نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه زنجان، ایران

2 دانشیار گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران

3 دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی کرمانشاه، ایران

10.22092/jaear.2023.360695.1924

چکیده

نظام آموزش عالی به عنوان بارزترین نمود سرمایه‌گذاری نیروی انسانی، نقش اصلی در تربیت و تأمین منابع انسانی اثربخش را بر عهده دارد. بنابراین توسعه آموزش عالی به عنوان یکی از زیرساخت‌های توسعه هر کشور، از اهمیت فراوانی برخوردار است. در همین راستا توسعه آموزش عالی کشاورزی می‌تواند نقش مهمی در رشد کشاورزی ایفا نموده و دستیابی به توسعه همه‌جانبه و پایدار کشاورزی را تضمین نماید. هدف پژوهش حاضر، شناسایی مهم‌ترین راهکارهای بهبود آموزش عالی کشاورزی با استفاده از نظریه بنیانی بود. با توجه به مد نظر بودن رویکرد اکتشافی در شناسایی راهکارها از دیدمان کیفی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش صاحبنظران دانشگاهی، فارغ التحصیلان، کارآفرینان کشاورزی و مدیران جهاد کشاورزی بودند که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع داده با 32 نفر از آنان مصاحبه به عمل آمد. با تحلیل متن مصاحبه‌ها، طی کدگذاری باز تعداد 200 گزاره مفهومی در ارتباط با هدف تحقیق استخراج شد. این مفاهیم، طی کدگذاری محوری، در قالب 52 خرده مقوله و سپس طی کدگذاری انتخابی در 6 مقوله‌ی کلی دسته‌بندی شدند. طبق این دسته‌بندی مهم‌ترین ابعاد بهبود نظام آموزش عالی کشاورزی شامل ابعاد آموزشی-پژوهشی، زیربنایی، ساختاری (زیرساختی)، فردی-مهارتی (منابع انسانی)، اداری-مدیریتی (تشکیلاتی) و اقتصادی بودند. با توجّه به اهمیت ابعاد بهبود آموزش عالی کشاورزی، به منظور حصول نظام به اهداف کلان و چشم‌انداز خود، بایستی بازبینی و اصلاح در آن بر اساس شاخص‌هایی که دارای اهمیت و اولویت هستند مورد توجّه قرار گیرد. با توجه به نتایج به سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان پیشنهاد می‌گردد در جهت بهبود و تغییر نظام آموزشی به صورتی که فضای حاکم بر کلاس‌ها مشارکتی و همراه با همکاری باشد اقدام و محتوای کتاب‌ها به نحوی تنظیم گردد که ابعاد و شاخص‌های مهم شناسایی شده به عنوان یک راهبرد در نظام آموزش عالی کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Identifying and explaining the most important ways to improve agricultural higher education in Zanjan Agricultural College

نویسندگان [English]

  • fateme karimi etemad 1
  • jafar yaghobi 2
  • abdolhamid papzan 3

1 PhD S tudentDepartment of Extension, Communication and Rural Development, Faculty of Agriculture, University of Zanjan Zanjan, Iran

2 Associate Professor Department of Agricultural Extension, Communication and Rural Development, Faculty of Agriculture, University of Zanjan , Zanjan, Iran

3 Associate Professor Department of Extension and Agricultural Education, Faculty of Agriculture, Razi University of Kermanshah, Iran

چکیده [English]

