تحلیل موقعیت مولفه های مدیریت دانش در سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه آزاد اسلامی، قائم‌شهر

چکیده

برای اینکه سازمان‌‌ها بتوانند کارایی لازم را داشته باشند، باید حول محور علم و دانش فعالیت کنند. دانش به عنوان منبعی برای بقای سازمان‌ها به‌شمار می‌آید و شرط موفقیت سازمان‌ها دست‌یابی به دانش جدید در همه‌ی سطوح و حرکت به سمت سازمانی دانش بنیان است. هدف این پژوهش نیز بررسی وضعیت فرایند مدیریت دانش کشاورزی و رتبه بندی مولفه‌های آن (تولید دانش، ذخیره و بازیابی دانش، انتقال و تسهیم دانش، کاربرد دانش) در سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران است. این پژوهش از نظر نوع جزو تحقیقات کاربردی و از نظر روش جزء تحقیقات توصیفی- تحلیلی است. جامعه‌ی آماری پژوهش همه‌ی مدیران و کارشناسان جهادکشاورزی استان مازندران در بخش‌های مختلف شامل زراعت و باغبانی، دام و طیور، کرم ابریشم و زنبور عسل، شیلات و آبزیان و جنگل و مرتع به شمار 65 تن میباشد. درآغاز، اطلاعات مربوط به مولفههای چهارگانه مدیریت دانش کشاورزی با استفاده از پرسشنامه‌ای با طیف پنج قسمتی لیکرت گردآوری و آن‌گاه وجود تفاوت معنی‌دار در فرآیند مدیریت دانش کشاورزی بین چهار زیربخش اصلی سازمان با استفاده از آزمون کروسکال والیس مورد آزمون قرار گرفت. نتایج به‌دست آمده از آزمون‌ها نشان داد که تفاوت معنی‌داری در میانگین فرایند مدیریت دانش کشاورزی بین سه زیر بخش زراعت و باغبانی، دام و طیور، کرم ابریشم و زنبور عسل و جنگل و مرتع وجود دارد ولی در زیر بخش شیلات و آبزیان تفاوت معنی داری با دیگر بخش‌ها ندارد. در نهایت به‌منظور اولویت‌بندی مولفه‌های مدیریت دانش کشاورزی از روش تاپسیس استفاده شد. نتایج حاصل از تاپسیس نشان دادند که در فرآیند مدیریت دانش کشاورزی هرچه سازمان جهاد کشاورزی از حلقه تولید دانش به سمت کاربرد آن پیش رفته است این فرآیند ضعیف تر عمل کرده است. لذا اتخاذ تدابیری برای درونی کردن سودمندی‌های ناشی از تولید دانش در سازمان و کل بخش کشاورزی استان ضروری بنظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Agricultural Knowledge Management Component Stance Analysis in Mazandaran Agricultural Organization, Iran

نویسندگان [English]

  • Yaser Feizabadi
  • Nilufar Moulayi
Islamic Azad University, Qaemshahr Branch
چکیده [English]

