نویسنده

• ایرج ملکمحمدی

استاددانشکده ترویج، اقتصاد و توسعه کشاورزی ، دانشگاه تهران

چکیده

شناخت و آگاهی از پدیده های جهان هستی یکی از شیوه های کسب دانش است که از دیدگاه ماهیت شناسی، از راه تحقیق با دیدمان کیفی فراهم می شود. استفاده از دیدمان کیفی در تحقیق، باید ها و نباید های ویژه ای دارد که متضمن شناخت درست، آگاهی درست و ارزش درست معرفت به دست آمده هستند و با توجه به آن ها می توان دست آورد های ارزشمند و قابل اتکایی را در دنیای علم و فنآوری فراهم کرد. تحقیق با دیدمان کیفی به شرط تشخیص و انجام درست روش تحقیق مورد نیاز، از جمله نظریه پایه ور (بنیانی)، از ارزش بالایی برخوردارست و یافته های آن می توانند پایه ی استواری برای مرحله تکمیلی تحقیق یعنی تحقیق با دیدمان کمّی فراهم کنند. نارسایی در روش های شناخت شناسی، بود شناسی، روش شناسی و روش ها، یا استفاده نادرست و نابه جا از آن ها سبب دست آورد هایی نا معتبر و نا موجه هستند. یکی از این روش های شناخت روش نظریه پایه ور است که هم نارسایی در روش و هم نادرستی در استفاده از آن سبب نگارش این نگاشته برای آگاهی محققانی شد که از روش نظریه پایه وردر تحقیق کیفی استفاده می کنند. بررسی مقاله های تحقیقات کیفی پرشماری که در آن ها از روش نظریه پایه ور، به شکلی که تا کنون در منبع های مربوط به آن آمده و استخراج نارسایی های این مقاله ها، سبب شد تا با رویکردی فرگشتی (تحولی) و تفسیر گری یا سفرنگ گری انتقادی، متون تخصصی نظریه پایه ور بررسی شوند و با روش تحلیلی در نتیجه، ده مورد راهکارهای تکمیلی برای رفع نارسایی ها و بهینه سازی این روش نظریه ای (که به شکل تجربی نیز در اصلاح مقاله های مزبور تجربه شده اند) معرفی شوند. این نارسایی ها که تا کنون به هیچ یک از آن ها به هر سببی، در ادبیات این نظریه حتی اشاره هم نشده عبارتند از: معرفی دقیق خبرگان و صاحب نظران موضوعی، موقعیت استفاده از خبرگان و صاحب نظران، مناسبت روش و ابزار داده گیری، استفاده از توافق سنجی خبرگانی، نشان (کد) گذاری متناسب با ویراست روش نظریه پایه ور، شیوه ی درست پردازش داده ها، دست یابی به آستانه ی سودمندی، تدوین مدل نظری، همگانشی (اجماع) کردن یافته نهایی تحقیق، و ساخت نظریه. بررسی مقاله های نگاشته با روش نظریه پایه ور نشان می دهد که نماد گذاری ها همگی به روش ویراست فراگشته ی این نظریه به ترتیب؛ باز، محوری و انتخابی بوده اند در حالی که همه ی نگارندگان مقاله های مزبور با استناد به گلیسر و استراوس که پدیدآورندگان ویراست سنتی هستند از این روش استفاده کرده اند. از این رو به نظر می رسد که آگاهی کافی از شرایط استفاده از این روش و شیوه های نماد گذاری مناسب هر یک از ویراست های آن به درستی وجود ندارد که در نتیجه هم از ویراست قدیمی برای تحقیق استفاده می شود و هم شیوه ی نماد گذاری داده ها به روز (مطابق ویراست ساختارمند) نیست. به همین سبب نتیجه گیری از این مقاله ی تحلیلی به شکل گام نمای 19 مرحله ای فرگشت (تکاملی) نظریه پایه ور(نگاره 3)، تا رسیدن به مرحله ی تحقیق کمّی فراهم شد تا در نتیجه، نظریه ای که استخراج می شود اعتبار لازم را داشته باشد و بر پایه آن فرضیه و نظریه علمی برای آزمون آماری ساخته شود تا پس از آزمون و تایید قانون علمی در موضوع تحقیق تولید شود.

کلیدواژه‌ها

• نظریه پایه ور(بنیانی)
• کد گذاری
• نماد گذاری
• تولید نظریه
• آستانه سودمندی

موضوعات

• آموزش کشاورزی

عنوان مقاله [English]

Grounded Theory Evolution, Failures Abolition and Optimization

نویسنده [English]

• Iraj Malek Mohammadi

Professor of Extension, Economics and Agricultural Development, University of Tehran

چکیده [English]

Gaining cognition and awareness from the world is one of the procedures of acquiring knowledge from the essentialism viewpoints applying qualitative research. There are considerable numbers of specific do’s and don’ts (regulations) applying qualitative research paradigm to secure appropriate knowledge, awareness and values of cognition. Conducting qualitative research under the stipulation of detection and application of appropriate research method, including grounded theory (GT), with highly valuable findings can provide stable basis for the quantitative research paradigm faze. Ontology, epistemology, methodology and method’s insufficiency or misapplication create invalid and unjustifiable research findings. Insufficiency and inappropriate use of GT as one of the ontological methods grounded this article to acquaint researchers with appropriate application of this method in their research. Inspecting considerable numbers of article in which GT was applied as per literature of this method, along with investigating GT method failures in these article motivated the author to investigate related literature through evolutionary approach and critical hermeneutic analysis detect 10 failures in this theory that none of them has been mentioned in GT literature so far. As the result these 10 issues are: precise identification of experts and subject matter specialists, experts and specialists footing, fitness of the research method and data collection tools, applying experts’ conformity measurement, harmony of coding procedure and GT type, accurate data processing procedure, approaching the usefulness threshold, developing theoretical model, achieving findings generalizability, and finally, producing and/or exploring reliable theory. Editorial appraisal approach of the articles developed applying GT showed that almost all of the coding procedures fit the evolutionary version as; open, axial and selective while all of the authors of the articles index Glaser and Strauss who developed traditional version of GT for coding. Therefore it seems that there is not sufficient awareness of GT application and coding exigencies. Hence, while traditional GT version is referred, coding procedure is not up to date. Therefore, the outcome theories won’t be as reliable as should be where as unfortunately, these articles are being published regardless of their shortcomings.

کلیدواژه‌ها [English]

• Grounded Theory
• coding
• Theory generation
• Profitability Threshold
• GT evolution