The higher education system, as the most obvious manifestation of human resource investment, plays a key role in training and providing effective human resources. So The development of higher education is very important as one of the infrastructures of the development of any country. In this regard, the development of agricultural higher education can play an important role in the growth of agriculture and guarantee the achievement of comprehensive and sustainable development of agriculture. The main purpose of this research was to identify the most important and the pillars ways to improve agricultural higher education. Due to the exploratory approach, qualitative approach was used to identify the solutions. The statistical population of the research was university experts, graduates, agricultural entrepreneurs and managers of agricultural jihad, and 32 experts were interviewed using purposeful sampling until reaching the threshold of usefulness. Agriculture has been used in Zanjan province. By analyzing the text of the interviews, 200 conceptual propositions related to the purpose of the research were extracted during open coding.These concepts were classified in the form of 52 sub-categories during axial coding and then in 6 general categories during selective coding. According to this classification, the most important aspects of improving the agricultural higher education system include educational-research, infrastructure, structural (infrastructure), individual-skill (human resources), administrative-management (organizational) and economic aspects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agricultural Higher Education
  • Faculty of Agriculture
  • Infrastructure Development
  • Higher Education
  • Improving Agricultural Higher Education
  • آقاداود،  س.ر.، حاتمی، م.، و حکیمی ­نیا، ب.(1389). بررسی عوامل مؤثر بر نوآوری سازمانی در میان مدیران. مطالعه موردی مدیران ارشد مخابرات استان اصفهان. فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، سال چهارم، شماره11، صص 170-128.
  • آریان، ع.(1389). معرفی روش تحقیق کیفی نظریه مبنایی. کتاب ماه علوم اجتماعی. فروردین. شماره 25. صص 95-86.
  • ایمان، م.ت.، محمدیان، م.(1387). روش­ شناسی نظریه بنیادی. فصلنامه روش­ شناسی علوم انسانی. سال 14. شماره 56. صص 54-31.
  • اسلامی، ا.، عباسی، ع.، و بیژنی، م.(1395). ساز و کارهای توسعه مهارت­های تفکر انتقادی دانشجویان در نظام آموزش عالی کشاورزی. نشریه علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، دوره 12، شماره 2، صص 196-183.
  • برآبادی، س.ا.، ملک­محمدی، ا.، و اسدی، ع.(1388). تحلیل موانع آموزشی و اجتماعی-فرهنگی اشتغال فارغ­ التحصیلان کشاورزی. کار و جامعه، شماره 109، صص 100-92.
  • پورجاوید، س.، خسروی­ پور، ب.، و علی­ بیگی، ا.ح.(1399). الگوی چابکی سازمانی در آموزش عالی کشاورزی با رویکرد گرندد تئوری. فصلنامه علمی مطالعات بین ­رشته­ ای دانش راهبردی، سال یازدهم، شماره 42، بهار 1400.
  • پورجاوید، س.، خسروی­ پور، ب.، و علی­ بیگی، ا.ح.(1397). عامل­ های موثر در چابک ­سازی مدیریت آموزش عالی کشاورزی ایران. فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شماره 44، بهار1397، صص129-109.
  • تقی­ پور، م.، عباسی، ع.، و نعیمی، ا.(1395). ارزیابی کیفیت خدمات آموزشی در نظام آموزش عالی کشاورزی با استفاده از مدل کیفیت خدمات آموزشی(SERVQUAL)( مورد مطالعه: دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس). نشریه نامه آموزش عالی، سال نهم، شماره 36، زمستان 1395، ص 73.
  • تقی­ بیگی، م.، و برادران، م. و علی ­بیگی، ا.ح.(1399). بررسی وضعیت موجود آموزش عالی کشاورزی استان خوزستان از منظر رویکرد فراشناختی. نشریه علمی فناوری آموزش، جلد 14، شماره 4، پاییز 1399.
  • حاجی­ هاشمی، ز.، و موحدی، ر.(1395). آسیب­ شناسی آموزش کشاورزی در دانشگاه پیام ­نور شهرستان شهرضا. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره47-2، صص 941-929.
  • خسروی­ پور، ب.، برادران، م.، غنیان، م.، صفاری، ح.، و شبانی، ک.(1392). اولویت­بندی دیدگاه دانش­ آموختگان در خصوص مولفه­ های نظام آموزش عالی کشاورزی کارآفرین. فصلنامه کار و جامعه، شمار162، آبان1392، ص21.
