، حسنوی، ر. و نوروزیان ریکنده، ج. (1397). شناسایی و اولویت‌بندی اقدامات زنجیره تأمین بشردوستانه برای تأمین مواد غذایی ضروری قبل از زمین لرزه. مدیریت صنعتی، دوره 10، شماره 1، صص 16-1. قاسمی، ا.ر.، رعیت‌پیشه، م.ع.، حدادی، ا.، و رعیت‌پیشه، س. (1396). شناسایی و اولویت‌بندی شاخص‌های دخیل در پایداری زنجیره تأمین مواد غذایی. علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، سال19، شماره4، صص 369-382. قاسمی، ا.ر.، رعیت‌پیشه، م.ع. (1394). ارائه مدلی برای ارزیابی پایداری زنجیره تأمین با رویکرد فرا ترکیب. پژوهشنامه‌ی مدیریت اجرایی، سال7، شماره14، صص 112-91. قاضی نوری، س.، الفت، ل. بامداد صوفی، ج. و احدی، و. (1399). بررسی زنجیره تأمین محصولات کشاورزی ارگانیک در ایران. مجله بین المللی مدیریت و توسعه کشاورزی، دوره 10، شماره 1، صص 85-71. کرمی، آ. و محمدی تمری، ز. (1396). شناسایی و اولویت‌بندی مخاطره‌های زنجیره تأمین در شرکت شهرک‌های کشاورزی استان مازندران. مجله اقتصاد کشاورزی، جلد11، شماره3، صص24-1. معصومی، س.، جمشیدی گیلانی، م. و اصغرپور، م.ح. (1399). شناسایی و تحلیل موانع ایجاد زنجیره تأمین صنایع مرتبط با حشرات خوراکی. علوم و فنون زنبور عسل ایران، دوره 11، شماره 21، صص 51-45. معصومی، س. و اصغرپور، م.ح. (1400). واکاوی شگنندگی زنجیره ارزش کسب و کارهای کشاورزی تا ارائه راهکارهایی برای چابکی آن: مورد مطالعه صنعت زنبورداری و محصولات زنبور عسل. کارآفرینی در کشاورزی، دوره 8، شماره 2، صص 16-1. ملکی مین‌باش زرگاه، م.، ورقانی، م.، و باقری قره‌باغ، ه. (1398). خلق مزیت رقابتی: واکاوی ابعاد مدیریت انسانی بر مدیریت تأمین زنجیره سبز، با نقش تعدیل‌گری نوجویی سبز در شرکت‌های صنعتی. پژوهشنامه مدیریت اجرایی، دوره11، شماره21، صص152-129. موسوی، م.، و خسروی‌پور، ب. (1398). بررسی دانش کشاورزان نسبت به کشاورزی ارگانیک(موردمطالعه سبزی‌کاران شهرستان باوی در استان خوزستان). علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، دوره21، شماره4، صص294-279. ملبوبی، م. ع. حببیب پور مهربان، ف. (1397). زیست‌‌فناوری کشاورزی و سلامت غذا. مجله پژوهش‌های راهبردی در علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دوره 3، شماره 1، صص 112-103. میرزایی، ع.، آزرم، ح.، نوشاد، م. و علیزاده، ب. (1400). شناسایی موانع و مسئله‌های زنجیره تأمین پایدار صنعت غذایی گوشت مرغ با استفاده از تئوری بنیانی. مهندسی بیوسیستم ایران، دوره 52، شماره 2، صص 285-271. ناظمی، ش.، و خریدار، ف. (1391). تأثیر ابعاد زنجیره‌ی تأمین یکپارچه بر توانمندی‌های رقابتی در صنایع غذایی و آشامیدنی مشهد. فصلنامه مطالعات مدیریت صنعتی. سال9 ، شماره25، صص26-1. نامداریان، ل. و نژاد فلاطوری مقدم، ط. (1390). ارزیابی عملکرد زنجیره تأمین با نگرش فرآیندی و استراتژیک با استفاده از منطق فازی. مدیریت صنعتی، دوره 3، شماره 6، صص 170-149. نصیرزاده، ع.م.، و رضایی، ش. (1397). ضرورت تجزیه و تحلیل محیطی (SWOT)واگذاری باشگاه‌های فوتبال ایران(مطالعه موردی: باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس). پژوهش‌های کاربردی در مدیریت ورزشی، سال7، شماره1، پیاپی25، صص 115-105. هاشمی‌نژاد، آ.، غنیان، م.، عبدشاهی، ع. و خسروی‌پور، ب. (1399). تدوین چارچوبی برای مدیریت ریسک زنجیره تأمین نان در راستای سیاست‌های کلی کشاورزی، فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، دوره 8، شماره 3، صص 480-452. یادآور، ح.، استعلاجی، ع.، علیزاده، ن. (1389). عوامل مؤثر بر گرایش به استفاده از آبیاری قطره ای با تأکید برخدمات آموزشی- ترویجی. مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه‌های انسانی، دوره 5، شماره 13، صص 158-145.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار