نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دانشگاه رازی کرمانشاه

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه رازی

3 عضو هیت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

نخود یکی از گیاهان زراعی است که در ایران سطح زیر کشت بالایی داشته و استان کرمانشاه نیز بالاترین سطح زیر کشت و تولید آن را به خود اختصاص داده است. ازآنجاکه آسیب و زیان آفات به کشتزارهای نخود، عملکرد این محصول را پایین می‌آورد و استفاده از سموم شیمیایی به‌هیچ‌وجه تضمین‌کننده‌ی موفقیت کنترل آفات آن نیست، لذا کاربرد روش‌های کنترل غیر شیمیایی ازجمله کاربرد کنترل زیستی (بیولوژیک) توسط نخودکاران، عاقلانه به نظر می‌رسد. این بررسی به‌صورت توصیفی‌- همبستگی و باهدف کلی تبیین عامل‌های مؤثر بر پذیرش کنترل بیولوژیک کرم پیله‌خوار نخود در شهرستان کرمانشاه انجام شد. جامعه آماری این پژوهش نخودکاران دیم شهرستان کرمانشاه به شمار 3000 نفر بودند که 341 نفر آنان بر پایه جدول کرجسی و مورگان و با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته‌ای بود که با روش مصاحبه ساختارمند، اقدام به گردآوری اطلاعات موردنظر شد و با استفاده از نرم‌افزار Spss پردازش و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. بنا بر یافته‌ها شمار اعضای خانوار، پیشینه‌ی فعالیت کشاورزی و سطح زیر کشت نخود در دو گروه پذیرنده و نپذیرنده کنترل بیولوژیک کرم پیله‌خوار نخود اختلاف معنادار داشت. بنا بر یافته‌های به‌دست‌آمده از رگرسیون لجستیک، نگرش، هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری ادراک‌شده بر پذیرش کنترل بیولوژیک کرم پیله‌خوار نخود تأثیرگذار بودند که بیشترین تأثیرگذاری بر پذیرش کنترل بیولوژیک کرم پیله‌خوار نخود توسط متغیر نگرش ایجادشده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impact of Socio - Psychological Variables Influencing Adoption of Chickpea Pod Borer Biological control in Kermanshah

چکیده [English]

One of the products that are abundant in the area under cultivation, is chickpea The highest area under cultivation and production of chickpea in Kermanshah province is allocated. Since the Damage to farms chickpea, lowers the performance of this product And the use of chemical pesticides does not guarantee success pest control Therefore, use of non-chemical control methods, including using biological control by pea growers seem wise. The overall aim of this descriptive correlational study and Factors effect the acceptation of biological control chickpea pod borer in the Kermanshah township. The population in this study comprised chickpea growers in Kermanshah township(N = 3000) in which 341 according to Morgan table And were selected using simple random sampling techniques. Data were collected using a structured interview questionnaire was made, was to gather information And using spss software were processed and analyzed. Based on the findings, size of family, the area under and cultivation experience chickpea growers in a pea-fed two groups of chickpea pod borer accept or refuse biological control was significant. According to the results of logistic regression, Attitudes, subjective norms, and perceived behavioral control were influential in the acceptation of biological control chickpea pod borer The greatest influence on the acceptation of biological control chickpea pod borer is created by changing attitude.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Factors effect
  • Acceptation
  • biological control
  • Attitude
  • Chickpea growers
آمارنامه کشاورزی، (1390). دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی، معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی،تهران ، ص 43.
بنی عامری، و. ا. فرجی، ش. اربابی، م. ملکشی، ح. شاهرخی، ش. مرزبان، ح. سرپله،ا. شهریاری، د. غزوی، م. و عسکری، ح. (1389). گزارش طرح تحقیقاتی ارزیابی عامل‌ها مبارزه زیستی آفت‌ها و بیماری‌های خیار گلخانه‌ای، مؤسسه گیاه‌پزشکی ، ص 70 .
سیدی صاحباری، ف. (1389). مقایسه کارایی چند سم حشره‌کش در کنترل کرم پیله‌خوار نخود Heliothis viriplaca (Lep: Noctuidae)، فصلنامه گیاه‌پزشکی، شمار2 ، پیاپی 2، ص 109-99.
حسینی، س. م.، و نیک‌نامی، م. (1380). بررسی عامل‌ها مؤثر بر به‌کارگیری زنبور تریکوگراما در کنترل کرم ساقه خوار برنج توسط شالیکاران شهرستان آمل. نشریه علوم کشاورزی، دوره هفتم، شماره 1، بهار 1380، ص107-95.
سلیمانی، ع.، و زرافشانی، ک. (1390). تبیین مدل رفتاری هنرآموزان هنرستان‌های کشاورزی استان کردستان در تصمیم به استفاده از فناوری اطلاعات، فصلنامه علمی – پژوهشی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، دوره 27، شماره 2، صص 343 -325.
فهام، ا.، رضوان فر، ا.، شامخی، ت.، و درویش، ا. ک. (1386). بررسی سازه­های اجتماعی – روان‌شناختی مؤثر بر مشارکت روستاییان در فعالیت‌های احیاء و توسعه جنگل (مطالعه موردی غرب استان مازندران). دومین همایش ملی کشاورزی بوم‌شناختی ایران (سال 1386).
عشوری، د.، نور حسینی، س. ع.، الهیاری، م.ص.، و باقری، ا. (11394). بررسی عامل‌ها مؤثر بر پذیرش مبارزه زیستی کرم ساقه خوار برنج (استفاده از زنبور تریکوگراما) با استفاده از مدل لاجیت، شالیکاران شرق استان گیلان، مجله پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی، سال هشتم، شماره1، بهار 1394 (پیاپی 29).
مرتضوی، س. ا.، نجفی علمدارلو، ح.، و نصیری نیا، ع. (1394). بررسی عامل‌ها اقتصادی مؤثر بر پذیرش روش­های زیستی در دفع آفت‌ها محصول برنج ( مطالعه موردی: شالیکاران روستایی شهرستان نور). اولین همایش بین‌المللی و سومین همایش ملی مهندسی و مدیریت کشاورزی، محیط‌زیست و منابع طبیعی پایدار، سال 1394.
 