To work efficiently, organizations should act around the axis of science and knowledge. Knowledge is considered as a source of organizations’ survival and new knowledge is prerequisite for organization’s success at all levels. The current research aims to examine the status of agricultural knowledge management process and to prioritize its elements (Knowledge Creation, Knowledge Storage, Knowledge Transfer and Knowledge Application) in the Agricultural Organization of Mazandaran province. Statistical population consisted of all managers and experts of Agricultural Organization of Mazandarn (65) in subsectors of agriculture including “agronomy and horticulture”, “livestock, poultry, sericulture and apiculture”, “fisheries and aquaculture” and “forest and grassland” . First, statistics related to agricultural knowledge management elements were gathered using a likert 5 scale questionnaire and then, the state of these elements in different subsectors was analyzed by Kruskal-Wallis test. The results show that there is a significant difference in agricultural knowledge management process between the subsectors of “agronomy and horticulture”, “livestock, poultry, sericulture and apiculture” and “forest and grassland”. However, there is no significant difference in agricultural knowledge management process between “Fisheries and aquaculture” and other subsectors. Finally, TOPSIS technique was used in order to prioritize the components of knowledge management. The results showed that knowledge management process gets weaker as the Agricultural Organization moves from knowledge creation towards knowledge application. So, making policies seems necessary to internalize the benefits of knowledge creation within the Agricultural Organization and agricultural sector in Mazandaran province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge Management
  • Knowledge Creation
  • Knowledge Storage
  • Knowledge Transfer
  • Knowledge Application
آدینه قهرمانی، ع. ؛ هاشم پور، ل. و عطاپور، ه. (1390). مطالعه وضعیت زیر ساخت های مدیریت دانش در دانشگاه تبریز از دیدگاه اعضاء هیات علمی، نشریه تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی، سال چهل و پنجم، شماره 57 ، ص 63-85.
آزادی احمدآبادی، ق. ؛ آزادی احمد آبادی، ز. و آزادی احمد آبادی، ا. (1393). تاثیر ابزارهای فناوری اطلاعات بر اجرای مدیریت دانش در بانک تجارت، فصلنامه مطالعات دانش شناسی ، سال اول ، شماره 10.
تقی زاده ،ه. ؛ سلطانی فسقندیس، غ. و مهدی لو، ر. (1389). بررسی میزان بکارگیری فرایند مدیریت دانش در یک سازمان خدماتی( مطالعه موردی)، فراسوی مدیریت ، سال سوم ، شماره 12، ص 48-33.
تولایی، ر. ؛ بامداد صوفی، ج. ؛ رضائیان، ع. و صالحی قدیانی، ج. (1393). ارائه الگوی توسعه شبکه های دانش درهاب های پژوهش و فناوری صنعت نفت با استفاده از الگوی جهانی ، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات راهبردی جهانی شدن ، سال چهارم، شماره 10، ص 55 – 77.
جلالی حقیقت، م. و فدایی،م. (۱۳۹۴). تحلیلی بر پیاده سازی مدیریت دانش بنیان در سازمانهای غیردولتی ایران، هشتمین کنفرانس ملی و دومین کنفرانس بین المللی مدیریت دانش، تهران. کد COI مقاله IKMC08_264:
حسینی، م. و اکبری، م. (1393). طراحی الگوی سرآمدی مدیریت دانش سازمانی با رویکرد سازی تفسیری – ساختاری، مدیریت فناوری اطلاعات، دوره 6 ، شماره 3 ، ص 374- 351.
رضایی ملک، ن. و رادفر، ر. (1392). مدلی برای الویت دهی عوامل مدیریت دانش در بهبود عملکرد مدیریت ارتباط با مشتری ( مطالعه موردی بانک سپه)، مدیریت فناوری اطلاعات، دوره 5 ، شماره 3، ص 82-63.
شاکری ف، ؛ شاکری، م. و میرغفوری، ح. (1389). فرایند مدیریت دانش تخصصی – کاربردی در حلقه ترویج و بهره برداران( مطالعه موردی: بخش کشاورزی استان یزد)، نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی، ج 24، شماره 4، زمستان.
