مدل افرازش کیفیت خدمات شبکه آموزش کشاورزی (شاک) از دیدگاه فراگیران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، مشهد، ایران

2 استادیار، موسسه آموزش و ترویج کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 دانشیار، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

10.22092/jaear.2023.361895.1938

چکیده

شبکه آموزش کشاورزی (شاک)، یک شبکه آموزشی مبتنی بر وب زیرنظر راهبری مؤسسه آموزش و ترویج کشاورزی است که با هدف افرازش دانش و مهارت‌ها و رفتار مطلوب کاربران بخش کشاورزی ایجاد شده است. متغیرهای پرشمار موثر در یادگیری الکترونیکی، لزوم توجه به کیفیت خدمات آموزشی در این سامانه را ضروری می‌سازد. بر این مبنا، هدف کلی این تحقیق پیمایشی که به روش میدانی انجام شد، تحلیل مولفه‌های مدل افرازش کیفیت خدمات شبکه آموزش کشاورزی (شاک) از دیدگاه فراگیران در سال 1401 بود. جامعه آماری آن شامل فراگیران این شبکه (19310 نفر) بود و حجم نمونه بنابر فرمول کوکران، 388 تن برآورد شد که با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای با انتساب متناسب گزیده شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ محقق‌ساخت بود که روایی آن با نظرخواهی از متخصصان (روایی شکلی) و روایی سازه‌ای (AVE≥0.96) و پایایی آن با تتای ترتیبی (θ≥0.93) و پایایی ترکیبی (CR≥0.87) تایید شد. پردازش داده‌ها در بخش توصیفی با SPSSWin22 و برازش مدل تحقیق توسط نرم‌افزار LISREL انجام شد. رتبه‌بندی کلی مولفه‌های کیفیت خدمات شاک نشان داد که از دیدگاه فراگیران، مولفه‌های «آموزشگر» و «محتوا» در بالاترین و «برنامه‌ریزی و اجرا» و «زیرساختی - پشتیبانی» در پایین‌ترین رتبه‌ها قرار گرفتند. تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل کیفیت خدمات شبکه آموزش کشاورزی دارای شش مولفه اصلی زیرساختی - پشتیبانی، برنامه‌ریزی و اجرا، محتوا، آموزشگر، فراگیر و پی‌آمدها بود. بر این مبنا، به‌منظور بهبود کیفیت خدمات شاک پیشنهادهایی در زمینه بهبود اطلاع‌رسانی دوره‌ها، ارتقاء سامانه، برنامه‌ریزی، تناسب دوره‌ها با نیازهای فراگیران، جدید و به‌روز بودن محتوای دوره‌ها، بهبود مهارت‌های تدریس آموزشگران و ایجاد انگیزه در فراگیران ارائه شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Model of Enhansing the Quality of Agricultural Education Network (SHAK) as Perceived by Learners

نویسندگان [English]

  • Reihaneh Shagholi 1
  • javad ghasemi 2
  • hosein nouri 3
  • ahmad sadeghi 2
1 Assistant Professor, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO) , Mashhad, Iran Po Box :19395-1113
2 Assistant Professor, Agricultural Education and Extension Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
3 Associated Professor, Iranian Research Institute of Plant Protection (IRIPP), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]

Agricultural Education Network is the educational network based on the website of the Institute of Agricultural Education and Extension, to improve the level of knowledge and job skills and professional behavior of agricultural stakeholders. The multiplicity of effective factors and variables in e-learning makes it necessary to pay attention to the quality of educational services in this system. Accordingly, the main purpose of this survey research was to analyzing components of service quality model of agricultural education network (SHAK) as perceived by learners. Statistical population of the study consisted of learners (N= 19310), out of whom 388 people determined as sample using Cochran's formula and stratified random sampling. Data were collected through a questionnaire; validity of questionnaire was approved by a panel of experts and construct validity (AVE≥0.96). Reliability of the questionnaire was approved by calculating the Ordinal Theta (θ≥0.93) and composite reliability (CR≥0.87). The collected data were analyzed by SPSSwin22 and LISREL software. The overall ranking of the SHAK service quality components showed that from the point of view of learners, the "educator" and "content" components were in the highest ranks and "planning and implementation" and "infrastructure - support" components were in the lowest ranks. Additionally, the results of the confirmatory factors analysis illustrated that the service quality model of the agricultural education network has six main components including: infrastructural-support, planning and implementation, content, educator, learners and results. Accordingly, it is recommended to improve the SHAK service quality through: improving the notification of courses, system upgrade, planning, adapt courses to the needs of the learners, updating the content, improving teaching skills and motivating learners.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Elearning
  • Quality of Educational Services
  • Agricultural Education Network (SHAK)
  • Agricultural Extension and Education

