نقش برنامه‏ های درسی در رشد مهارت‏های شغلی، انتظارهای شغلی و شانس اشتغال از دیدگاه دانشجویان و دانش آموختگان رشته های کشاورزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 عضو هیأت علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

تحقیق توصیفی حاضر با هدف بررسی و ارزیابی ادراک دانشجویان و دانش آموختگان کارشناسی ارشد رشته های کشاورزی نسبت به برنامه درسی خود در طول دوره تحصیلی و تأثیر آن بر رشد مهارت های شغلی و شانس اشتغال آینده آنان انجام شده است. 274 نفر نمونه آماری تحقیق از میان 577 نفر از دانشجویان و دانش آموختگان رشته های کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. با استفاده از پرسشنامه مقدم (1392) اطلاعات گرداوری و تحلیل شد. روایی شکلی پرسشنامه با نظرخواهی از استادان متخصص تأیید شد و ضریب آلفاکرونباخ 89/0 نشانه پایایی قابل قبول پرسشنامه است. نتایج نشان داد که بیش از 82 درصد شرکت کنندگان بیکار بودند. ادراک شرکت کنندگان نسبت به تحصیل و انتظارهای شغلی، بیش از 46 درصد واریانس مهارت های شغلی را پیش بینی می کند. ادراک مثبت به برنامه های درسی، اثر مثبت معناداری بر انتظار آنان از شغل حال و آینده خود دارد. همبستگی بین ادراک دانشجویان کنونی و پیشین از درس‌های نظری و عملی با ادراک آنان از رشد مهارت‌های شغلی، مثبت و معنادار بوده و بهبود ادراک دانشجویان از رشته تحصیلی خود، امید آنان برای اشتغال را نیز بهبود خواهد داد. پیوند بین درس‌های نظری و عملی، می‌تواند به بهبود ادراک دانشجویان از برنامه تحصیلی و دانشگاه محل تحصیل بیانجامد و در نتیجه رشد مهارت های لازم برای اشتغال را موجب شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The role of curricula in the development of job skills, job expectations and employment chances from the viewpoints of agricultural students and graduates

نویسندگان [English]

  • Abdullah Parsa 1
  • Maryam Akidi 2
  • Hosein Elhampoor 3
1 Associate professor of Educational sciences & Psychology faculty Shahid Chamran University of Ahvaz
2 Master graduate of Educational sciences & Psychology faculty Shahid Chamran University of Ahvaz
3 Faculty member of Educational sciences & Psychology faculty Shahid Chamran University of Ahvaz
چکیده [English]

This descriptive (correlational) research was conducted for studying the effects of students and graduates’ perceptions to the curriculum of their courses in agriculture field, on their job skills development and their chance for holding a job. 274 present and former students of agriculture field of study in Shahid Chamran University of Ahvaz, were selected by stratified random sampling method. Data were collected by Moghadam questionnaire (2013), and analyzed. Surface validity of questionnaire was confirmed and the reliability coefficient (.89) is acceptable. The results showed that over 82 percent of participants were unemployed. Perceptions of schooling and job expectances of participants, predicted over than 46 percent of job skills variances. Positive perceptions to the curricula has significantly positive effect on expectances of their present and future jobs. The correlation between present and former students’ perceptions of theoretical and practical subjects with their perceptions of job skills development, is significantly positive and improvement of students’ perceptions to their courses, improve their hope to holding a job. Relationship between theoretical and practical subjects can improve students’ perceptions of curriculum and their university, and as a result, the required skills for holding a job are developed.
Index terms: job skills, curriculum, holding a job, job expectances, agriculture.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : job skills
  • curriculum
  • holding a job
  • job expectances
  • agriculture
آتشک، محمد؛ نوروززاده، رضا؛ قهرمانی، محمد؛ ابوالقاسمی، محمود  و فراستخواه، مقصود  (1398).واکاوی پیامدها و سازوکارهای جهانی شدن، پژوهش در برنامه ریزی درسی، سال دهم، 2 (11) پیاپی 38، 47-35
آقاپور، شهلا؛ موحد محمدی، سید حمید و علم بیگی، امیرر (1393). نقش مهارت های کلیدی در شکل گیری قابلیت اشتغال دانشجویان، فصلنامهپژوهشوبرنامهریزیدرآموزشعالی، شماره 71، 56- 41
آقاداود، سید رسول (1389). چالش های اساسی نظام آموزش عالی کشور، همایش چالش های مدیریت و رهبری در سازمان های ایرانی. اصفهان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات اصفهان، 11-1.
اکبری، رویا؛ موحدی، رضا؛ کوچکیان، حورا (1388). بررسی نگرش دانشجویان کشاورزی نسبت به اشتغال در بخش کشاورزی. پژوهش آموزش ترویج کشاورزی، 2 (4) 102-91.
بارانی، شهرزاد؛ علی بیگی، امیرحسین (1388). بررسی وضعیت موجود مهارت های آمادگی شغلی در دانش آموختگان کشاورزی: مطالعه موردی استان کرمانشاه، سومین کنگره علوم ترویج و آموزش کشاورزی، مشهد، انجمن ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 12-1.
باقری‌نژاد، جعفر (1389). رویکرد سیستمی به کیفیت در آموزش‌عالی در چارچوب نظام نوآوری ملی. نشریه صنعت و دانشگاه، 3 (7 و8) 23-13.
براتعلی، مریم؛ یوسفی، علرضا؛ میرشاه جعفری، ابراهیم (1389). زنان، اشتغال و تحصیلات آموزش عالی، مجله آموزش عالی، 3 (2) 134-123.
بینقی، تقی؛ سعیدی رضوانی، امیرحسین(1386). تأملی بر الگوی مناسب برنامه ریزی درسی برای ایجاد اشتغال، اولین همایش اشتغال و نظام آموزش عالی کشور، تهران، دانشگاه تربیت مدرس، 11-1.
پورآتشی، مهتاب (1397)، ارزیابی نقاط قوت و راهکارهای ارتقای اشتغال پذیری دانشجویان کشاورزی، فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، دوره 10، ویژه نامه تابستان، 31- 18