Ajzen, I. (1985). From intentions to actions: a theory of planned action. In Action control: From cognition to behavior, J. Kuhl; and J. Beckman (Eds.), 11-39. New York: Springer.
Ajzen, I .(1991). The Theory of Planned Behaviour', Organizational Behaviour and Human Decision Processes, vol. 50, no. 2, pp. 179-211.
Ajayi, M.T. (2001). Evafukiian of Effectiveness of Extention Teching Method Useed by Agricultural Trafifees for Field Dgy. Journal of Extention System, 17(2):42-50 – 166-
Burton, R.J.F. (2004). Reconceptualising the ‘Behavioural Approach’ in Agricultural Studies: A Sociopsychological Perspective. Journal of Rural Studies, 20, pp. 359_371.
Chaudhary, R.P, Singh. P. and Mishra, B. (2001). Correlates of Adoption of Improved Rice Technology. Indian Journal of Extention Education, 37(3&: 200-202 – 28).
Chau, P.Y.K. & Hu, PJH. (2002).Examining a model of information technology acceptance by individual professionals: An exploratory study, Journal of Management Information.
Deji, O. (2005). Membership of Co-Operative Societies and Adoption behavior of Women Farmers: implication for Rural Development". Journal of sociology, 10 (2).
FAO, (2004), FAO year book .FAO publication
Hashemi Aghajari, M. & Hasanpour Hosni M, (1994), An investigation on bioecology of bioecology of Chloridea viriplaca and Ch. Peltigera in Maragheh and Hashtrood. Dryland Areas.
Hashemi Aghajeri, M. (1998). The biology of pod borer (Heliothis viriplaca) on rain fed chickpea, in Urmia,Maragheh and Hashtrood under different conditions. M.Sc. Thesis, Urmia university, Urmia, Iran. 83.pp. [In Persian with English summary.
King, E.G & Coleman, R.J. (1989). potential for biological control of heliothis species. Annu. Rev entomol, 34, 53-75.
Ooi , P.A. ,and Kenmore , P.E .(2005) . Impact of Educating Farmers About Biological control of Arthropods .
Oladele O.I. (2008 ). Factors determining farmers willingness to pay for extension services in Oyo State,Nigeria. Agricultura Tropica Et Subtropica 41 (4):165- 169.
Ozer, G.,and Yilmaz, E. (2011). comparision of the theory of reasoned action and theory of reasoned action and theory of planned behavior: an application in accountants information technology usage. African Journal of Management, 5(1): 50 – 58.
Pedigo, L. P. (1994). Introduction to sampling arthropods population. Pp. 1-11 in Pedigo, L.
 Rogers, EM. (1995). Diffusion of Innovations, 4 th edn, The Free Press, Jew York, NY.
Rao, P.P. (1996). "Adoption of Rice Production by Technology by the Tribal Farmers." Journal of Research, 24( 1): 21 -25.
Subhashini, B. and Thyagarajan, S. (2002). Characteristics of Tapioca Farmers and their Adoption Behaviour. Indian J. Ext. Edu., 38 (1&2) : 85-87.
 
Sabaghpour, S. H., Sadeghi, E., and Rajinders, M. (2003). Present status and future prospects of chickpea cultivation in Iran. International Chickpea Conference, January.
 Schepers, J.and M. Wetzels. (2007). A meta – analysis of the technology acceptance modal: Investigation subjective norm and moderation effects. Information and Management 44(1):90 – 103.
Samiee, A., Rezvanfar, A., & Faham, E. (2009). Factors influencing the adoption of integrated pest management (IPM) by wheat growers in Varamin.
Wauters,E.Mathijs,E. (2013).an investigation into the socio-psycholigical determinants of farmers conservation decisions :method and implications for policy ,extension and research, the journal of agricultural education and extension,(2013),vol .19,no.1,53-72.