مراجع

بختیاری همدانی، ف. (1399). جایگاه آموزش ‌الکترونیکی در ترویج‌ کشاورزی، هشتمین کنگره ملی علوم ترویج و آموزش کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست پایدار، 6 و 7 آبانماه 1399، تهران، موسسه آموزش و ترویج کشاورزی. ترک‌زاده، ج.، آهنگری، م.، محمدی، م.، مرزوقی، ر. و هاشمی، س. (1398). بررسی مؤلفه‌های ارزیابی اثربخشی درونی دوره‌های آموزش الکترونیکی دانشگاهی، فصلنامه علمی پژوهشی آموزش عالی ایران، 11(1)، 125-159. چم‌آسمانی، م. و احتشام، ز. (1400). تدوین الگوی مفهومی عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش مجازی دانشگاه و ارزیابی کیفیت آن در دوران همه‌گیری کرونا، دانشنامه تحول دیجیتال، 2(1)، 71-89. حبیبی، ا. و کلاهی، ب. (1401). مدل‌یابی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی (آموزش کاربردی نرم‌افزار LISREL)، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ دوم. خدابخشی، ا.، موحد محمدی، ح. و شعبانعلی فمی، ح. (1392). تحلیل مؤلفههای کیفیت آموزشهای الکترونیکی در آموزش عالی کشاورزی ایران، تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 44(4): 693-707. خسروی، م. (1397). طراحی و اعتباریابی الگوی کیفیت خدمات آموزشی در موسسه‌ها و دانشگاه‌های مجازی ایران. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 12(42): 191-173. خسروی‌پور، ب. و تیموری کوهسار، ز. (1396). تحلیل آموزش کشاورزی الکترونیک: یادگیری به شیوه مجازی از راه دور، دوماهنامه پژوهش در هنر و علوم انسانی، 2(3)، 9-22. رضازاده، ا.، حسینی‌نسب، س.، سرمدی، م. و فرج‌الهی، م. (1397). ارزیابی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش در محیط‌های یادگیری الکترونیکی با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، آموزش و ارزشیابی (علوم تربیتی)، 11(41)، 134-115. رعیتی، ه. و ملائی، م. (1400). ارزیابی کیفیت آموزش مجازی درس تربیت بدنی در دوران شیوع ویروس کرونا، مطالعات مدیریت ورزشی، 13(70)، 260-301. سعدی، ح.، میرزایی، خ.، موحدی، ر. و سامیان، م. (1395). موانع توسعه آموزش الکترونیکی در دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان، فصلنامه پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی، 10(4)، 13-25. شاقلی، ر. (1401). دستورالعمل فنی برگزاری آموزش مجازی کشاورزی شبکه آموزش کشاورزی (شاک)، تهران: نشر آموزش کشاورزی، چاپ اول. شاهحسینی، م.ع.، نارنجی ثانی، ف.، عبادی، ر. و رودباری، ح. (1394). ارزیابی کیفیت خدمات نظام یاددهی - یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی، تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی (کتابداری)، 49(2)، 277-303. شمس نصرتی، و. و معظمی، م. (1401). بررسی اثر کیفیت آموزش بر سیستم آموزش مجازی مؤسسات آموزش عالی، مطالعات مدیریت و رهبری در سازمان‌های آموزشی، 2(3)، 15-29. عباسی کسانی، ح. و شمس مورکانی، غ. (1397). سنتز پژوهی عوامل کلیدی موفقیت یادگیری الکترونیکی: ارائه یک الگو، نشریه علمی فناوری آموزش، 13(1)، 25-39. علیپور، ن.، نوروزی، د. و نوریان، م. (1400). طراحی الگوی مولفههای موثر بر کیفیت محیطهای یادگیری الکترونیکی، فناوری آموزش (فناوری و آموزش)، 15(3)، 503-518. فیلی، ا.، جباری، ا.، صفایی، م. و ثابت، ع. (1400). شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر ارتقا کیفیت آموزش مجازی در بحران کووید-۱۹ با استفاده از تکنیک DANP، اطلاع‌رسانی پزشکی نوین، 7(1)، ۲۸-۱۹. کاکایی، ف. و حکیمزاده، ر. (1395). ارزیابی کیفیت برنامه آموزش الکترونیکی دوره کارشناسی ارشد مهندسی فن‌آوری اطلاعات دانشگاه شیراز، فصلنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 6(3)، 85-110. کرمی دهکردی، ا.