شاهرخی ساردو، ص. ؛ پدرام، پ. ؛ ظریفیان، ش. و فکرت، ف. (1393). نقش مؤلفه‌های دانش سه‌گانه بر نیّت کارآفرینانه دانشجویان رشته‌های کشاورزی دانشگاه جیرفت، فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، دوره 6، شماره 31، صفحه 106-94. 
شعبانی، ا. ؛ محمدی استانی، م. و فروگذار، ح. (1391). شناسایی، بررسی و رتبه بندی عوامل موثر بر پیاده سازی مدیریت دانش با استفاده از تکنیک Topsis (مطالعه موردی: دانشگاه علوم پزشکی شیراز) ، مدیریت اطلاعات سلامت ، دوره نهم، شماره سوم.
قادری، ا. (1393). تصمیم گیری چند معیاره تاپسیس، نشریه تحلیلی کاریردی راهبرد، مرکز مطالعات راهبردی و آموزش وزارت کشور. شماره 23، 26 صفحه.
قربانی، ص. (1388). چیستی مدیریت دانش، مجله کار و جامعه ، شماره 116 و 117 ، ص 56-48.
کریمی، آ. ؛ احمدپورداریانی، م. ؛ باقرزاده لاکانی، ف. و عبدلی محمدآبادی، ط. (1393). تحلیل نقش و اثر مدیریت دانش در شناسایی و تشخیص فرصت های کارآفرینانه در دانشگاه تهران، مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 12 ، شماره 30 ، ص 550-529.
موحدی، ر. ؛ حمزه­ای ف. ؛ میرک زاده، ع. و نادری، ن. (1394). نقش مولفه های فناوری اطلاعات بر مدیریت دانش کارکنان سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شماره 34، صفحه 27-16.
نیکوکار، غ. ؛ عسگری، ن. ؛ غلامی، م. و رحیمی، ا. (1393). نقش سرمایه های فکری در تسهیل اقدامات مدیریت دانش ، مدیریت دولتی، دوره 6، شماره 2، ص 418-401.
نیکوکار، غ. ؛ سلطانی، م. ؛ پاشایی و هولا سو، ا. (1393). بررسی زیر ساخت های مدیریت دانش در یکی از دانشگاه های نیروهای مسلح، مدیریت فناوری اطلاعات، دوره 6؛ شماره 3، ص 528-505.
وظیفه دوست، ح. ؛ فروغ نژاد، ح. و خوشنود، م. (1393). تاثیر مدیریت دانش استراتژیک بر نوآوری و عملکرد شرکت های کارگزاری بررسی اوراق بهاردار تهران، فصلنامه علمی-پژوهشی دانش حسابداری و حسابرس مدیریت ، سال سوم، شماره نهم .
Gupta,A.k & Garindarajan,V. (2000). Knowledge Management Social Dimension: Lesson from Nucor Steel. Sloon Management Review, 42(1),PP. 71-80.
Hu, M.L.M., Horng, J.S., & Sun, Y.H.C. (2009). Hospitality Teams: Knowledge Sharing and Service Innovation Performance. Tourism Management, 30,PP. 41–50.
Lopez, S. Montes,P. Jose,M. Vazquez,O & Camilo,J. (2009). In Information Technology as An Enabler of Knowledge Management: An Empirical Analysis. Knowledge Management and Organizational Learning. Annals of Information Systems, 4. PP. 111-129.
Meihami,B. Meihami, H.(2014). Knowledge Management A Way to Gain A Competitive Advantage in Firms (Evidence of Manufacturing Companies), International Letters of Social and Humanistic Sciences,3,PP.80-91.
Rasula,J.  Bosilj Vuksic,V. & Stemberger.M.I. (2012). The Impact of Knowledge Management on Organistional Performance, Economic and Business Review, Vol.14, No.2, PP.147-168.
Salo,N. (2009). The Applications of Knowledge Management Sustainability for Leadership in An Organization: An Exploration and Analysis Leadership Theories and Knowledge Management Practices in Bangwita Flores. Indonesia. Journal of NTT Studies. 1 (2), PP. 95-135.
Tissayakorn, K. Akagi,F. & song,Y. (2013). A Model of Organization Knowledge Management Maturity, International Journal of Bioscience, Biochemistry and Bioinformatics. Vol.3, No.6.
Turban,F.  Aronson,J,E. & Liang,T. (2007). Decision Support SystemsAnd Intelligent Systems, Prentice-Hall of India, New Delhi, Seventh Edition.( with contributions by RichardV. McCarthy).
Vashita,R., Kumar,R., & Chandra,A. (2010). Barriers and Facilitators to Knowledge Management: Evidences from Selected Indian Universities. The Journal of knowledge management, 8(4). PP. 7-24.
Zawawai,A. (2011). The Study of Barriers Factors in Knowledge Sharing: A Case Study in Public University. Management Science and Engineering, 5(1).PP. 59-70.