  • خسروی­ پور، ب.(1387). واکاوی مولفه­ های موثر بر توسعه کارآفرینی در نظام آموزش علمی و کاربردی کشاورزی در ایران. رساله دکتری رشته ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، کرج.
  • خدابخشی، آ.، موحدمحمدی، ح.، و شعبانعلی ­فمی، ح.(1392). تحلیل مؤلفه­ های کیفیت الکترونیکی در آموزش عالی کشاورزی ایران. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 44، شماره 4، زمستان 1392، صص 707-693.
  • جانبلاغی، م.، رشیدپور، ل.، و رسولی­ آذر، س.(1399). تبیین عوامل موثر بر کارآفرینی فارغ ­التحصیلان کشاورزی. فصلنامه راهبرد توسعه، سال شانزدهم، شماره 3، صص 148-128.
  • جمشیدی­ فر، م.، خرمی، ش.، و راحلی، ح.(1389). بررسی عوامل مؤثر بر روحیۀ کارآفرینی دانشجویان دانشکده کشاورزی تبریز. پژوهش ­های ترویج و آموزش کشاورزی، 3(3)، صص 64-53.
  • زارعی، م.(1394). بررسی کارایی آموزش عالی کشاورزی(مطالعه موردی: دانشگاه بوعلی سینا). پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه بوعلی ­سینا، سال 1394.
  • زمانیان، ع.ر.، چاوشان، م.، و معتمدی، م.(1395). ارزیابی محتوای دوره ­­های آموزشی برگزار شده در مراکز ثابت آموزش فنی و حرفه ­ای خراسان جنوبی در سال 94. ماهنامه شباک، دوره 2، شماره12، صص36-15- اسفند 1395.
  • زمانی، غ.ح.، و لاری، م.ب.(1383). وضعیت اشتغال از دیدگاه دانش­ آموختگان کشاورزی جویای کار. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 2، شماره 2.
  • زمانی، غ.ح.، و آزادی، ح.(1381). انتخاب آگاهانه و تحصیل در رشته کشاورزی. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره 18، شماره 2، پیاپی، 36.
  • زارع، ح.، و محمدزاده، ر.ع.(1392). پیش­ بینی آگاهی فراشناختی و مؤلفه ­های آن بر اساس هدف ­های پیشرفت. دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 1(1)، صص 14-1.
  • رنجبر، ه.، حق­ دوست، ع.ا.، صلصالی، م.، خوشدل، ع.ر.، سلیمانی، م.ع. و بهرامی، ن.(1391). نمونه­ گیری در پژوهش­ های کیفی: راهنمایی برای شروع. مجله علمی-پژوهشی داتنشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران. سال 10. شماره 3. شماره مسلسل 39. صص 250- 238.
  • رستمی، ف.، و علی­ آبادی، و.(1393). تأثیر راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی در پیش ­بینی انگیزه­ی پیشرفت تحصیلی دانشجویان کشاورزی. نشریه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، پاییز 1393، شماره 30.
  • دانایی­ فرد، ح.، الوانی، س.م.، و آذر، ع.(1384). روش­ شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع. تهران، انتشارات صفار.
  • سوختانلو، م.(1396). تحلیل اثربخشی نظام آموزش عالی کشاورزی بر پرورش قابلیت ­های کارآفرینی از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی کشاورزی(مورد مطالعه، دانشگاه محقق اردبیلی). راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی، سال سوم، شماره 6، صص44-34،  سال 1396.
  • سارانی، و.ا.، حجازی، ی.، حسینی، س.م.، و رضوانفر، ا.(1394). بررسی رابطه بین سبک رهبری تحول ­آفرین با بهبود کیفیت آموزش عالی کشاورزی(مورد مطالعه: پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران). فصلنامه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، سال46، شماره2، 1394، صص 265-255.
  • سواری ­ممبینی، آ.(1398). راهکارهای توسعه آموزش عالی کشاورزی از دیدگاه دانشجویان دوره ­های تحصیلات تکمیلی(مطالعه موردی: دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان). فصلنامه علمی رویکردهای پژوهشی کارآفرینانه در کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، شماره 6، صص48-31، تابستان 1398.
  • سلیمی، ق.، محمدی، م.، و نثار، ز.(1396). واکاوی تجارب اعضای هیات علمی در ارتباط با شایستگی­ ها و پویایی­ های تدریس و پژوهش در فرآیند بین ­المللی شدن آموزش عالی: پژوهش کیفی. نشریه تدریس پژوهی، دوره 5، شماره 2، صص133-109، تابستان 1396.
  • شیری، ن.ا.، میرک­ زاده، ع.ا.، و زرافشانی، ک.(1394). الگوی مفهومی ترویج کارآفرینی در بین دانشجویان نظام آموزش عالی کشاورزی. نشریه کارآفرینی در کشاورزی، 1(4)، صص 68-49.
  • شریف­زاده، ا.، عبدالله­ زاده، غ.ح.، و شریفی، م.(1392). عامل­ های تاثیرگذار بر کارآفرینی دانشگاهی در آموزش عالی کشاورزی. فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شماره25، تابستان1392، ص72.
