نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• موسی اعظمی ¹
• کاروان شانازی ²
• شاهو دشتی ³

¹ استاد

² گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان

³ گروه ترویج و آموزش کشاورزی/ دانشکده کشاورزی/ دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

حکمرانی آب به عنوان راهکاری موثر در پاسخ به کمبود منابع آب کشاورزی و مدیریت بهینه آن‌ها شناخته می‌شود. لذا شناسایی و ارزیابی شاخص‌ها و نیز سازوکارهای اولویت‌دار برای تحقق آن اهمیت دارد. با این آگاهی، این پژوهش به ارزیابی تحقق پذیری شاخص‌های حکمرانی شایسته منابع آب کشاورزی در تشکل‌های آب‌بران شهرستان کامیاران، استان کردستان پرداخته است. این تحقیق از نوع بررسی‌های توصیفی-تحلیلی بوده که به روش پیمایشی انجام شده است. افزون بر مرور و مطالعه عمیق اسنادی و کتابخانه‌ای، داده‌های موردنیاز با استفاده از روش میدانی و ابزار پرسشنامه در سال1400گرد‌آوری شده است. جامعه آماری پژوهش شامل220 نفر بهره‌بردار آب در هشت روستای تحت پایاب سدهای زیویه و آمیراباد-رمشت در شهرستان کامیاران بوده که به صورت سرشماری انتخاب شدند. روایی شکلی ابزار تحقیق توسط متخصصان موضوعی در دانشگاه انجام گرفت و محاسبه پایایی آن نیز با ضریب تتای ترتیبی (85/0-72/0θ=) تأیید شد. برای پردازش داده‌ها از نرم افزار‌های SPSS25 و Lisrel8.8 استفاده شده است. یافته‌ها نشان داد وضعیت حکمرانی شایسته تشکل‌ها به ترتیب در سطح ضعیف (72/47 درصد) و متوسط (27/37درصد) است. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که میانگین ابعاد پایایی مالی و استقلال، مشارکت، عدالت و شفافیت بالاتر از متوسط جامعه بوده ولی در دیگر ابعاد پایین‌تر است. با در نظر گرفتن سطح معنی‌داری حکمرانی منابع آب کشاورزان از نظر مؤلفه‌های پایایی مالی، مشارکت، عدالت، قابل قبول بوده، اما از نظر کفایت و قابلیت ‌اعتماد، کارآیی و اثربخشی، و مسئولیت‌پذیری ضعیف گزارش شده است. ضریب همبستگی رابطه معنی‌دار بین متغیرهای تعداد شرکت در نشست‌های عمومی و پیشینه شغل اصلی با متغیر سطح حکمرانی شایسته تشکل‌ها را تائید می‌کند.

کلیدواژه‌ها

• توسعه کشاورزی
• منابع آب کشاورزی
• حکمرانی آب
• تشکل‌‌های کشاورزی

موضوعات

• آموزش کشاورزی

عنوان مقاله [English]

Realization of good governance indicators of agricultural water resources in the water- user organizations of the Kamyaran water-plain of Kurdistan

نویسندگان [English]

• Karwan Shanazi ²
• Shahoo Dashti ³

² Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamedan

³ Agricultural extension and education/ faculty of agriculture/ Bu-Ali Sina university

چکیده [English]

Water governance is known as an effective solution to limitation of agricultural water resources and its optimal management. Therefore, it is very important to identify and evaluate the indicators as well as the priority mechanisms for its realization.with this knowledge, this research has evaluated the feasibility of good governance indicators of agricultural water resources in the water-user organizations of Kamyaran county.This research is a type of descriptive-analytical research that was conducted by survey method. In addition to in-depth library studies, the required data was collected using the field method and questionnaire tool in 2021.The statistical population included 220 water users in eight villages who were selected by census. The validity of questionnire was examined by subject experts in university and its reliability calculation was confirmed by Ordinal theta coefficient (θ=0.72-0.85). The findings revealed the state of good governance of the organizations at a weak (47.72%) and moderate (37.27%) respectively. The comparison of the averages showed that its dimensions of financial reliability and independence, participation, justice and transparency was higher than the average of the society,but it was lower in other dimensions. Considering the significant level of farmers' governance of water resources in terms of components of financial reliability, participation, justice, it is acceptable,but in terms of adequacy and reliability, efficiency and effectiveness, and accountability, it is reported to be weak.The correlation coefficient confirm significant relationship between the variables of the number of participants in public meetings,and the main job history with the variable of the good governance level of organizations.

کلیدواژه‌ها [English]

• Agricultural development
• agricultural water resources
• water governance
• agricultural organization