حسینقلی زاده، رضوان (1391). الزامات اساسی تعامل دانشگاه - صنعت: با رویکرد مدیریت دانش، فصلنامه آموزش مهندسی ایران، پیاپی 54، 20 -1

حسینی لرگانی، سیده مریم (1398). طراحی الگوی برنامة درسی نوآورانه در نظام آموزش عالی ایران: یک مطالعة کیفی، فصلنامهپژوهشوبرنامه ریزیدرآموزشعالی، 25 (3) 49-27
حکمتی، حسین؛ فیروزآبادی، مجید(1390). بررسی وضعیت اشتغال فارغ­التحصیلان کشاورزی استان کرمان، همایش ملی اشتغال دانش آموختگان بخش کشاورزی و منابع طبیعی، تهران، دانشگاه تربیت مدرس، 18-1.
خسروی‏پور، بهمن؛ منجم‏زاده، زهره ( 1389 ).بررسی دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی درخصوص عوامل و موانع مؤثر در کار‏آفرینی و اشتغال دانش آموختگان. فصلنامه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. 42 (1) 116-105.
دهقان، سهراب؛ سوهانی‏دربان ،علیرضا؛ فکری، لاله (1390).  بررسی چالش‏های موجود در جذب فارغ­التحصیلان رشته کشاورزی در بازار‏ِکار. ششمین کنفرانس اقتصاد کشاورزی. مشهد: دانشگاه فردوسی، 15-1.
ده یوری، سحر؛ فرج اله حسینی، سیدجمال و حسینی، سید محمود (1387). بررسی وضعیت اشتغال فارغ­التحصیلان تحصیلات تکمیلی رشته های کشاورزی دانشگاه تهران ( پردیس کرج)، مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 39 (1)131- 123
دیبا واجاری، طلعت؛ یمنی‏دوزی سرخابی، محمد؛ عارفی، محبوبه؛ فردانش، هاشم(1390). مفهوم پردازی الگوهای برنامه ریزی درسی آموزش عالی(تجربیات و دستاوردها)، فصلنامه پژوهش در برنامه ریزی درسی، سال هشتم، 2 (30) 62-48.
سعیدی‏رضوانی، محمود؛ محمد‏حسین‏زاده، معصومه؛ باغگلی، حسین (1389). سرنوشت شغلی فارغ­التحصیلان دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه فردوسی مشهد. فصلنامه مطالعات تربیتی و روان‏شناسی، 11(2)، 86-57
شادفر، حوریه؛  لیاقت‏دار، محمد‌جواد؛ شریف، مصطفی (1390). بررسی میزان انطباق برنامه درسی رشته مدیریت و برنامه ریزی آموزشی با نیازهای دانشجویان. پژوهش و برنامه‏ریزی در آموزش‏عالی. 17 (4) 146-123.

شرج شریفی، آزیتا (1391). بررسی کارایی و تناسب آموزشهای ارائه شده در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی با نیازهای آموزشی جهت ایجاد و ارتقاء کارآفرینی. ماهنامه مهندسی مدیریت. 5 (46) 62-53.