، غلامی، ح.، شریفی مقدم، م.، قاسمی، ج.، جعفری، ا.، موسوی، س.ک. و طهماسبی، م. (1400). دستورالعمل فنی برنامه‌ریزی چندسطحی آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی، تهران، نشر آموزش کشاورزی، چاپ اول. کشمیری، ف. و حیدری، ع. (1401). مروری بر مولفه‌های طراحی آموزشی یک فرایند تعاملی در بستر آموزش مجازی، افق توسعه آموزشی علوم پزشکی، 13(1)، 69-86. منتظر، غ. و گشول دره‌سیبی، ط. (1399). یادگیری الکترونیکی: روایت دگردیسی فناورانه در عرصه آموزش، سیاست علم و فناوری، 13(1)، 15-36. منتظر، غ.، گشول دره‌سیبی، ط. و عباسی، م.ح. (1401). شناسایی پیش‌رانهای فنّاورانۀ یادگیری الکترونیکی و تحلیل آن در آموزش عالی ایران (با تأ کید بر آموزش مهندسی)، فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 24(95)، 27-56. مهرعلی‌زاده، ی.، بلوهزچی، ع. و الهام‌پور، ح. (1394). وضعیت کیفیت خدمات آموزشی دوره‌های تحصیلات تکمیلی: مطالعه تطبیقی بین دو دانشگاه قدیم و جدید، آموزش عالی ایران، ۷(۲)، 1-24. نصیری، ف.، قنبری، س.، اردلان، م. و کریمی، ا. (1394). تأثیر کیفیت آموزش و خدمات آن بر تحلیل‌رفتگی آموزشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 21(3)، 71-95. نوبخت، م.، غلامی، ح.، عمادزاده، ع. و سرگزی، س. (1395). بررسی کیفیت دوره آموزش الکترونیکی رشته آموزش پزشکی بر اساس معیارهای آموزش الکترونیکی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد، 11(4)، ۲۸۷-۳۰۰. همتی‌نژاد، ز. و همتی‌نژاد، م. (1393). ارزیابی کیفیت خدمات آموزشی تربیت بدنی و دانشکده علوم ورزشی دانشگاه گیلان بر اساس مدلSERVQUAL ، مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش، 1(3)، 28-11.
Aali, M., Narenji Thani, F., Keramati, M.R., & Garavand. A. (2020). A Model for Effectiveness of E-learning at University, Journal of Information Technology Management, 12(4), 121-140. Agarwal, H., & Kumar, A. (2013). E-learning For Agriculture Education in India, International Journal of Research in Engineering and Technology, 12(2), 101-104. Al-Harbi, K.A.S. (2011). E-Learning in the Saudi tertiary education: Potential and challenges, Applied Computing and Informatics, 9(1), 31-46. Arguelles, M., & Batalla-Busquets, J. (2016). Perceived service quality and student loyalty in an online university, International Review of Research in Open and Distributed Learning, 17(4), 264-279. Balakrishnan, R., Wason, M., Padaria, R.N., Singh, P., & Varghese, E. (2014). An analysis of constraints in E-learning and strategies for promoting E-learning among farmers, Economic Affairs, 59, 727-734. Cervero, A., Castro-Lopez, A., Alvarez-Blanco, L., Esteban, M., & Bernardo. A. (2020). Evaluation of educational quality performance on virtual campuses using fuzzy inference systems, PLOS ONE, 15(5). https://doi.org/10.1371/journal.pone.0232802. Chaudhary, S., & Dey, A.K. (2021). Influence of student-perceived service quality on sustainability practices of university and student satisfaction, Quality Assurance in Education: An International Perspective, 29(1), 29-40. Chiu, C.C., Shu, M.H., & Huang, J.C. (2015). Using Multimedia E-SERVQUAL to Measure E-learning