  • شهبازی، ا.، و علی­ بیگی، ا.ح.(1385). واکاوی شایستگی­ های دانش­ آموختگان کشاورزی برای ورود به بازار کار در کشاورزی. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 2، شماره 1.
  • علیزاده، ن.، صدیقی، ح.، پزشکی­ راد، غ.ر.، و فراست­ خواه، م.(1393)­. تحلیل سازو کارهای تحول­ آفرینی آموزشی در نظام آموزش عالی کشاورزی ایران. فصلنامه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی(علوم کشاورزی ایران)، دوره 46، شماره 1، صص 53-43، سال 1393.
  • عبدالله­ زاده، غ.ح.، بارانی، ح.، باقری، ع.ر.، نجفی­ نژاد، ع. و سلطانی، ا.(1395). مهم­ترین مسائل آموزش عالی کشاورزی و منابع طبیعی در ایران. نشریه نامه آموزش عالی، سال نهم، شماره 36، زمستان 1395، ص51.
  • عباسی، ع.، و حجازی، ی.(1389). نقش رهبری، فرهنگ سازمانی در ارتقای عملکرد دانشکده­ های کشاورزی ایران(ایجاد دانشکده کشاورزی یاددگیرنده). پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، تابستان 1389، شماره 2.
  • صادقی، ز.، و محتشمی، ر.(1389). نقش فراشناخت در فرآیند یادگیری. راهبردهای آموزش در علوم پژشکی، جلد3، شماره 4، صص 148-143.
  • صفا، ل.، ایروانی، ه.، و شعبانعلی فمی، ح.(1387). تحلیل دیدگاه دانشجویان نسبت به مولفه ­های موثر در تبیین کیفیت آموزش کشاورزی. مجله کشاورزی، (2)10، صص 91-83.
  • کشاورزی، م.، یارمحمدیان، م.ح.، و نادی، م.ع.(1397). محتوای برنامه درسی مبتنی بر آینده پژوهی در آموزش عالی ایران: پژوهش کیفی. دوفصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، سال 8، شماره 16، صص 139-119.
  • فلاح­ حقیقی، ن.، میرترابی، م.ا.، و بیژنی، م.(1399). چالش ­های راه­اندازی شرکت­ های دانش­ بنیان کشاورزی با استفاده از تحلیل  SWOT  مورد مطالعه سازمان پژوهش ­های علمی و صنعتی در ایران. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 16، شماره 1، صص56-41، تابستان 1399.
  • قاسمی، ج.، اسدی، ع.، و حسینی ­نیا، غ.ح.(2009/1388). بررسی عوامل تأثیرگذار در ایجاد روحیه کارآفرینی دانشجویان تحصیلات تکمیلی پردیس کشاورزی و منابع طبیغی دانشگاه تهران. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره40-2، شماره2، صص 79-71.
  • مقدس ­فریمانی، ش.، و زمانی، غ.ح.(1385). رهیافت آموزشی گزیداری برای دوره کارشناسی کشاورزی. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی، سال3، شماره1، صص26-11.
  • محمدیان­ ماسوله، ف. و زمانی، غ.ح.(1392). راهکارهای بهبود نظام آموزش عالی کشاورزی در راستای آمادگی دانش آموختگان برای ورود به بازار کار. اولین همایش ملی الکترونیکی کشاورزی و منابع طبیعی پایدار – 1392.
  • محسن­ پورکبریا، ح.، فتحی واجارگاه، ک.، عارفی، م.، و خراسانی، ا.(1396). تبیین پیامدهای ارتقای برنامه ­ریزی درسی در دانشگاه­ها و مؤسسات آموزش عالی ایران. پژوهش­ در برنامه ­ریزی درسی، جلد 14، شماره 2، 28(پیاپی 55)، صص 66-52.
  • یعقوبی، ج.(1389). بررسی عوامل بازدارنده کارآفرینی در آموزش عالی کشاورزی و ارائه سازوکارهایی برای تقویت آن. توسعه کارآفرینی، سال دوم، شماره هشتم، صص 139-121، تابستان 1389.
  • Adeyi, A. O., Apansile, E. K., Okere, W., & Okafor, L. I. (2018). Training and
    Development and Organisational Performance: Standpoint from Private Tertiary Institutions in Nigeria. Journal of Economics, Management and Trade, 1-10.
  • Alizadeh, N; Sadighi, H; Pezeshki Rad, R; & Alipur, H. (2016). Analysis of effective components of educational transformation in agricultural higher education system in Iran. IJAMAD, 6 (2), 193-203.
  • Ahanchain, M.H.; Jaafarian Rad, M. J. Fakoor, M. and Zohoor, V.(2009). Quality evaluation of courses held in Jihad-Agriculture Higher Education Centers at Khorasan Razavi Province based on CIIP model. Quarterly journal of research in agricultural education management, 10: 54- 63.
  • Aldrich, H.E. (2004). The pervasive of Family on Entrepreneurship:towarda family Embeddedness prespective. Jornal of Business Venturing.
  • Bennet, P., Bergan, S., Cassar, D., Hamilton, M., Soinila, M., Sursock, A., Trumnic, S. U., & Williams, P. (2010). Quality assurance in transnational higher education. Lifelong Learning Program of the European Union, Workshop Report 2. Retrieved from: ttp://www.enqa.eu/pubs.lasso.
  • Bautista, I. (2016). Generic competences acquisition through classroom activities in firstyear agricultural engineering students. International Journal of Educational.
  • Barro, R. J. & Lee, J.-W. (2013). A new data set of educational attainment in the world, 1950–2010. Journal of Development Economics, 104, 184–198.
  • Boccanfuso, D.; Larouche, A. & Trandafir. (2015). Quality of higher education and the labor market in developing countries: Evidence from an education reform in Senegal, Journal of World Development, 74, 412–424.
  • Cliatt, Katherin. H. (2001). Effective core pesign and Assesment For Entreprenurship
    Business Education Forum.
  • Chambers,R. (2002). Human capital for Entrepreneurship in higher education, London.
  • Dulawat, S. M., & Rai, S. R. (2005, Jan 8-10). Satisfaction level of students as a tool
    for performance measurement. Indore International Seminar on Strategic Role of
    HRM in new millennium, IPS Academy.
  • Fitriani, S. and Muljono2, H. (2019). Beyond good governance: an ultimate key success for higher education quality. Journal of Education, Teaching and Learning, 4(1), 210-216.
  • Fetherston, B., & Kelly, R. (2007). Conflict resolution and transformative pedagogy: a grounded theory research project on learning in higher education. Journal of Transformative Education, 261-285.
  • Hodges, D., & Burchell, N. (2003). Business graduate competencies: Employers’ views
    on importance and performance. Asia-Pacific Journal of Cooperative Education, 4(2), 16-22.
  • Kumar, N. (2016). Finding a plausible option for revitalising agricultural higher education in
    India: a systematic review. Journal of Higher Education Policy and Management, 38(6),
    676-689. [DOI: 10.1080/1360080X.2016.1211978].
  • Liu, X., Zhou, J., Xue, Y., & Qian, S. (2019). Analysis of property management ecological behavior in China based on the grounded theory: the influencing factors and the behavior model. Journal of Cleaner Production.
  • Monolescu, D., Schifter C., Greenwood, L.(2004). The Distance Education Evolution:
    Issues and Case Studies, Information Science Publishing; 7 (2): 151-154.
  • Mojarradi, G. & Karamidehkordi, E. (2016). Factors influencing practical training quality in Iranian agricultural higher education. Journal of Higher Education Policy and Management, 38 (2), 11-23.
  • Movahedi, R.; Akbari, R. and Yaghoubi-Farani, A. (2010). Solutions for improving agricultural
    graduates' employment status (case of Bu Ali Sina University). Journal of agricultural extension and education researches, 3 (4): 85-98.
  • Namdar, M., Pezeshki Rad, G. and Sedighi, H.(2018). Application of Grounded Theory in Sustainable Environmental Behaviors of Farmers: an Exploratory Analyses. Iranian Journal of Agricultural Economics and Development, 48(4), 597-609.
  • Pezeshki Rad, G. and Mohtasham, H. (2003). Internal evaluation a proper approach for quality in agricultural higher education. Quarterly journal of research and planning in higher education, 29:27-45.
  • Safa, L. and Shaban Ali-Fami, H. (2008). Viewpoints of agricultural students about quality of agricultural practical trainings in Agricultural And Natural Resource Pardis Of Tehran University.agricultural. journal of Abu-Reyhan Pardis, 10 (1):87-100.
  • Saadatmand, Z. (2006). Quality of education status in a context of scientific development and software movement.
  • Yaghoubi, N. M., Kazemi, M., RahatDahmardeh, M. & Arhami, F. (2011). "Organizational Agility: A Way to Import the Advantageous Aspects of Competitive Market (An AnalyticalComparative Approach on Agility Models) ". Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 2 (12): 766-783.
  • World Bank (2007). Enhancing Agricultural Innovation: How to go beyond the strengthening of research systems. Washington DC, USA: World Bank. 157p.