شریفی اسدی ملفه، فاطمه؛ خراسانی، اباصلت؛ فتحی واجارگاه، کورش و صالحی عمران، ابراهیم (1398)، تعیین مؤلفه های اشتغال پذیری دانش آموختگان دانشگاهی با رویکرد آمیخته اکتشافی، دوفصلنامه نظریه و عمل در برنامه درسی، 7 (13) 52-29
شیری، نعمت اله؛ میرک زاده، علی اصغر و زرافشانی، کیومرث (1393). الگوی مفهومی ترویج کارآفرینی در بین دانشجویان نظام آموزش عالی کشاورزی، نشریه کارآفرینی در کشاورزی، 1 (4) 68-49
صالحی عمران، ابراهیم (1388). جامعه، کار و مشاغل؛ مروری بر مهارت های اشتغال زا در بازار، چاپ دوم، انتشارات سمت، تهران

عالی، مرضیه؛ حسین قلی‏زاده، رضوان (1388). نقد و ارزیابی برنامه درسی رشته علوم تربیتی: گرایش مدیریت و برنامه ریزی آموزشی). نامه آموزش‏عالی. 2 (8) 52-35.

علمی زهرا؛ جمشیدنژاد، امیر (1386)، اثر آموزش بر رشد اقتصادی ایران در سالهای 1350، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی، شماره26، 154-135.

غلامی، حسام الدین و کریمی، حمید (1397). ابهام زدایی واژه شناختی مهارت های اشتغال محور دانش آموختگان بخش کشاورزی، نشریهکارآفرینیدرکشاورزی، 5 (3) 50-31
فراستخواه، مقصود (1389). بررسی الگوی تعاملات آموزش‌عالی و دانشگاه با سایر نظام‌های تولید و خدمات. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش‌عالی، شماره 57، 64-45.
فرجی‏ارمکی، اکبر؛ دشتکی، محدثه (1390). دیدگاه اعضای هیات علمی و دانشجویان رشته پزشکی درباره برنامه درسی در مقطع علوم پایه، فصلنامه راهبردهای آموزش، 4 (3) 17-11.

فیض پور، محمد علی؛ ده موبد، بابک؛ و دهقانپور، محمدرضا (1390). بررسی میزان اثربخشی برنامه های مصوب درسی آموزش عالی در بازار کار، اولین همایش ملی آموزش در ایران1404، تهران، پژوهشکده سیاستگذاری علم، فناوری و صنعت، 19-1.

کارنوی، مارتین (1999). جهانی شدن و اصلاحات آموزشی: آن چه برنامه ریزان باید بدانند، ترجمه: محمد حسن میرزامحمدی و محمدرضا فریدی، انتشارات یسطرون، تهران.

محمد‏زاده‏نصر‏آبادی، مهناز؛ پزشکی‏راد، غلامرضا؛ چیذری، محمد (1385). وضعیت اشتغال، توانمندی شغلی و موفقیت شغلی دانش‏آموختگان آموزشگاه‏های عالی علمی و کاربردی در بخش کشاورزی. پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 39، 98-79.

محمدی‏دینانی، منصور؛ و فولادی، محمد حسن (1380). بررسی وضعیت دانش آموختگان رشته های کشاورزی. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، 9 (34) 341-327.

مرکز آمار ایران (1395). سالنامه مرکز آمار ایران، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، چاپ اول، اردیبهشت 97، تهران.
مرکز آمار ایران (1397). سالنامه مرکز آمار ایران، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، چاپ اول، اردیبهشت 99، تهران.
مقدم، فاطمه (1392). بررسی نگرش دانشجویان و دانش آموختگان کارشناسی ارشد گروه علوم تربیتی دانشگاه شهیدچمران اهواز درباره نقش برنامه های درسی رشته تحصیلی خود بر رشد مهارت های شغلی و شانس اشتغال آنها.پایان نامه کارشناسی ارشد: دانشگاه شهید چمران اهواز.
موحدی، رضا (1396)، بازدارنده‌های اشتغال دانش آموختگان کشاورزی، فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی،  9 (41)، 95-79
مهرعلی‌زاده، یداله؛ آرمن، سیدعزیز (1386). بررسی بازار کار دانش‌آموختگان مقطع کارشناسی در دانشگاه‌های دولتی ایران. راهبردهای بازرگانی-دانشور رفتار سابق، 1 (26) 87-73.
نصر، احمدرضا؛ نیلی، محمدرضا و اعتمادزاده، هدایت الله (1390). رویکردهای نظری و عملی تدوین برنامه های درسی در آموزش عالی، چاپ اول، انتشارات سمت، تهران.
نظرزاده زارع، محسن و تادری، ابوالقاسم (1394)، آموزش عالی با رویکرد اقتصاد دانایی در تربیت سرمایه انسانی، رهیافت، شماره 58، 97-85
وزارت علوم، تحقیقان و فناوری (1397)، طرح رصد اشتغال فارغ­التحصیلان وزارت عتف، معاونت پژوهش و فناوری، تهران، وزارت عتف.

همتی، فاطمه؛ پزشکی­راد، غلامرضا؛ چیذری، محمد (1386). بررسی وضعیت شغلی و موفقیت شغلی دانش آموختگان مراکز آموزش کشاورزی استان آذربایجان شرقی. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 3 (1)، 8-1.