Quality and Repurchasing Intention: Taiwan Knowledge Bank Case, Journal of East Eurasia inter-regional business administration, 14, 49-61. FAO. (2023). FAO eLearning Academy, About the Academy, Available at: https://elearning.fao.org/mod/page/view.php?id=4534. Gibson, A. (2010). Measuring business student satisfaction: A review and summary of the major predictors, Journal of Higher Education Policy and Management, 32(3), 251-259. Hall, T., Connolly, C., Grádaigh, S.Ó., Burden, K., Kearney, M., Schuck, S., & Kosmas, P. (2020). Education in precarious times: A comparative study across six countries to identify design priorities for mobile learning in a pandemic. Information and Learning Sciences, 121(5, 6), 433-442. Malanga, A.C.M., Bernardes, R.C. Borini, F.M. Pereira. R.M., & Rossetto, D.E. (2022). Towards integrating quality in theoretical models of acceptance: an extended proposed model applied to e-learning services, British Journal of Educational Technology, 53, 8-22. Omar AL-Momani, M., & Mahmoud Rababa. E. (2022). Mixed Education and Quality Standard in the University Teaching: A Theoretical Study Indonesian, Journal of Educational Research and Technology, 2(3), 155-174. Pham, L., Limbu, Y.B., Bui, T.K., Nguyen. H.T., & Pham. H.T. (2019). Does e-learning service quality influence e-learning student satisfaction and loyalty? Evidence from Vietnam. International Journal of Educational Technology in Higher Education, 16(7). https://doi.org/10.1186/s41239-019-0136-3. Sanga, C., Mlozi, M., Haug, R., & Tumbo, S. (2016). Mobile learning bridging the gap in agricultural extension service delivery: Experiences from Sokoine University of Agriculture, Tanzania, International Journal of Education and Development using Information and Communication Technology (IJEDICT), 12(3), 108-127. Sardar, Z., & Thomas, J.H. (2017). Rethinking Reform in Higher Education: From Islamization to Integration of Knowledge. International Institute of Islamic Thought, Cambridge. Sfenrianto, S., Tantrisna, E., Akbar, H., & Wahyudi, M. (2018). E-learning Effectiveness Analysis in Developing Countries: East Nusa Tenggara, Indonesia Perspective, Bulletin of Electrical Engineering and Informatics, 7(3), 417-424. Theresiawati, T., Seta, H.B., Hidayanto, A.N., & Abidin. Z. (2020). Variables affecting e-learning ser-vices quality in Indonesian higher education: Students’ perspectives, Journal of Information Technology Education: Research, 19, 259-286. Vlasceanu, L., Gru¨nberg, L., & Parlea, D. (2004). Quality Assurance and Accreditation: A Glossary of Basic Terms and Definitions (Bucharest, UNESCOCEPES) Papers on Higher Education. UNESCO – CEPES, Bucharest 2004. Zammel, I.B., Najar, T., & Belghith, A. (2018). Determinants of E-learning Effectiveness: The Case of Tunisian Virtual School of Post Office, In International Conference on Digital Economy, Digital Economy. Emerging Technologies and Business Innovation: Third International Conference, ICDEc 2018, Brest, France, May 3-5, 2018, pp: 165-172.  

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار